Almanya’da geniş bir iştirakin olduğu federal meclis seçimlerinde Toplumsal Demokrat Parti (SPD) en güçlü rakibi Hristiyan Birlik Partilerini (CDU/CSU) geride bıraktı.
Kesin olmayan birinci sonuçlara nazaran, Olaf Scholz’ün başbakan adayı olduğu SPD’nin oy oranı yüzde 25,9’a yükseldi. Armin Laschet genel başkanlığındaki Birlik partilerinin oy oranı ise yüzde 24,1. Üçüncü sırada yüzde 14,7 oy oranı ile Yeşiller yer alıyor. Yeşiller’i yüzde 11,5 oy oranı ile Hür Demokrat Parti (FDP), yüzde 10,4 oy oranı ile sağ popülist Almanya İçin Alternatif (AfD) ve yüzde 5 ile Sol Parti izliyor. Buna nazaran SPD’nin federal mecliste 205, Birlik partilerinin 194, Yeşiller’in 117, FDP’nin 91, AfD’nin 82 ve Sol Parti’nin de 40 sandalyesi olması bekleniyor.
Kesin olmayan seçim sonuçları merkez-sol partilerin bu seçimlerin kazananı olduğuna işaret ediyor. Çünkü SPD ve Yeşiller partisi oylarını 2017 seçimlerine nazaran yüzde 5’ten fazla artırdı.
Seçimin en büyük kaybedeni ise Angela Merkel periyodunu kapatan muhafazakar blok. Çünkü Hristiyan Birlik partileri 2017 seçimlerine nazaran yüzde 8’den fazla oy kaybına uğradı ve 2. Dünya Savaşı’ndan bu yana en makûs seçim sonucunu kaydedecek üzere görünüyor. Mektupla oy kullananların sayısının yüksek olması nedeniyle kesin sonuçların açıklanmasının uzun sürebileceği belirtiliyor.
Scholz: Seçmen başbakanlık için beni seçti
SPD’nin başbakan adayı 63 yaşındaki Olaf Scholz yaptığı açıklamada seçmenlerin kendisinin bir sonraki başbakan olmasını istediğini söyledi. Scholz “Seçmenler adalet ve iklim muhafaza istiyor ve SPD’yi savunduğu mevzular nedeniyle seçti” dedi ve SPD’nin seçimlerde “büyük bir başarı” elde ettiğini kaydetti. Scholz, ZDF kanalında yaptığı açıklamada “Almanya’da düzgün bir pragmatik hükümetin kurulması için vazifenin kendisine verildiğini” söyledi.
Ancak seçimde en fazla oy alan iki parti de yeni hükümeti kurmaya talip oldu.
Laschet: Koalisyonu birlik partileri liderliğinde kurmak istiyoruz
SPD’nin akabinde yüzde birlik oy farkı ile ikinci sırada yer alan Hristiyan Birlik partilerinin genel lideri ve başbakan adayı 60 yaşındaki Armin Laschet de “Almanya’yı ileri götürecek bir koalisyon” kurmak istediğini söz etti. Laschet koalisyonu “birlik partilerinin liderliğinde” kurmak için ellerinden geleni yapacaklarını söyledi.
Laschet’in “geleceğin koalisyonu” sözlerini kullanması FDP ve Yeşiller ile bir koalisyon sinyali olarak yorumlandı. Laschet “Almanya’yı bir ortada tutmalıyız” diyerek “Bütün demokratların efor göstermesine muhtaçlık olduğunu” belirtti.
Gözler koalisyon görüşmelerine çevrildi
Seçim sonuçlarının akabinde gözler yeni hükümet kurmak için yapılacak koalisyon müzakerelerine çevrildi. Koalisyon hükümetinde Yeşiller partisi ve Hür Demokrat Parti’nin (FDP) de yer alması beklenen görülüyor.
Olası koalisyon ihtimalleri ortasında SPD cephesinde FDP ve Yeşiller ile bir koalisyona sıcak bakılıyor. SPD’li Çalışma Bakanı Hubertus Heil, FDP ve Yeşiller’in de oylarını artıran partiler olduğunu belirterek, Birlik partileri ile bir koalisyona sıcak bakmadıklarını kaydetti.
Koalisyon müzakereleri ne kadar sürecek?
Müzakerelerin aylarca sürebileceği belirtilirken bu süreçte Merkel yeni hükümet kurulana kadar vazifeye devam edecek. 2017 seçimleri sonrasında koalisyon görüşmeleri neredeyse altı ay sürerken Almanya tarihinde en uzun mühlet hükümetsiz kalmıştı.
Ancak Olaf Scholz koalisyon görüşmelerini Noel’e kadar tamamlamak istediklerini belirtti. Scholz, “Bu fakat birbirimizle yapan biçimde konuşmakla olur” dedi.
Seçim sonuçlarının netleşmesinin akabinde en çok oy alan partinin adayı hükümet kurmak için görevlendirilecek.
İş dünyasından uyarı
Öte yandan Almanya’da başa baş seçim sonuçları iş dünyasında hükümet kurulmasının uzaması ihtimali nedeniyle tasa yaratıyor.
Federal Küçük ve Orta Uzunluk İşletmeler Birliği Lideri Markus Jerger “Şimdi misyon çok kolay olmayan bir seçim sonucunu harekete geçme ve ıslahat yapma yeteneği olan gelecek odaklı bir hükümete dönüştürmekte” tabirlerini kullanarak “Bir iş merkezi olarak Almanya aylar sürecek bir hükümet kurma sürecini karşılayamaz. Kobilerin bundan sonra net bir planlamaya muhtaçlığı olduğu açıktır” dedi.
Federal Güç ve Su İdaresi Birliği Lideri Kerstin Andreae de “En kısa vakitte iklim muhafaza ve güç dönüşümü için bir koalisyona gereksinimimiz var” tabirlerini kullanarak “Hangi koalisyon olduğu fark etmez. Vazifeye gelecek her yeni hükümet derhal kolları sıvamak durumunda” formunda konuştu.
Rtr, AFP, dpa / SSB, BÖ
© Deutsche Welle Türkçe
