Almanya’da Merkel devri kapanırken gözler 26 Eylül seçimleri sonrasında Türkiye ile bağlantılarda yaşanması beklenen değişime Bolluca Escort Bayan çevrildi
Alman siyasetinde esen değişim rüzgarının Türkiye siyasetlerini da etkilemesi kaçınılmaz görülüyor Kurulacak yeni koalisyon hükümetinin Türkiye ile bağlarda izleyeceği strateji ortakları ortasında yürütülecek müzakerelerde şekillenecek Bu müzakerelerin tabanını ise Bolluca Escort siyasi partilerin seçim programlarında beyan ettikleri konumları ve vaatleri oluşturuyor
DW Türkçe olarak Federal Meclis’e girme ihtimali bulunan tüm partilerin seçim programlarında Türkiye ile alakalar konusunda savundukları görüşleri ve vaatlerini Escort Bolluca mercek altına aldık
Sosyal Demokrat Parti SPD
Olaf Scholz’un başbakan adayı olduğu ve son anketlerde birinci sırada görünen SPD’nin 66 sayfalık seçim programında Türkiye’ye Avrupa komşuluk siyasetini geliştirmek başlığı altında yer vermesi dikkat çekiyor
SPD Türkiye’ye yalnızca üç satır ayırarak şu tabirleri kayda geçiriyor
Türk hükümetinin iç ve dış siyasetteki yönelimini korkuyla gözlemliyoruz Türkiye hukuk devleti demokrasi ve memleketler arası hukuk prensiplerine uymak zorunda Avrupa Birliği AB ile Türkiye ortasında bu hususların da eleştirel bir bakış açısıyla ele alınacağı diyaloğun ağırlaştırılması aciliyet gerektirmektedir
Türkiye’nin Avrupa’nın komşuları başlığı altında pozisyonlandırılması AB adaylığından üyelik müzakerelerinden hiçbir biçimde kelam edilmeyerek diyalog vurgusuyla yetinilmesi SPD’deki siyaset değişikliğinin değerli bir göstergesi olarak nitelendiriliyor Ayrıyeten bu kısımda Türkiye için Rusya Çin ve İsrail üzere ülkelere kıyasla çok kısa bir paragraf ayırılması dikkat çekiyor
Sosyal Demokrat Parti’nin başbakan adayı Olaf Scholz
Oysa 2017 seçim programında SPD Türkiye’ye Barış Projesi Avrupa başlığı altında yer vermiş Türkiye’yi birçok bahiste değerli lakin bir o kadar da sıkıntı bir ortak olarak nitelendirmişti Toplumsal Demokratlar 2017 programlarında Türkiye’nin AB müzakere sürecinin değerine vurgu yapmıştı Ne Türkiye ne de AB kısa vadede Türkiye’nin AB’ye üyeliğine hazır görüşünü belirtmekle birlikte Müzakere süreci AB’nin Türkiye ile tek tertipli diyalog formatı Türkiye’nin izole edilmesi Avrupa’nın çıkarına değil Demokratik güçlerin güçlendirilmesi ise bilhassa kıymetli Bu nedenle sivil toplumu Türk Alman şirketlerinin akademisyen sanatçı ve gazetecilerin desteklenmesi ve seyahat kolaylığı sağlanmasını destekliyoruz denilmişti
Hristiyan Birlik partileri CDU CSU
Armin Laschet’in başbakan adayı olduğu CDU CSU’nun 139 sayfalık parti programı İstikrar ve Yenilenme başlığını taşıyor
Oy oranları gerileyen ve son anketlere nazaran ikinci parti pozisyonunda bulunan merkez sağdaki Hristiyan Demokratlar Türkiye ile münasebetlere Dünya siyasetlerinde daha çok Avrupa başlığı altında çok daha geniş ve ayrıntılandırılmış bir perspektif ortaya koyarak değiniyor Hatta Türkiye ile alakalarda öngörülen yeni bir yol haritasının tanımı de yapılıyor
CDU CSU bu kısımda öncelikle AB’nin genişlemesi için öngördüğü çerçeveyi tanım ediyor Türkiye’ye başka bir başlık açarak Ankara’yı bu kapsam dışında tutuyor
AB’nin yakın komşusu pozisyonunda bulunan ülkelerle yakın ve dostça münasebetlerin Almanya’nın çıkarına olduğu belirtilirken genişlemeden evvel derinleşme prensibine vurgu yapılıyor yalnızca Batı Balkan ülkelerinin genişleme kapsamında değerlendirildiği bu ülkelerin de lakin AB’deki birlikteliği zayıflatmadıkları ve tüm üyelik kriterlerini karşılamaları halinde üye olabilecekleri belirtiliyor
CDU CSU’nun başbakan adayı Armin Laschet
Türkiye ile alakalar için öngörülen strateji ise çabucak bunu izleyen kısımda Türkiye ile bağları yeni bir sisteme koymak alt başlığında yer alıyor
Türkiye Almanya ve AB için büyük stratejik ve iktisadi ehemmiyete sahip denilirken Almanya’daki Türkiye kökenli toplum nedeniyle de Almanya ile Türkiye ortasında güçlü bağlar bulunduğu belirtiliyor
Bu nedenle Türkiye ile yakın bir iş birliğinin sürdürülmesini savunan CDU CSU Türk liderliği ile açık eleştirel ve yapan bir diyalogdan yana olduklarını lisana getiriyor Almanya’nın ikili bağlantıları güçlendirmeye Türkiye’deki toplumsal çeşitliliği desteklemeye devam etmesi gerektiğini vurguluyor
Parti programında Türkiye’nin demokrasi hukuk devleti ve insan haklarına hürmet üzere AB’nin üyelik için gerekli siyasi kriterlerinden uzaklaştığı tespiti aktarılırken Türkiye ile ilgilerimizin yeni bakış açılarına gereksinimi var Türkiye’nin AB’ye tam üyeliği bizimle kelam konusu olmayacaktır Bunun yerine yakın bir iştirakte anlaşacağız sözleri yer alıyor
Türkiye ile ne cins bir yakın ortaklık öngörüldüğü de bir yol haritası ile tanım ediliyor Buna nazaran yakınlaşma tarafında birinci olarak ortak çıkarların tanımlanması ve bunların hayata geçirilmesi için de sözleşmeye dayalı bir mutabakata varılması amacı belirtiliyor
Ayrıca NATO’nun bir kıymetler topluluğu olduğu üyelerinin de insan hakları ve hukuk devleti unsurlarına bağlılık taahhüdünde bulunması gerektiği aktarılıyor Türkiye bir NATO partneri olarak kolektif güvenliğe katkısını sunmak güvenlik siyasetleri istişareleri bağlamındaki yükümlülüklerini de yerine getirmek zorundadır deniliyor
2017 seçim programlarında Türkiye’nin AB üyelik kurallarını yerine getirmemesi nedeniyle AB’ye tam üyeliğine karşı olduklarını kayda geçiren CDU CSU’nun son programında daha kesin sözlere yer vererek Türkiye’nin AB’ye tam üyeliği bizimle kelam konusu olmayacaktır demesi artık bu hususta bir kırmızı çizgi çizildiği biçiminde yorumlanıyor
Geçmişte Merkel’ın tam üyelik yerine ısrarla savunduğu imtiyazlı ortaklık bu defa parti programında yer almıyor Fakat Hristiyan Birlik bağlantılar için yeni tekliflerini yakın bir ortaklık olarak tanımlanıyor ve Türkiye için AB ile ilgilerde üçüncü bir yol tanım ediyor
Yeşiller Partisi
Annalena Baerbock’un başbakan adayı olduğu ve anketlere nazaran üçüncü parti pozisyonunda bulunan Yeşiller Partisi 272 sayfalık seçim programında Türkiye’ye en geniş yer veren partilerin başında yer alıyor
Yeşiller Eş Lideri ve başbakan adayı Annalena Baerbock ve Eş Lider Robert Habeck
Ancak Yeşiller’in Türkiye’yi Çok kutuplu dünyada âlâ ilgiler için çalışıyoruz başlığı altında ABD Çin Rusya üzere ülkelerle birlikte farklı alt başlıklardan biri olarak konumlandırması dikkat çekiyor
Oysa Yeşiller geçmişte SPD ile birlikte Türkiye’nin AB üyeliğine en güçlü takviyesi veren partilerden olmuş yaşanan meselelere karşın üyelik müzakerelerinin sürdürülmesinde ısrar etmişti
2017 seçim bildirgesinde Yeşiller demokratik bir Türkiye için AB kapılarının açık tutulması gerektiğini savunmuş Müzakerelerin büsbütün durdurulması Türkiye’deki Avrupa yanlısı ve demokratik güçlere yanlış bir ileti verilmesi manasına gelir demişti
26 Eylül seçimleri için hazırlanan programında ise Yeşiller Siyasi maksadımız AB üyeliği için görüşmelerin yine başlatılmasıdır sözlerine yer vermekle birlikte bunun fakat Türkiye’de demokrasi ve hukuk devletine geri dönüşü sağlayacak bir U dönüş ile mümkün olabileceği belirtiliyor
Türkiye ile AB’yi birbirinden ayıran münasebetlerden çok birbirine bağlayan nedenler var tespitine yer bilgiler programda toplumsal kültürel ve ekonomik bağlara vurgu yapılıyor ayrıyeten Türkiye Almanya bağlarının ortak göç tarihi nedeniyle yakın ve çok yönlü olduğu belirtiliyor
Demokrasi ve insan hakları mevzularında büyük hassasiyet gösteren Yeşiller bunu parti programına da yansıtıyor Türkiye’de son devirde hukuk devleti ve insan hakları alanındaki ihlaller kınanırken Türkiye’de demokrasi ve hukuk devleti eşitlik ve insan hakları için uğraş edenlerin yanında duruyoruz tabirlerine yer veriliyor
Siyasi münasebetlerle tutuklananların özgür bırakılması Kürt sıkıntısında siyasi diyalog ve barış sürecine dönülmesi davetlerine yer verilen programda AKP hükümetinin agresif dış politikasından vazgeçerek çok taraflı dış ve güvenlik siyasetine dönmesi beklentisinin altı çiziliyor Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nden çıkma kararını iptal etmesi de kayda geçirilen beklentiler ortasında yer alıyor
Türkiye’deki insan hakları örgütleri ve demokratik toplum ile görüş alışverişinin güçlendirileceğine dikkat çeken Yeşiller gençler ile de değişim programlarının artırılacağı vaadinde bulunuyor
Merkel periyodunda imzalanan AB Türkiye mülteci mutabakatı Yeşiller’in en çok eleştirdiği dış siyaset hususları ortasında yer alıyor ve partinin önümüzdeki periyotta koalisyon görüşmelerine katılması durumunda bu alanda ağır tartışmalar bekleniyor
Yeşiller programında Türkiye’nin AB üyesi 27 ülkenin toplamında daha fazla Suriyeli sığınmacıyı ülkesine kabul ettiğine dikkat çekerken AB Türkiye mutabakatının memleketler arası mülteci hukukunu ihlal eden ögeler içerdiğini vurguluyor ve mevcut mutabakat sonlandırılmalı vaadine yer veriyor
AB Komitesi’nin yeni bir mutabakat için yürütülen görüşmelerinde mutabakatın memleketler arası hukuka uygun olması kaidesine bağlı kalması gerektiği belirtilirken AB ülkelerine sığınmacıların kabulüne ait asılların ve kontenjanların bağlayıcı taahhütlerle belirlenmesi gerektiği aktarılıyor
Erdoğan hükümetinin AB ile kriz yaşadığı devirlerde sığınmacıları siyasi koz olarak kullanmasını Yunanistan hududuna göndermesini eleştiren Yeşiller seçim programlarında yeni bir mutabakatta Türkiye’nin sığınmacıların insan haklarını garanti etmesi entegrasyon siyasetleri uygulaması tarafında ögeler bulunmasını talep ediyor
Yeşiller’in programında Türkiye ile Almanya ortasında son yıllarda yaşanan gerginliklere de atıfta bulunuluyor ve Erdoğan hükümetinin Almanya’daki Türkiye kökenlilere yönelik siyasetleri eleştiriliyor
Programda Almanya’da yaşayanların Türk hükümeti yahut destekçileri tarafından araçsallaştırılmasına gözetlenmelerine yahut tehdit edilmelerine müsaade verilmemelidir sözleri yer alıyor
Hür Demokrat Parti FDP
Seçimlerden sonra kurulacak koalisyon hükümetinde yer alması mümkün partilerden biri de liberal FDP Christian Lindner’in liste başı aday olduğu FDP’nin 67 sayfalık parti programında Türkiye ile bağlantılar AB üyelik müzakereleri sona erdirilmeli ve Türkiye ile AB ortasında yeni bir bağ inşa edilmeli başlığını taşıyor
FDP başkanı ve liste başı adayı Christian Lindner
Alman liberaller AB’ye adaylığı sona erdirilecek Türkiye ile ilgilerin yeni bir yerde yakın güvenlik siyasetleri ve ekonomik iş birliği temelinde tekrar inşa edilmesi gerektiğini savunuyor
Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından otoriter bir halde yönetilen bir Türkiye biz Hür Demokratlar için AB’ye tam üyeliğe aday bir ülke olamaz sözlerine yer verilen seçim programında şunlar kaydediliyor
NATO üyesi ve AB’ye güçlü bir biçimde bağlı olan bir komşu ülke olarak Türkiye vazgeçilemez bir partner Bu nedenle ittifak içinde güvenlik siyasetleri nedeniyle yaşanan tansiyonun giderilmesinden yana tutum alıyoruz Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan sonra da bir Türkiye var olacak O güne bugünden iktisat ve bilim dünyası ile sivil toplumlar ortasındaki ilgilerle hazır hale gelinmeli
FDP’nin 2017 seçim programı ile bu seçimler için hazırladığı program Türkiye bağlamında çok büyük değişim içermiyor Daha evvel yeniden Türkiye’nin AB için kıymetli bir partner olduğu vurgulanmış AB Türkiye alakalarının orta ve uzun vadede nasıl şekilleneceğinin ucu açık görüşüne yer verilmişti Çok vitesli bir AB’den yana olunduğuna dikkat çekilen parti programında Türkiye’ye de farklı seçenekler sunulabileceği aktarılmıştı
Sol Parti
Sol Parti Die Linke düşük oy oranına karşın seçimler sonrasında SPD liderliğinde kurulması beklenen bir koalisyon hükümeti için ismi geçen partilerden
Sol Parti’nin seçim afişleri
Geçmişte Cumhurbaşkanı Erdoğan’a karşı sert tenkitleriyle bilinen Sol Parti’nin 156 sayfalık seçim programında Türkiye’ye pek çok farklı kısımda atıfta bulunuluyor
Örneğin Sol Parti Almanya’nın silah ihracatını eleştirdiği kısımlarda Suudi Arabistan ve Türkiye üzere Alman silahlarıyla savaşlar yürütenler ile Erdoğan rejimi üzere milletlerarası hukuku yok sayan rejimlere silah satışını durdurması gerektiğini savunuyor Programda Mısır ve Türkiye’deki üzere otoriter rejimlere silah ihracatı derhal durdurulmalı sözleri kayda geçiriliyor
AB Türkiye Mülteci Mutabakatı’nın iptal edilmesi ve benzeri mutabakatlara ve iş birliği formüllerine son verilmesi gerektiğini savunan Sol Parti programında Türkiye’de demokrasi ve insan hakları sıkıntılarına da değiniyor
AB’ye aday ülke pozisyonundaki Türkiye’nin anti demokratik uygulamalara ve insan hakları ihlallerine son vermesi gerektiğine işaret eden Sol Parti’nin programında şu tabirler yer alıyor
Türk hükümeti Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi AİHM kararlarına uymalıdır demokrasi ve fikir özgürlüğü garanti altına alınmalı demokratik muhalefete baskıya son verilmeli HDP’nin tüm tutuklu milletvekilleri ve belediye liderleri özgür bırakılmalıdır
Almanya için Alternatif AfD partisi
Son anket sonuçlarına nazaran sağ popülist AfD dördüncü parti pozisyonunda Lakin öbür partiler AfD ile rastgele bir iş birliğine girmeyi reddettikleri için rastgele bir koalisyon hükümetinde yer alması mümkün görünmüyor Bununla birlikte parti Meclis’teki konuşmaları yürüttüğü kampanyalar ile kamuoyu tartışmalarını etkilemeyi sürdürüyor
AfD’nin 210 sayfalık parti programında Türkiye konusuna Jeopolitik değişim sürecinde değerli ülkelerle ilişkiler başlığı altında yer veriliyor
AfD de öteki partilere benzeri bir konum takınarak Türkiye ile bağlantılar güç ve bu bağlara tekrar hal verilmeli görüşünü aktarıyor
Bazı siyasetçiler ve siyasi gözlemciler tarafından göçmen zıddı çok sağcı olmakla suçlanan AfD programında Türkiye kültürel olarak Avrupa’ya ilişkin değil vurgusunu yapıyor
Partinin seçim programında Türkiye’nin artan formda İslamlaşması kaygıya sebep oluyor ve tıpkı vakitte bu ülkenin Avrupa ve Batılı kıymetler topluluğundan uzaklaştığını gösteriyor Bu nedenle AfD Türkiye’nin AB üyeliğine karşı çıkıyor ve üyelik müzakerelerine derhal son verilmesini talep ediyor görüşü savunuluyor
De ğ er Akal
Deutsche Welle Türkçe
