Dünya genelinde güç krizinin yaşandığı bir devirde gerçekleşen COP27 BM iklim doruğu Afrika ülkelerinin “fosil yakıt restine” sahne oldu.
Namibya temsilcisi Maggy Shino, kendi sahip oldukları fosil yakıtları kullanmak yerine pak güce geçmeleri konusunda gelişmiş ülkelerin verdikleri mali dayanak kelamlarını tutmadığını belirtti. Shino, “Eğer bize kaynaklarımızı toprak altında bırakmamızı söyleyecekseniz, o vakit kâfi tazminat teklif etmeye hazır olmalısınız, lakin şimdi kimsenin bu türlü bir teklifte bulunacağını sanmıyorum” dedi.
Zirveye çok sayıda petrol ve gaz şirketinin de katıldığını hatırlatan Shino, “Afrika, tüm güç kaynaklarımızı halkımızın faydasına geliştireceğimize dair bir bildiri vermek istiyor, zira bizim sıkıntımız güç yoksulluğu” diye konuştu.
Bu yılın başlarında Shell ve TotalEnergies şirketleri Namibya açıklarında değerli ölçüde petrol rezervleri keşfetmişti. Namibya’nın yanı sıra Moritanya, Tanzanya ve Senegal üzere ülkeler de ihracat gayeli petrol ve gaz alanları geliştirmek ve kendi vatandaşlarına elektrik sağlamak üzere Batılı güç şirketleriyle birlikte çalışıyor.
Zirvenin yapıldığı Şarm El Pir’de bir ortaya gelen iklim aksiyoncuları fakir ülkelere kaynak talep etti. Fotoğraf: Sean Gallup/Getty Images
Rus doğalgazının kesilmesinden en çok etkilenen Avrupa ülkesi olan Almanya’nın Başbakanı Olaf Scholz geçen Mayıs ayında yaptığı açıklamada Senegal ile doğalgaz projelerini sürdürmek istediklerini söylemişti.
Geçen yıl Glasgow’de düzenlenen tepeye kıyasla bu yıl fosil yakıt lobilerinin iştirakinde yüzde 25 oranında bir artış olduğu kaydedildi. Hükümet yetkilileri ve yöneticiler, BM iklim tepesine mesken sahipliği yapan Mısır’ın fosil yakıt kaynaklarını kullanmaya yönelik ilgisinin, petrol ve gaz şirketlerine karşı tavırlarda bir çözülmeye yol açtığı görüşünü lisana getirdi.
Fosil yakıt kaynaklarını çıkarmayı azaltma konusunda daha evvel verilen taahhütlerin, Ukrayna savaşından kaynaklanan güç kıtlığı nedeniyle geri plana bırakıldığı, bu yılki dorukta esas gözlemlenen durum oldu. Düşük karbonlu güce geçmek konusunda bağlayıcı taahhütleri olan ülkelerin bile önceliklerini değiştirdiği belirtildi.
Gelecek yılki BM tepesine konut sahipliği yapacak olan Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü’nün (OPEC) bir üyesi olan Birleşik Arap Emirlikleri, dünyanın gereksinimi olduğu sürece petrol ve gaz tedarik edeceğini söyledi.
Ülkeler, iklim değişikliğinin yıkıcı tesirlerini engellemek için, dünyadaki ortalama sıcaklığı sanayi evresi öncesine nazaran en fazla 1,5 santigrat derece artışla sonlandırma maksadını koymuştu. Bilim insanları ve güç uzmanları fosil yakıt yatırımları durdurulmadan bu amacın tutturulamayacağını belirtiyor.
Reuters / GY, BK
