Türkiye, koronavirüs olaylarında yeni bir viraja giriyor. Sıhhat Bakanlığı tarafından açıklanan haftalık bilgilere bakıldığında Haziran ayının başında 7 bin 556 olan haftalık hadiseler, geçen hafta için 57 bin 133 olarak açıklandı. Yani yalnızca bir ay içerisinde haftalık olay sayısı yedi bin düzeyinden 60 bin düzeyine ulaştı.
Geçen haftalarda uzmanlar Avrupa’da süratle yayılan yeni varyantların süratle Türkiye’yi de tesiri altına alacağı konusunda ikazlarda bulunmuştu.
Günlük hadise sayısı kaç?
DW Türkçe’ye konuşan Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Bülent Ertuğrul şu an Türkiye’de günlük olay sayısının yedi-sekiz bin düzeylerinde olduğunu söylüyor. Lakin Ertuğrul’a nazaran bu sayılar tam olarak gerçeği yansıtmıyor.
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Bülent Ertuğrul Fotoğraf: DW
Zira Ertuğrul, “Şu an biz hangi varyantın tesirli olduğunu bilmediğimiz üzere kaç kişinin hastalığa yakalandığını da bilmiyoruz. Bakanlık bilgilerinden günlük yedi-sekiz bin hadise olduğunu görüyoruz lakin bu test yaptıranların sayısı. Tedbirlerin kaldırılması ile birlikte test yaptıranların da sayısında önemli düşüş oldu. Gerçekleşmeler bunun çok daha üzerinde” diyor.
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Mehmet Ceylan ise DW Türkçe’ye yaptığı değerlendirmede şu sözleri kullanıyor:
“Kimse bu sayılara bakmasın, şu an günlük yeni hadise sayısı bunun yaklaşık 40 katı. Kimse test yaptırmadığı için gerçek sonuca ulaşamıyoruz. Türkiye’de test yaptırmak şu an neredeyse imkânsız hale geldi. Şu anda pandeminin başından beri en yüksek olay sayısını yaşıyor olabiliriz.”
Türk Tabipleri Birliği (TTB) Pandemi Çalışma Kümesi Üyesi Prof. Dr. Esin Davutoğlu Şenol Fotoğraf: Privat
“Her üç şahıstan biri pozitif”
Türk Tabipleri Birliği (TTB) Pandemi Çalışma Kümesi Üyesi Prof. Dr. Esin Davutoğlu Şenol da DW Türkçe’ye yaptığı açıklamada Gazi Üniversitesi’ne ya da bu üzere merkezlere gelen her üç bireyden birinin olumlu çıktığını söylüyor:
“Bu yayılımda bilhassa üç doz aşılı bireyler çok fazla etkilenmiyor fakat kırılgan dediğimiz bir nüfus var. Bunların büyük kısmını ileri yaştaki şahıslar, bağışıklık sistemi baskılanmış olanlar, kalp ve damar rahatsızlığı bulunanlar oluşturuyor ve bu bireyler önemli derecede etkilenebilirler. Zira bu varyant çok fazla akciğer tutulmasıyla seyreden bir varyant.”
Prof. Dr. Esin Davutoğlu Şenol, ölümlerin önündeki en büyük pürüzün de aşı olduğunun altını çiziyor.
Uzmanlar tarafından son periyotta Türkiye’de tesirli olan varyantın BA.4 ve BA.5 varyantları olduğu varsayım ediliyor.
“Ciddi hasarlar bırakıyor”
Prof. Dr. Mehmet Ceylan ise bu varyantların birçok şahısta önemli hasarlara yol açmamasının bir yanılgıya neden olduğunu tabir ediyor. Ceylan, “Hastalık hafif geçse de bu suçsuz bir durum değil. Önemli hasarlar bırakıyor. Belirtisiz formda bu hastalığı geçirenlerde kalp krizi, beyin kanaması üzere durumların arttığını biliyoruz. Önümüzdeki periyotta bizde de hadise ve mevt sayılarında artışlar gözlenecek. Herkesin dikkatli olması gerekiyor” halinde konuşuyor.
Prof. Dr. Bülent Ertuğrul da risk kümelerinin çok daha ihtimamlı ve dikkatli davranmasını istiyor. Üç doz aşısını yaptıranların hastalığı bir üst teneffüs yolu rahatsızlığı üzere geçirdiğini hatırlatan Ertuğrul, “Biraz burun akıntısı, biraz kas ağrısı ve hafif ateş formunda atlatıyor tüm aşılarını yaptıranlar. Fakat risk kümesi için hastalığın hala ağır geçebilme ihtimali var. Bilhassa ileri yaşta olanlarda ve kıymetli hastalıkları geçirmiş bireylerde hele bir de eksik aşıları varsa onlarda ölümcül seyredebilme mümkünlüğü var” diyor.
Tatilin tesiri
Prof. Dr. Esin Davutoğlu Şenol, Prof. Dr. Mehmet Ceylan ve Prof. Dr. Bülent Ertuğrul’un bilhassa altını çizdiği ve ihtarda bulunduğu mevzu ise yaklaşan Kurban Bayramı tatili.
Hem ölümcül olan hem de süratle yayılan bir dalga olan altıncı dalganın tesirinde olduğumuzu söyleyen Prof. Dr. Esin Davutoğlu Şenol, “Kalabalıkların içine girip çıkacağız. Üstelik birçok tatil bölgesinde farklı ülkelerden beşerler korunmasız halde bir ortaya gelecek. Havayolu ile süratlice bulaşan bir virüs için kurban bayramı tam bir cennet bahçesi olacak. Hastalık bulaşmaları artacak” sözlerini kullanıyor.
Prof. Dr. Bülent Ertuğrul’un bu bahisteki görüşleri ise şöyle:
“Zaten kimse test yaptırmıyor. Düzgün bir denetim sistemi yok. Yurt dışından gelenlerden test istenmiyor. Tüm bunların tesirlerini üst üste topladığımızda bayram sonrasında önemli derecede fazla bir oldu sayısı ile karşılaşacağız. Bayram sonrasında bizi zahmetli bir tablo bekliyor. Çok akıllı, çok bulaşıcı bir varyant ile karşı karşıyayız. Hastalığın hafif geçirilmesi kimseyi aldatmasın.”
Sağlık Bakanlığı datalarına nazaran Antalya ve Muğla’da hadise sayılarında patlama yaşandığını ve iki ilin üst sıralarda yer aldığını vurgulayan Prof. Dr. Mehmet Ceylan da insanların tatil bölgelerinde koronavirüse yakalanacağını daha sonra da oradan çıkanlar vasıtasıyla salgının tüm Anadolu’ya yayılacağını söylüyor.
“İnsanlar bir daha maske takar mı?”
Bundan evvel salgında beş dalga yaşandığını ve şu an altıncı dalganın tesirli olduğunu lisana getiren Ceylan şöyle konuşuyor:
“Her seferinde tıpkı yanılgı yapılıyor. Salgın devam ederken bu dalgaları yaşamaya devam edeceğiz. Fakat Sıhhat Bakanlığı hadiseler her düşüşe geçtiğinde bir rahatlamaya kapılıyor. Son olarak tedbirlerin kaldırılması da bu hadise sayıların artmasında varyantların güçlü olması kadar tesirli. Evet tüm dünya salgınla gayrette tedbirleri muhakkak seviyede azalttı lakin test yapmamak ve yurt dışından gelenlere test sormamak burada kusur. Tedbirler kaldırıldıktan sonra siz bu kadar rahat açıklamalar yapıp pandeminin gündemden çıktığını söylerseniz insanlara bir daha ne aşı yaptırabilirsiniz ne de maske taktırabilirsiniz.”
Bayram sonrasında olay sayılarında önemli bir artış olacağını belirten Prof. Dr. Esin Davutoğlu Şenol da artık insanlara maske taktırmanın çok sıkıntı olacağını düşünüyor. Prof. Dr. Bülent Ertuğrul ise pandemi yokmuş üzere davranarak pandeminin gerçeklerinin görmezden gelindiğini ve bunun çok büyük bir yanılgı olduğunu vurguluyor.
Gelinen noktada pandeminin insanların gündeminden çıktığını ve epey değerli olan aşı sayısının makul seviyede kaldığını anlatan Prof. Dr. Bülent Ertuğrul, şu an 30 milyon kişinin hatırlatma yani üçüncü doz aşısını yaptırmadığını söylüyor. Aşıların yapılmamasının bundan sonraki süreçte önemli riskler yaratacağını söz eden Ertuğul, bunun yanında maske ve uzaklık kuralının uygulanmamasının da olayların yayılma suratını üst çekeceğini lisana getiriyor.
Omicron | “Hava yoluyla bulaşan üst teneffüs yolu hastalığına dönüşüyor”
To view this görüntü please enable JavaScript, and consider upgrading to a web browser that supports HTML5 video
“Fiziksel yakınlaşmaların yeni sonuçları olacak”
Yoğun ve yorucu geçen pandeminin son vakitlerinde insanların adeta zincirlerini kırdığını ve daha evvel olmadığı kadar fizikî temasa girdiğini söyleyen Prof. Dr. Mehmet Ceylan, şu değerlendirmeyi yapıyor:
“Artık beşerler toplumsal arayı unuttu. Biz pandemi öncesine nazaran bile daha fazla temas etmeye başladık. Beşerler daha yakın davranıyorlar. Bu davranışların birinci sonuçlarını daha evvel Afrika dışında görüşmeyen ‘Maymun Çiçeği’ salgını ile görüyoruz. Bu fizikî temasların yeni sonuçlarını görmeye benzeri salgınlarla devam edeceğiz. İnsanların bir müddet daha toplumsal bağlantılarında, kapalı ortamlarda maske ve ara kuralına dikkat etmesi gerekiyor.”
Uzmanlara nazaran son yükseliş dalgasının temelinde öteki varyantlardan daha bulaşıcı olan BA.4 ve BA.5 isimli Omicron varyantları bulunuyor.
Omicron BA.4 ile BA.5 varyantı nedir?
Omicron’un alt varyantları olan BA..4 ve BA.5 şimdiye kadar oluşan varyantlardan daha süratli yayılma gücü ile ayrışıyor. Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) Nisan ayında yaptığı bildirimde bu varyantların yakından izlendiğini açıklamıştı. DSÖ olay sayısının azalmasının tehlikenin geçtiği manasına gelmediğini belirtirken uzmanlar bu iki varyantın akciğerler üzerinde tesirli olduğu ikazında bulunuyor.
