Son periyotta Teksas ve New York eyaletlerinde yaşanan silahlı hücumlarla sarsılan Amerika Birleşik devletleri’nde (ABD) silah satışına kimi kısıtlamalar getiren yasa tasarısı, Lider Joe Biden’ın imzasıyla yürürlüğe girdi. Biden, imzaladığı tasarıyla “çok fazla hayat kurtarılacağını” söyledi.
Beyaz Saray’da açıklamalarda bulunan Biden, “Bu yasa istediğim her şeyi kapsamasa da uzun vakittir talep ettiğim hayat kurtaracak aksiyonları içeriyor” tabirini kullandı.
Biden, ABD’de son devirde üst üste yaşanan silahlı taarruzlarda ölenlerin ailelerini kastederek, “Bize gönderdikleri bildiri, ‘Bir şey yapın’ idi. ‘Tanrı aşkına, yalnızca bir şey yapın’. Ve biz de bugün bunu yaptık” dedi.
Yeni yasa, aile içi şiddetten sabıkası olan ya da gençliğinde önemli bir kabahat işlemiş olan şahısların silah sahibi olmasını zorlaştırıyor. Yasa ayrıyeten silah satın almak isteyen 21 yaşın altındaki bireylerin geçmişine dair incelemelerin sıkılaştırılmasını ve tehdit olarak bedellendirilen şahısların silahlarına yetkililerce el konmasını kolaylaştırıyor.
Yasa uyarınca ABD’de okul güvenliği, şiddet tedbire ve akıl sıhhati programlarına da 13 milyar dolar kaynak ayrılacak.
30 yıl sonra bir ilk
Yürürlüğe giren yasa, Demokratların yıllardır talep ettiği fakat Cumhuriyetçilerin karşı çıktığı birçok kısıtlamayı içermese de Kongre’nin silah satışıyla ilgili önlemler konusundaki eylemsizliğini sonlandırması açısından değer taşıyor.
Yasa ayrıyeten, hücum silahlarının satışına 10 yıllığına yasak getiren 1994 tarihli maddeden beri Kongre’nin silahlı şiddete karşı aldığı en önemli tedbir olarak tarihe geçti. Kelam konusu yasak 2004’te yürürlükten kalkmıştı.
Başta Biden olmak üzere Demokratlar, hücum tüfeklerinin tekrar yasaklanması, yüksek kapasiteli şarjörlerin satılmaması ve silah almak isteyen herkesin geçmişinin incelenmesi üzere tedbirlerin de alınmasını istiyor.
Joe BidenFotoğraf: Mandel Ngan/AFP/Getty Images
Dünyada ferdi silahlanmanın en yaygın olduğu ülke olan ABD’de geçen ay Teksas eyaletinin Uvalde kenti ve New York eyaletinin Buffalo kentindeki ataklar, silah satışıyla ilgili tartışmaları alevlendirmişti. Uvalde’deki ilkokul taarruzunda 19 öğrenci ve iki öğretmen hayatını kaybederken bu olaydan 10 gün evvel de Buffalo’daki bir süpermarkette 10 kişi öldürülmüştü.
Saldırıların akabinde hem Demokrat hem de Cumhuriyetçi parti, Kongre’nin artık harekete geçmesi gerektiği sonucuna varmıştı. Kapalı kapılar akabinde haftalarca süren görüşmelerin akabinde her iki partiden senatörler bu tip atakların daha az yaşanmasını sağlayabilecek kimi adımlar konusunda uzlaşmaya vardı.
“İmkânsızı başardık” mesajı
ABD Lideri neredeyse eşit sayıda Demokrat ve Cumhuriyetçi üye barındırdığı için siyasi kördüğümler yaşanmasına alışılmış olan Kongre’de az görülen bir halde her iki partiden de dayanak alan yeni yasa için “anıtsal” tabirini kullandı.
“Washington’da bir şeyler yaptırmanın imkânsız üzere göründüğü şu devirde çok büyük bir şey yapıyoruz” diyen Biden, “Daha yapılacak çok iş olduğunu biliyorum ve asla vazgeçmeyeceğim” açıklamasında bulundu.
Tasarı, Perşembe günü Senato’dan, bir gün sonra da Temsilciler Meclisi’nden geçtikten sonra Biden’ın masasına geldi. Senato’da 65 senatör tasarı lehinde oy kullanırken 33 de ret oyu verilmişti. Oylamada Demokratlar senatörlerin tamamının yanı sıra 15 Cumhuriyetçi senatörün de tasarıya takviye verdiği görülmüştü.
Yasa tasarısı, Temsilciler Meclisi’ndense 193’e 234 oyla geçti. Demokrat üyelerin tamamı ve 14 Cumhuriyetçi vekil tasarı lehinde oy verdi.
ABD’de silah satışını kısıtlayan yasa tasarısının Senato’dan geçtiği Perşembe günü Yüksek Mahkeme, tüm Amerikan vatandaşlarının kamuya açık alanlarda kendini müdafaa gayeli olarak silah taşıyabilmesinin anayasal bir hak olduğuna hükmetmişti. Biden, ABD’deki silah lobisinin zafer olarak tanımladığı Yüksek Mahkeme kararından “büyük hayal kırıklığı” duyduğunu söylemişti.
ABD Lideri Biden, silah satışıyla ilgili yasa tasarısını imzaladıktan sonra Almanya’daki G7 tepesine katılmak üzere Beyaz Saray’dan ayrıldı. Biden, Almanya’nın akabinde Madrid’deki NATO tepesine katılmak için İspanya’ya geçecek.
DW,AP,AFP / CÖ,ET
