Avrupa Birliği (AB) üyesi 27 ülkenin devlet yahut hükümet liderlerinin iştirakiyle gerçekleştirilen AB başkanlar tepesinde,artan güç fiyatlarına karşı alınabilecek tedbirler ele alındı. İthal gazda tavan fiyat uygulanmasına yönelik teklifte uzlaşı sağlanamadı.
Ukrayna’daki savaşın tesiriyle yükselen gaz fiyatları nedeniyle kabaran ve tüketicileri sıkıntı durumda bırakan güç faturalarının düşürülmesine yönelik tedbirlerin ele alındığı 11 saatlik toplantı, hararetli tartışmalara sahne oldu.
Enerji konusunda hangi ortak teşebbüslerde bulunulacağı konusu, AB ülkeleri içinde aylardır sert tartışmalara neden oluyor. Bunda güç karışımlarının ülkeden ülkeye farklılık göstermesi kıymetli rol oynuyor.
“Yol haritası” belirlendi
Avrupa Komitesi Lideri Ursula von der Leyen, Brüksel’deki toplantının akabinde gazetecilere yaptığı açıklamada, dorukta üzerinde anlaşılan sonuç bildirisinin, “enerji fiyatları konusunda çalışmaya devam etmeye yönelik sağlam bir yol haritası” ortaya koyduğunu söyledi.
Sonuç bildirisinde, Avrupa Komitesi ve AB ülkelerine önümüzdeki haftalarda tüketicileri yüksek fiyatlardan koruyacak yolları bulmaları için davet yapılıyor. Fakat alınacak tedbirlerin “Avrupa’nın global rekabet gücünü ve Tek Pazar’ın bütünlüğünü koruması” gerektiğinin de altı çiziliyor.
Bildiride, üye ülkelerin güç bakanlarından ve Avrupa Komitesi’nden, fiyat artışlarını sonlandırmak için “doğal gaz süreçlerinde süreksiz bir dinamik fiyat koridoru” kurulması ve elektrik üretiminde kullanılan gaza tavan fiyatı mevzularında “somut kararlar sunmaları” istendi. Bu kararlar bildirilirken de güç dalında tavan fiyat uygulanmasının “fayda-maliyet analizinin” yapılması talep edildi.
AB Kurulu Lideri Charles Michel de “enerji krizinin AB’nin iç piyasasına yönelik bir tehdit oluşturduğunu” belirterek piyasanın korunabilmesi için “azami koordinasyon” gerektiğini söyledi.
Sonuç bildirisinin açıklanması, kamuoyu önünde bir birlik göstergesi olarak görülse de ülkeler ortasındaki görüş ayrılıkları önümüzdeki müzakerelerin şiddetli geçeceğine işaret ediyor. Bu müzakerelerden birincisi, önümüzdeki hafta Lüksemburg’daki AB güç bakanları toplantısında gerçekleşecek.
Tavan fiyat uygulamasında görüş ayrılığı
Aralarında Fransa, İtalya, İspanya ve Belçika’nın da bulunduğu en az 15 üye ülke, ithal doğal gazda tavan fiyat uygulamasına gidilmesini istiyor.
Ancak Almanya’nın başını çektiği birtakım ülkelerbu öneriyi reddediyor.
Almanya, tavan fiyat uygulamasına, hem tedarikçileri Asya’daki daha çıkarlı piyasalara itebileceği ve bunun sonucunda Avrupa’nın soğukta kalabileceği hem de tüketicileri güç tasarrufundan uzaklaştırabileceği gerekçesiyle karşı çıkıyor.
Tavan fiyat uygulamasına karşı çıkan başkanlardan Macaristan Başbakanı Viktor Orban da bu tedbirin tedarikçileri kaçıracağı görüşünde. Orban, Twitter’dan yaptığı paylaşımda, “Avrupa Komitesi’nin gazda tavan fiyat önerisi, bara gidip barmene bira için yarı fiyat ödemek istediğini söylemek üzere. Olacak iş değil” dedi.
DW,AFP,rtr/CÖ,BK