Son periyotta uygunca hızlanan kur artışları 21 Ekim Perşembe günü yapılacak Merkez Bankası toplantısının değerini travesti düzgünce artırdı Piyasalardaki yüklü beklenti Merkez Bankası nın Eylül de başlattığı faiz indirimlerine devam edeceği istikametinde
Merkez Bankası nın faiz kararı kısa devirli piyasa hareketlerinde belirleyici olacak Lakin Merkez Bankası travestileri bu toplantıda indirimlere orta verse bile daha sonrasında indirimlerin devam edeceği kestirim ediliyor Bu nedenle de kısa devirde piyasayı nasıl etkilerse etkilesin mevcut iktisat anlayışıyla TL’nin bundan sonra bedel kaybını travestiler sürdüreceği söylenebilir
Erdal Sağlam
Beklenti anketleri ne diyor
Toplantı öncesi piyasalarda yapılan anketlere baktığımızda Merkez Bankası nın 50 ya da 100 baz puanlık indirim kararı vereceği beklentisinin hakim olduğunu görüyoruz Reuters ın anketine katılan 21 piyasa oyuncusunun 10 u 50 baz puanlık 10 u 100 baz puanlık indirim iddiasını belirtti 1 oyuncu ise faizlerde indirim beklemediğini söyledi
Bloomberg’in 17 piyasa oyuncusuyla yaptığı anketten ise yüklü varsayım 50 baz puanlık indirim olarak çıktı 17 kurumdan 10 u 50 baz puanlık 3 ü 100 baz puanlık indirim kestirim etti 4’ü faizin düşürülmeyeceğini söyledi
İki ankette de piyasaların yılsonuna kadar faiz indirimlerinin süreceği beklentisi lisana getirildi Ekim toplantısında 17 50 yahut 17 ye düşmesi beklenen Merkez Bankası siyaset faizinin yılsonunda 15 16 5 düzeyine inmesi bekleniyor
Faiz indiriminde hangi oran neye yol açar
Peki alınacak karara nazaran kurlar nasıl etkilenir Merkez Bankası idaresinin Manşet enflasyon yerine çekirdek enflasyona odaklanacağız diyerek telaffuz değişikliğine gitmesiyle birlikte artmaya başlayan kurlar Eylül deki sürpriz faiz indirimi akabinde Merkez Bankası üst idaresindeki vazifeden almalarla birlikte yeni rekorlara sahne oldu 19 Ekim salı günü bir orta 9 37 TL nin üzerine çıkıp geri dönen dolar kuru günü 9 30 TL nin üzerinde kapadı
Bu hafta 9 30 ile 9 40 TL ortasında gidip gelen dolar fiyatının içinde 50 baz puanlık indirim beklentisinin olduğu yani bu oranda bir indirimin fiyatlandığını söyleyebiliriz Münasebetiyle 50 baz puanlık indirim halinde tekrar tıpkı düzeylerde seyretmesi beklenebilir
İndirime bu ay orta verilirse ne olur
Merkez Bankası nın 100 baz puanlık indirim yapması halinde ise kurların 9 40 TL nin üzerine çıkacağı beklentisinin hâkim olduğunu görüyoruz Teknik tahlillerin kimilerinde bu türlü bir karar sonrası Dolar kurunun 9 7 9 8 TL’ye kadar rahatlıkla çıkabileceği kestirimleri lisana getiriliyor
Sayıları az olsa da kimi piyasa oyuncularının iddia ettiği üzere Ekim toplantısında faiz indirimine orta verilmesi halinde ise dolar kurunun 9 30 TL nin biraz altına inebileceği konuşuluyor Piyasa pek ihtimal vermiyor lakin faiz indirimine devam edeceğim lakin şimdilik orta vereceğim iletisini vermek için 0 25 baz puanlık indirim yapılması halinde de yeniden dolar kurunun 9 30 TL nin biraz altına inebileceği konuşulanlar ortasında
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası
Merkez mola verirse kurlarda düşüş kalıcı olur mu
Piyasa çok düşük ihtimal olarak belirtse bile hızlanan kurlar nedeniyle Merkez Bankası nın bu ay indirime orta verme ihtimalini göz gerisi etmemek lazım İndirim olmadığı takdirde kurlar biraz aşağı gelse bile bunun kalıcı olmayacağı da açık Kasım başında açıklanacak Ekim enflasyon verisiyle birlikte yine kurların üst gitmesi beklenebilir Zira Eylül ayından bu yana kurlarda meydana gelen artışın Ekim ayı enflasyon verisine yansımaya başlayacağı büyük ihtimalle manşet enflasyonun yüzde 20 nin üzerine çıkacağı beklentisi hâkim Tabi ki çekirdek enflasyondaki artış da değerli olacak Lakin enflasyonun yüzde 20 nin üzerine çıkması halinde negatif gerçek faiz oranı büyüyeceği için kurların buna reaksiyon vereceği iddia ediliyor
FED in kararı da piyasaları etkileyecek
Özet olarak piyasalarda mevcut siyasi iktidarın ve Merkez Bankası idaresinin rasyonel para siyaseti tercihine geri döneceği umudu kalmadı Bu nedenle de idarede baskın olan ne olursa olsun faizleri indireceğim hırsının kurlarda artış sonucu doğurması kaçınılmaz görülüyor
İçeride idareye güvensizliğin had safhaya ulaşmasının yanında kurların önümüzdeki dönemki seyrinde elbette ki FED in tahvil alımlarını azaltma programını başlatması da tesirli olacak Kasım ayında olmasa bile Aralık ta tahvil alımlarının azaltılmasına başlanacağı kesin üzere Bunun bilhassa gelişmekte olan ülkelere fon akışını daraltacağı ise uzun vakittir konuşuluyor
İşte bu yeni global finans iklimi ve artan enflasyon beklentileri nedeniyle Eylül ayından itibaren tüm dünyada faiz artışlarının sürat kazandığını görüyoruz
Türkiye üzere faiz indiren ülkede enflasyon yüzde 1 8
Brezilya Rusya Pakistan Ermenistan Azerbaycan Moldova Şili Paraguay Peru Romanya Jamaika Uruguay Kolombiya Macaristan Çekya Yeni Zelanda Polonya İzlanda ve Norveç 1 Eylül 19 Ekim periyodunda merkez bankalarının siyaset faizi artışına imza attığı ülkeler oldu Son olarak geçtiğimiz Salı günü Macaristan Merkez Bankası iki ay üst üste faizini artırdı
Buna karşılık bu yıl yalnızca 5 ülke son iki ayda da yalnızca iki ülke faiz indirimine gitti Enflasyonun yüzde 1 8 olduğu Danimarka 30 Eylül de siyaset faizini yüzde 0 5 ten yüzde 0 6 ya çekti Bu periyotta indirim yapan öteki ülke ise Eylül de 100 baz puanlık indirim yapan enflasyonu yüzde 20 iken siyaset faizini yüzde 18’e indiren Türkiye oldu
Bu devirde faiz arttırması gereken Türkiye de Merkez Bankası nın bu kararı alacağını bekleyen piyasa oyuncusu yok Bu tablo bile tek başına TL nin kıymet kaybının süreceğinin göstergesi
Erdal Sağlam
Deutsche Welle Türkçe
