Merkez Bankası Enflasyon Raporu nda 2022 yıl sonu enflasyon kestirimi neredeyse iki katına çıkarılarak yüzde Escort Göztepe 11 8’den yüzde 23 2’ye yükseltildi Raporda öngörülen amaçların Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin açıkladığı sayılarla büyük fark gösterdiği de dikkat çekti
Enflasyon Raporu’nda yer alan amaçları inceleyen uzmanlar Caddebostan escort açıkça yazılı olmasa bile 13 5 TL’lik dolar kurunun yılın birinci yarısında devam edeceği varsayımı bulunduğunu belirttiler Bunun yanında yıllık büyüme konusunda ise yüzde 4 ün çabucak altında varsayımlarla hareket Bağdat Caddesi escort bayan edildiği ortaya çıkarken Cumhurbaşkanı Erdoğan ın bu kadar düşük büyümeyi kabul etmesi beklenmiyor Yavaşlama gördüğünde Erdoğan ın krediler başta olmak üzere yeni tedbirleri süratle devreye sokacağını iddia eden bürokratlar büyüme yüzde 4 ün üzerine çıktığında cari açık ve enflasyon başta olmak üzere Merkez Bankası hesaplarının bozulmasının kaçınılmaz olacağı görüşünde
KKM sahiplerini bekleyen tehlike
Öte yandan örtülü sabit kur denilebilecek bu uygulamanın getireceği yan sonuçlar da olacak Bunların başında da kurları düşürmek için devreye sokulan Kur Muhafazalı Mevduat KKM hesabı geliyor Bankalara bu bahiste hem havuç hem sopa gösterilerek bu hesapların hacmini artırmaya çalışan iktisat idaresi Mart sonunda itibaren KKM tartışmalarıyla karşılaşacak
Erdal Sağlam
Örnek olarak ele alacak olursak Aralık sonu ya da Ocak ayı başında 1 ay vadeli olağan TL mevduat hesabı açan bir tasarruf sahibi bir orta yüzde 24 25 lere çıktı ama diyelim ki yüzde 20 21 den parasını yatırdı Birtakım tasarruf sahipleri de tıpkı tarihlerde kur muhafazalı TL mevduat hesabına geçti en kısa periyodik 3 aylık KKM hesabı oluşturdu Mart sonu geldiğinde örtülü sabit kur amacı tuttuğu takdirde KKM hesabı açanlar ziyanlı çıkacak Zira KKM deki faiz oranı siyaset faizi artı 3 puan yani yüzde 17 ile hudutlu tutuldu 1 ay vadeli olağan mevduat sahibi dolar kuru mart sonunda hâlâ hedeflendiği üzere 13 5 TL civarında ise birikimli olarak yaklaşık yüzde 9 civarında fazla getiri sağlamış olacak KKM nin stopaj muafiyetini göz önünde tutsanız bile olağan TL mevduat daha kârlı hale gelecek KKM hesabı olanlar fakat 3 ay içinde kurlardaki artışın yüzde 17 nin üzerine çıkması halinde daha kârlı olabilir lakin iktisat idaresi bunu öngörmüyor
Kur tutulamazsa neler yaşanabilir
Mart sonunda itibaren bu tablonun görülmesiyle yaşanacak tartışmalar ve mevduat sahibinin tercihinin değişip değişmeyeceği konusunda görüş ayrılıkları var Kimi uzmanlar bunu gören mevduat sahiplerinin vade esnekliğinin de tesiriyle 1 aylık TL mevduat hesaplarına döneceklerini söylüyorlar Buna karşılık ortadaki farkın küçük olduğunu ne olur ne olmaz diyerek muhtemel kur artışı ihtimalini de gözönüne alan tasarruf sahiplerinin bir mühlet daha KKM ye devam edeceklerini varsayım eden bankacılar da var
Özetle iktisat idaresi örtülü sabit kur denilebilecek sisteme geçtiği için KKM hesaplarının cazibesinin azalması kaçınılmaz görülüyor Şayet kurlar bu düzeyde tutulamazsa o vakit tüm makro istikrarlar değişmek zorunda kalacak
Nebati ile Merkez Bankası nın hesapları farklı
Bakan Nebati Ocak ayı sonunda enflasyonun pik yapacağını daha sonra inişe geçeceğini belirtti Buna karşılık Enflasyon Raporu’nda enflasyondaki yükselişin Mayıs sonuna kadar devam edeceği yani pik noktanın Mayıs sonu yaşanacağı görülüyor Bakan Nebati enflasyonun yüzde 40 lara kadar çıkıp yıl sonunda yüzde 30’lara ineceğini belirtirken TCMB’nin raporunda Mayıs sonunda enflasyonun yüzde 50 yi aşacağı yıl sonunu ise süratli düşüşle yüzde 23 2’de bitireceği öngörülüyor Piyasa uzmanları Bakan Nebati nin yıllık enflasyon sayısını çok optimist yılsonu enflasyonu için daha uygun bir iddia olarak görüyor
Bakan Nureddin Nebati’nin Ocak enflasyonu için belirttiği yüzde 6 8 aralığının aşılacağı ise çabucak hemen kesin üzere Enflasyon raporunda yer alan Enflasyon ve çıktı açığı tahminleri ne bakıldığında Merkez Bankası nın Ocak ayında yüzde 9 7 civarında bir enflasyon beklediği anlaşılıyor Piyasa anketlerine bakıldığında yüzde 10 un altında iddia vardı ancak son güç krizi ve ağır kar yağışlarının besin fiyatlarındaki tesiri bu ayın sonunda yapılacak kestirimleri yükseltecek TÜİK konusunda uzman Dünya gazetesi muharriri Alaattin Aktaş Ocak ayı enflasyonu için yüzde 13 5 ile 15 5 ortasındaki varsayımını açıkladı
Merkez Bankası dahil Ocak sonunda yıllık enflasyon oranının yüzde 45 i aşacağı iddiaları yükte Yüzde 50’nin üzerine çıkma ihtimali de bulunuyor Buna karşılık Merkez Bankası nın siyaset faiz oranı yüzde 14 te kaldığı için negatif gerçek faizin boyutu 30 puanı aşacak Yani enflasyonun üçte biri düzeyinde bir siyaset faizinden kelam ediyoruz
Hükümetin kur beklentisini bozacak gelişmeler
İşte bu beklenti tıpkı vakitte iktisat idaresinin tüm planını üzerine kurduğu örtülü sabit kuru tehlikeye sokacak bir sayı olarak görülüyor Bunun yanında FED in 2022 yılında 4 5 sefer faiz artırımı yapacağı Mart’taki birinci artışın 50 baz puana kadar çıkacağı yolunda artan beklentiler tekrar iktisat idaresinin hesaplarını bozabilir Tıpkı halde Rusya Ukrayna krizinin güç maliyetlerine getireceği fatura ve büyük umutlarla beklenen yüksek turizm gelirini tehlikeye atma riski nedeniyle son günlerde iktisat idaresinde önemli bir tedirginlik hakim Cumhurbaşkanı Erdoğan ın yüksek büyüme düşük faiz siyaseti devam eder banka kredileri beklenenden yüksek ölçüde artırılırsa bunun kur üzerinde baskı yaratması da kaçınılmaz olacak
Risklere karşın örtülü sabit kurun 6 ay sürdürülebileceğini söyleyen uzmanlar da var fakat bunlar da en geç Ekim ayında erken seçim olması gerektiğini söylüyorlar Ekimin ötesine geçildiğinde borçlanmadaki artış ve bütçe açıklarında bozulmalar görünür hale geleceği için yılsonunda makro dengelerde büyük bozulmalar yaşanmasının kaçınılmaz olacağını söz ediyorlar
Erdal Sağlam
Deutsche Welle Türkçe
