Merkezi Münih’te bulunan Ifo Ekonomik Araştırma Enstitüsü’nün yaptığı bir araştırmaya nazaran Almanya’da besin eserlerine yeni artırımlar kapıda. Ifo’nun Haziran ayı anketine katılan besin ve keyif verici husus satan perakendecilerle yapılan ankette artırım beklentisini ortaya koyan oran 98,9 puan olarak belirlendi. Kelam konusu puan, şirketlerin yüzde kaçının artırım planladığı manasına geliyor. Bu da neredeyse perakendecilerin tamamının artırım hazırlığı içinde olduğu formunda yorumlanıyor.
Ifo, ilaveten enflasyonun bir mühlet daha yüksek düzeyde seyretmeyi sürdüreceğini, lakin yılın ilerleyen devirlerinde düşüş beklendiğini de duyurdu.
Almanya Federal İstatistik Dairesi, Haziran ayı enflasyonunun yüzde 7,6 olacağı istikametinde iddiasını geçen hafta açıklamıştı. Her ne kadar enflasyonda duraksama görülse de besin eserlerinin yüzde 12,7 ile ortalamanın üzerinde değerlendiği da bildiriliyor.
Euro Bölgesi’nde enflasyon yüzde 8,1
Mayıs ayında Euro Bölgesi’nde enflasyon oranının yüzde 8,1 olduğu açıklandı. Avrupa Birliği (AB) İstatistik Ofisi Eurostat’ın bildirdiğine nazaran bu oran Mart ve Nisan’a nazaran artış manasına geliyor. Mart ve Nisan aylarında Euro Bölgesi’nde enflasyon yüzde 7,4 olarak duyurulmuştu. Böylelikle Avrupa Merkez Bankası’nın hedeflediği oranın dört katından fazla bir enflasyon kayda geçmiş oldu. Avrupa Merkez Bankası, iktisat için ülkü enflasyonun yüzde 2 olduğunu savunuyor.
Euro Bölgesi’nde yeni enflasyon yüzde 8,1Fotoğraf: Moritz Frankenberg/dpa/picture alliance
Enflasyondaki artışın dizginlenememesi nedeniyle Avrupa Merkez Bankası, uzun müddettir devam ettiği para politikasınında sıkılaşmaya gideceğini ve Temmuz ayında fazi 25 baz puan artıracağını açıkladı. Kelam konusu faiz artışı 11 yıldan sonra yapılan birinci artış olacak. Kulislerde, Avrupa Merkez Bankası’nın Eylül ayında faizi 50 baz puan artırmasının bile tartışıldığı aktarılıyor.
Enerji fiyatları yüzde 39,1 arttı
Avrupa Birliği İstatistik Ofisi Eurostat’ın bildirdiğine nazaran geçen yılın Mayıs ayına nazaran güç fiyatlarındaki artış yüzde 39,1 olarak kayda geçti. İşlenmemiş besindeki artışın da yüzde 9 olduğu belirtildi. Hizmet dalının ise yüzde 3,5 oranında zamlandığı belirtiliyor.
Avrupa’daki eser fiyatları farklılık gösteriyor
Avrupa’da besin fiyatları ülkeden ülkeye farklılık gösteriyor. Ülkeler ortasında en büyük uçurumun görüldüğü eserlerden birinin et olduğu bildiriliyor. Almanya Federal İstatistik Dairesi’nin bilgilerine nazaran İsviçre’de etin fiyatı Almanya’dakinin iki katı. Et, Almanya’ya nazaran Norveç’te yüzde 25, Lüksemburg’da da yüzde 17 oranında daha değerli. Etin Almanya’ya oranla en ucuz olduğu ülke ise Hırvatistan. Orada etin fiyatı Almanya’dan yüzde 30 daha ucuz. İspanya’da yüzde 24, Portekiz’de de yüzde 23 daha uygun.
Almanya’da 11 milyon ton besin çöpe gidiyor
Alman hükümetinin bilgilerine nazaran 2020’de 11 milyon ton besin Almanya’da çöpe atıldı. AB Kurulu’na sunmak üzere hazırladığı raporda Alman hükümeti, çöpe giden yenilebilir besinin yüzde 59’unun konutların çöplerinden kaynaklandığı tespitinde bulunuyor. Yüzde 17’si restoranlardan, topluca yemek yenen yerlerden ve catering şirketlerinden. Yüzde 15’i ise besinin işlenmesi sırasında çöpe atılanlar oluşturuyor. Yüzde 7’sini ise işletmeler atıyor. Yüzde 2’si de tarımcılık alanında oluşuyor.
Cem ÖzdemirFotoğraf: Thomas Koehler/photothek/IMAGO
Almanya Etraf Bakanı Yeşiller partili Steffi Lemke, çöpe giden besin ölçüsünün önemli bir sorun olduğunu söyeyerek, “Yenmeyen besinin üretimi için dünyada büyük oranda tarım alanı kullanılıyor ve çok bedelli kaynaklar boşa gidiyor” diye konuştu. Bakan Lemke, Almanya Federal Hükümeti’nin amacının 2030’a kadar besindeki ısrafın yarı yarıya azaltılması olduğunu da vurguladı.
Tarım Bakanı Cem Özdemir de çöpe giden besinin toplumsal sorumluluk boyutuna dikkat çekti ve “Bizde besin çöpe giderken, dünya çapında milyonlarca insanın açlık çektiğini bilmek anlaşılır üzere değil. Bu bir utançtır” telaffuzunda bulundu. Besine hürmetin, insanlara ve tarıma nasıl bakıldığı, ne kadar paha verildiği ile alakalı olduğunu söz eden Özdemir’e nazaran çocuklar da erken yaştan itibaren besine nasıl bakılması, hürmet gösterilmesi konusunda bilgilendirilmeli. Bakan’a nazaran besinde israfı engellemenin bir öteki yolu da üretim basamağından geçebilir. Üretim esnasında klasik norma sahip olmadığı için birden fazla besinin çabucak çöpe atıldığına işaret eden Özdemir, onların da diğer türlü kıymetlendirilmesi gerektiğini kaydetti.
Avrupa Birliği üyesi ülkeler AB Komisyonu’na dört yılda bir çöpe giden besin konusundaki bilgilerini sunmakla yükümlü. Bu bilgilerle besinde ısrafın engellenmesi istikametinde stratejiler geliştiriliyor.
AFP,Reuters,KNA / ETO,ET
