Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem çalışmalarını sürdüren altı muhalefet partisinin başlatmış olduğu başkanlar buluşmasının birinci çeşidi Pazar günü Saadet Partisi mesken sahipliğinde düzenlenecek toplantı ile son bulacak. Masada konuşulacak mevzular ortasında Cumhurbaşkanlığı adaylığına yönelik her partinin kendi çalışmasını yürütmesi, geçiş sürecinde fiili durum yaratılması ve mülteci siyaseti üzere başlıklar bulunuyor.
CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, ÂLÂ Parti Genel Lideri Meral Akşener, Gelecek Partisi Genel Lideri Ahmet Davutoğlu, DEVA Partisi Genel Lideri Ali Babacan ile Demokrat Parti Genel Lideri Gültekin Uysal, Pazar günü Saadet Partisi Genel Lideri Temel Karamollaoğlu’nun konut sahipliğinde saat 14.00’te bir ortaya geliyor. Karamollaoğlu, öbür partilerin genel liderlerini ziyaret ettikten sonra gündem tekliflerini partisinin yetkili konseylerine sundu ve Saadet Partisi’nde yapılan toplantılardan sonra Pazar günkü buluşmanın gündem başlıkları belirlendi.
“Fiili parlamenter sistem nasıl oluşturulacak?”
DW Türkçe’nin Saadet Partisi kaynaklarından edindiği bilgiye nazaran, toplantıda geçiş sürecine yönelik değerlendirmeler yapılması bekleniyor. Başkanlar, Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’e geçiş sürecinde cumhurbaşkanının ülkeyi nasıl yöneteceği, bu misyon ve yetkilerin nasıl ve ne ölçüde tanımlanacağını tartışacak.
Cumhurbaşkanının yürüteceği siyasetler, seçim kazanıldığında birinci çıkacak kararnameler ve atamaların nasıl yapılacağına yönelik çalışmalar da masaya yatırılacak. Bu kapsamda parlamenter sistemin ruhuna uygun, fakat Anayasa’ya terslik içermeyecek karar sistemlerinin nasıl kurulacağı sorusunun karşılığı aranacak.
DW Türkçe’ye bilgi veren kaynaklar, bu süreci Merkez Bankası örneğiyle anlattı. Kaynaklar, “Mesela, ekonomik istikrar ismine Merkez Bankası Lideri’nin tek bir imzayla vazifeden alınabilmesinin nasıl önüne geçilir? Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar heyetinin ortak imzası ile mi olur? Bu cins seçeneklerin kıymetlendirilmesi için her parti kendi içinde çalışmasını yapacak” tabirlerini kullandı. Bu doğrultuda geçiş sürecinde fiili bir parlamenter sistemin nasıl oluşturulabileceğine yönelik her partinin kendi içinde çalışma yürütmesine yönelik bir karar alınması da bekleniyor.
“Cumhurbaşkanı hangi teknikle belirlenecek”
Toplantı öncesinde en çok merak edilen hususların başında cumhurbaşkanlığı adaylığının masaya gelip gelmeyeceği. Edinilen bilgiye nazaran toplantıda, cumhurbaşkanlığı adaylığı ile ilgili her partinin çalışması istikametinde karar alınması bekleniyor. “Her parti kendi adayını mı çıkartacak? Yoksa ortak bir aday mı belirlenecek? Ortak aday belirlenecekse bu sürecin sistematiği ne formda işleyecek?” sorularının da gündeme gelmesi ve bu hususta da partilerin kendi çalışmasını yürütmesi üzerine birtakım kararların alınabileceği belirtiliyor.
Toplantıda iktisattaki istikrarsızlığın ve geçim zahmetinin da gündeme gelmesi beklenirken kur muhafazalı mevduatın hazineye verdiği ziyanlara yönelik de karşılıklı değerlendirmelerin yapılacağı söz ediliyor. Öte yandan Merkez Bankası’nın faizi 1 puan düşürmesi de gündem başlıkları ortasında olacak. Muhalefet partilerinin temsilcileri faiz indirim kararının erken seçim beklentisiyle irtibatlı olabileceğinin altını çizerken, başkanların bu mevzuyu kapsamlı halde masaya yatırabileceklerine dikkat çekiyor.
Altı muhalefet partisi başkanının birinci buluşması 12 Şubat’ta gerçekleşmiştiFotoğraf: Alp Eren Kaya/Republican People’s Party (CHP) /Handout/REUTERS
Altılı masa bekleneni verebildi mi?
Pazar günkü buluşma birinci cinsin son toplantısı olma özelliği taşırken, bundan sonra toplantıların devam edip etmeyeceği ya da edecekse ne biçimde sürdürüleceğine yönelik de bir karar alınacak. Başkanlar buluşmasının birincisi 12 Şubat’ta Kılıçdaroğlu’nun mesken sahipliğinde yapılmış, o günden bu yana önderler beş kere bir ortaya gelmişti. Pekala, altılı masa, bugüne kadar vatandaşın beklentisini karşılayabildi mi? İstanbul Politik Araştırmalar Enstitüsü Genel Yöneticisi Seren Selvin Korkmaz, altılı masanın bir ortaya geliş emeliyle ilgili vatandaşın başında bir karışıklık oluştuğunu lisana getirdi. Korkmaz’a nazaran, altılı masanın ne için bir ortaya geldiği tam olarak vatandaşa anlatılamadı. Korkmaz, mevcut yapının bir seçim ittifakı mı yoksa parlamenter sisteme geçişi ittifakının tesirli stratejilerle anlatılması gerektiğini savundu.
“Seçmen meselelerin kaynağı olarak cumhurbaşkanını görüyor”
Korkmaz, eksikliklere rağmen altılı masanın başardığı kimi noktalara da dikkat çekti. Altılı masanın, başkanları bir ortaya getiriyor olması açısından kıymet taşıdığını kaydeden Korkmaz, mevcut krizlerin kaynağının anlatılmasında ise muvaffakiyet sağladığını lisana getirdi. Korkmaz, “Altılı masanın, Türkiye’nin mevcut krizlerinin kaynağını cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi olarak tekrar ve tekrar olarak göstermesi kıymetli bir etken oldu toplumda” dedi. Korkmaz, son yapılan anketlerde, seçmenin meselelerin kaynağı olarak direkt cumhurbaşkanını göstermeye başladığının altını çizdi.
“Pazar gününden sonra daha güçlenecek”
Kamuoyu Araştırmacısı Mehmet Ali Kulat ise birbirleriyle görüşleri farklı olan partilerin, bir ortaya gelebilme iradesini ortaya koyduğuna dikkat çekerek, merkez medya tarafından bir müddettir lisana getirilen “Altılı masa dağılacak” tezlerini hatırlattı. Kulat, “Benim kanaatime nazaran Pazar günkü toplantıdan sonra bu yapı daha güçlü bir halde karşımıza çıkacak. Önümüzdeki günlerde yeni kurullar kurulacak” dedi. Kulat, cumhurbaşkanı adaylığının açıklanmamasına yönelik tenkitlerle ilgili de, “Bana nazaran de yanlışsız bir strateji olarak en son vakte bırakmak istiyorlar. Zira hem yıpransın istemiyorlar, hem de grubu daima dinamik tutmak açısından bunu önemsiyorlar” diye konuştu. Vatandaşın beklentileri ile ilgili soruyu yanıtlayan Kulat, “Vatandaş da telaşlıydı doğrusu. Zira karşıda bir yapı var, güçlü bir yapı var. Bir ortada sanki sürdürebilirler mi bu süreci diyorlardı. Sürdürülebilirliği gördü vatandaş” dedi.
Altılı masanın muhalefet umudu verdiğini kaydeden Kulat, “Bir umut verdiler. Amaç nokta buydu” tabirini kullandı. Öte yandan Kulat, aday açıklama sürecinde kabine üyelerinin de bir kısmının açıklanmasını beklediğini söz etti. Kulat, “Böylece altılı masadaki altı kişinin pozisyonları da cumhurbaşkanı adayından evvel muhakkak olmuş olacak” dedi.
