İran’da 20 yaşındaki Mahsa Amini’nin ahlak polisi tarafından gözaltına alınması sonrası hayatını kaybetmesinin fitilini ateşlediğiprotestolar sürüyor.
Protestolarla ilgili Bild am Sonntag gazetesine açıklama yapan Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, İran rejimini eleştirerek yeni yaptırımların yolda olduğu bildirisi verdi. “Kadınları ve genç kızları sokakta darp eden, özgürce yaşamaktan öbür bir isteği olmayan insanları kaçıran, keyfi formda tutuklayan ve mevte mahkum edenler tarihin yanlış tarafında duruyor” dedi.
“Avrupa Birliği’nin (AB) bu kanlı baskıların sorumlularına seyahat yasağı getirmesi ve servetlerinin dondurmasını sağlayacağız” diyen Baerbock, İran’daki insanlara “Sizin yanınızdayız ve yanınızda kalacağız” iletisi gönderdiklerini tabir etti. Baerbock, “İran sokaklarındaki insanların kendi mukadderatını tayin etme talepleri kulakları sağır ediyor. Yalnızca İran idaresi sağır üzere davranıyor” halinde konuştu.
İran’daki protestolara liseli ve üniversiteli öğrenciler de dayanak veriyorFotoğraf: SalamPix/abaca/picture alliance
İran’a iadeler durduruluyor
İran’da protestoların yayılması sonrası Almanya’da da İran’a yönelik iadelerin durdurulması davetleri artmıştı. Çok sayıda eyaletin akabinde Almanya’nın en kalabalık eyaleti Kuzey Ren-Vestfalya da bu davetlere kulak vererek İran’a iadelerin durdurulduğunu açıkladı. Eyaletin ahenk ve mültecilerden sorumlu bakanı Josefine Paul kararı, “İran’daki mevcut protestolar ve İran güvenlik güçlerinin tavrı İran’daki insan hakları durumunu ne kadar dramatik olduğunu gözler önüne seriyor” kelamlarıyla gerekçelendirdi.
İran’da yaklaşık üç hafta evvel başörtüsünü kurallara uygun biçimde takmadığı münasebeti ile ahlak polisi tarafından gözaltına alınan Mahsa Amini, gözaltında kötüleşmiş, tedavi için kaldırıldığı hastanede 16 Eylül’de hayatını kaybetmişti. Amini’nin vefat nedeni belirsizliğini koruyor. Aktivistler Amini’nin polisin darp etmesi sonucu hayatını kaybettiğini savunurken, resmi makamlar bu argümanları geri çeviriyor.
İran devletine bağlı yayın organları bir müddet evvel Amini’nin vefatına ait isimli tıp raporunu yayınlamıştı. Raporda, Amini’nin gözaltındayken başına aldığı darbelerden öldüğü istikametindeki haberler yalanlandı ve 22 yaşındaki bayanın evvelden beri süregelen bir hastalığından dolayı hayatını kaybettiği öne sürüldü. Lakin ailesi, Amini’nin gözaltına alınmadan evvel sağlıklı olduğunu belirtiyor.
Amini’nin vefatı ülkede bilhassa genç bayanların büyük reaksiyonuna yol açmış, Amini’nin vefatını protesto etmek için başlayan şovlar 1979’daki İslam ihtilalinden bu yana İslami rejimle yönetilen ülkede kısa müddette rejim zıddı hareketler dönüşmüştü. İnsan hakları örgütlerinin datalarına nazaran, protestoların başlamasından bu yana 150’den fazla kişi hayatını kaybetti, binlerce kişi gözaltına alındı.
dpa,Reuters/BÖ,EC
