Koronavirüs salgınında hadise sayıları daha evvel hiç olmadığı kadar yükseğe çıktı. 4 Ocak günü global çapta 2 milyonun üzerinde olay görüldü. Bu hadiselerin yaklaşık 1 milyonu Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) kaydedildi.
Türkiye’de de salgın emsal bir ivmeyle hareket ediyor. Ülkede olay sayısı tepeyi 16 Nisan 2021’de, 63 bin 82 ile görmüştü. 4 Ocak’ta ise 54 bin 724 testin sonucu müspet çıktı. DW Türkçe salgında gidişatı, tedbirlerin yeterliliğini ve dünyada alınan tedbirleri araştırıp uzmanlara sordu.
Vaka sayısı kısa müddette 100 bine çıkabilir
Türk Tabipleri Birliği İkinci Lideri Doç. Dr. Ali İhsan Ökten daha evvel Omicron varyantı için ‘tsunami’ benzetmesi yaptıklarını hatırlatarak, “Şu anki tablo hayli makûs. Çok kısa bir müddet içinde hadise sayısında 100 binleri görebiliriz” değerlendirmesinde bulundu. Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Kolu Lideri Prof. Dr. Esin Davutoğlu Şenol ise 100 bin hadisenin bir-iki hafta içerisinde görüleceğini söyledi.
“Hastaneye yatış oranı düşük”
Kasım ayından bu yana Omicron varyantının daha bulaşıcı ama daha az öldürücü olduğuna yönelik bulgular ortaya çıktı. Bu da oluşturduğu hastane yükünün öteki varyantlara nazaran daha düşük olması sonucuna yol açtı.
Prof. Dr. Şenol bilhassa aşılılarda hastalığın çok hafif seyrettiğine vurgu yaparak, “Hastaneye yatış oranları bir evvelki dalgadan çok daha düşük. Bir evvelki dalgada klinik belirtisi ve bulgusu olanların neredeyse yüzde 40’ını hastaneye yatırıyorduk. Artık yüzde 15’ten azını yatırıyoruz ve yatırılan hadiselerin tümü aşısız ya da bağışıklık sistemi sorunu olanlar” dedi.
Doç. Dr. Ökten de Omicron varyantında hastalanma oranının yüzde 30 ila 80 oranında daha düşük olduğunu aktardı. Bu nedenle hastanelerdeki servis ve ağır bakım yükünün şimdi alarm vermediğini kaydetti.
“Yapılacak şey kapanma değil, aşılamanın artırılması”
Salgının erken devrinde Türkiye’de kapanmalar yaşandı. Hafta sonları sokağa çıkma kısıtlaması uygulandı, kafeler ve restoranlar sadece paket servis hizmeti verebildi. Hadise sayılarının tepeye tırmandığı bugünlerde de “Benzer önlemler alınmalı mı” sorusu gündeme geldi. Prof. Dr. Şenol bu evrede kapanmaların olmaması görüşünü paylaştı:
“Salgınla uğraşın iki bileşeni var. Birincisi bağışık kişi sayısının artırılması. İkincisi ise virüsün bulaşma suratının kesilmesi. Başlangıçta aşımız yoktu, bağışıklık duvarımız yoktu. Kapanma uyguladık. Fakat artık yapılacak şey aşılamayı artırmak. Bunu yapabilmek elimizde. Bunu yaparak artık kapanmadan kelam etmemeliyiz. Zira kapanma bu yüzyıl insanına ağır hasar veriyor”
Doç. Dr. Ökten de emsal formda kapanmadan fazla aşılama oranını arttırabilecek önlemlerin altını çizdi:
“Aşısızların AVM, kafe, restoran üzere kapalı alanlara alınmaması, kapalı alanların sıklıkla havalandırılması gerekir. Okullarda sıkı tedbirlerin alınması gerekir. Biz vatandaşlara mümkünse kapalı alanlara girmemelerini öneriyoruz”
Futbol seyircilerine üç aşı zorunluluğu
Türkiye’de dönem başından itibaren futbol maçları seyircili bir biçimde oynanıyor. Türkiye Futbol Federasyonu bu hususta yeni bir karara imza attı. Daha evvel hastalığı geçirmiş yahut iki doz aşı olmuş olan şahıslar statlara maç izlemeye girebilirken bundan bu türlü hastalığı geçirmiş yahut üç doz aşı olmuş bireyler statlara girebilecek.
Stadyumlarda maç izleyebilmek için ‘iki doz aşılanma yahut hastalığı geçirmiş olma’ kuralı Temmuz ayında getirilmişti. Tıpkı mecburilik bundan bir ay sonra kentler ortası ulaşım, tiyatro, sinema üzere alanlarda uygulanmaya başlamıştı.
Dünyadaki tedbirler
Dünyada ise farklı uygulamalara gidiliyor. Günlük hadise sayısının 60 binin üzerine çıktığı Almanya’da gece kulüpleri kapatıldı, spor ve kültür aktifliklerine seyirci alınması yasaklandı. Birtakım eyaletlerde bireyler aşı olmuş ya da hastalığı geçirmiş olsa bile, negatif test sonucu olmadan bar ve restoran üzere yerlere giriş yapamıyor.
İngiltere’de günlük olay sayısı 218 binle rekor kırdı. Başbakan Boris Johnson ise Omicron varyantı hafif seyrettiği için kapanma düşünmediklerini söyledi. Bunun yanında gece kulüplerine ve kalabalık yerlere girişlerde bağışıklığa bakılmaksızın negatif test sonucu istenmesi kararı alındı.
Fransa’da günlük hadise sayısı 271 binin üzerine çıkarak tepeyi gördü. Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron aşısızlara seslenerek, “15 Ocak’tan itibaren restoranlara gidemeyeceksiniz. Kahve içmeye, tiyatroya gidemeyeceksiniz. Sinemaya gidemeyeceksiniz” dedi. Ülkede buna ait yasa tasarısı görüşülüyor.
Hollanda’da geniş ölçekte bir kapanma uygulanıyor. 19 Aralık’tan bu yana okullar, mecburî olmayan mağazalar, restoranlar, barlar, sinemalar, tiyatrolar ve müzeler kapılarını kapattı. Okulların 9 Ocak’ta, öbür yerlerin 14 Ocak’ta açılması planlanıyor. Avrupa’da bu kısıtlamalara yönelik pek çok protesto gösterisi düzenleniyor.
Günlük 885 bin hadisenin görüldüğü Amerika Birleşik Devletleri’nde ise Lider Joe Biden kapanma üzere bir planlarının olmadığını söylemişti. Ülkede kafe, restoran üzere yerler hizmet vermeyi sürdürüyor.
Batu Bozkürk
© Deutsche Welle Türkçe
