Afganistan’da denetimi ele geçiren Taliban, Dışişleri Bakan Vekili Emirhan Muttaki’nin başkanlık ettiği bir heyetle Ankara’yı ziyaret etti. Kültür ve Enformasyon bakan vekili ile istihbarat lider yardımcısının da içinde olduğu Taliban heyeti Ankara’da birinci olarak Dışişleri Bakanlığı’nda Bakan Çavuşoğlu başkanlığındaki Türk heyetiyle görüştü.
ABD’nin Afganistan’dan çekilmesinden sonra Kabil’deki büyükelçiliğini kapatmayan tek NATO ülkesi olan Türkiye, Taliban idaresinin ziyaret ettiği birinci NATO ülkesi de oldu. Taliban idaresinin Türkiye tarafından resmen tanınmadığını belirten diplomatik kaynaklar “Taliban’la günlük irtibat kesilmedi. Ankara’ya gelmek istediler ve geldiler. Onlara özel bir protokol uygulanmadı” bilgisini verdi.
Taliban heyeti ile yapılan görüşme sonrasında açıklama yapan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Taliban hükümetini tanımadıklarına işaret ederek, “Tanıma farklı angajmana girmek farklı. Angajman çerçevesinde bilhassa acil muhtaçlık olan insani yardımların ulaştırılması gerekiyor. Afganistan iktisadının çökmemesi gerekiyor” diye konuştu.
Dışişleri Bakan Vekili Emirhan Muttaki başkanlığındaki Taliban heyeti
Kız çocuklarının eğitim hakkı
Taliban idaresinin bilhassa ülkede kız çocuklarını eğitim hakkından alıkoyan uygulamalarından rahatsız olan Ankara, Dışişleri Bakanlığı’ndaki görüşmede de bu mevzuyu masaya taşıdı.
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, “Afganistan’da kız çocuklarının eğitimden uzak kalması yalnızca Batı dünyasının istediği bir sorun değil. Bunu tüm Müslüman dünyası da istiyor. Okulların Afganistan’da açık kalması gerekiyor. Bu husustaki iletimizi açıkça Taliban heyetine ilettik” bildirisi verdi.
Görüşmeye ait DW Türkçe’ye bilgi veren Türk diplomatik kaynaklar, Afganistan’da kız çocuklarının okula devam edebilmesi ve bayanların iş ömründe var olması için Türkiye’nin Afganistan’a bildirilerini açıktan verdiğini lisana getirdiler. Türk diplomatik kaynaklar bu bildirilerin ne olduğu sorusuna “Taliban’la her şey açıktan konuşuldu. Bayanları meskene hapsedemeyecekleri söylendi. Gerekeni yapıp yapmadıklarını göreceğiz, takip edeceğiz” karşılığını verdiler.
Kabil havalimanı gündemdeydi
Afganistan’da tam olarak güvenlik sağlanmamış olsa da Türkiye Hamid Karzai Memleketler arası Havalimanı’nın işletmesini kalıcı olarak üstlenmeyi hala istiyor. Taliban heyetiyle bu hususun yanı sıra, bölgeye ulaştırılacak insani yardımlar ve terörle uğraş mevzuları da ele alındı.
ABD’nin Afganistan’dan çekilmesinden sonra Kabil havalimanına süreksiz olarak Taliban’ın da yakın alaka kurduğu Katar girmiş ve süreksiz sistemler yerleştirmişti. İnsani yardımların geçişi ve milletlerarası topluluğun bölgeyle temasının sürmesi için Kabil havalimanının ulaşıma açılmasını isteyen Türkiye, bu mevzuda bir yandan Taliban idaresiyle bir yandan da Avrupa ülkeleriyle temas halinde. İnsani yardım almak ve iktisadını düzeltmek isteyen Taliban da Türkiye’nin bu isteğine sıcak baktığını Ankara’daki görüşmelerde lisana getirdi.
Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Türk Dışişleri yetkilileri Taliban heyeti ile görüştü
“Taliban idaresine tavsiyelerde bulunduk”
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Türkiye’nin bugüne kadar Pakistan’dan alınan 33 bin tonluk bir yardım paketini Afganistan’a ulaştırdığını söyledi, kapsamlı bir yardım paketinin üzerinde çalışmaların da sürdüğünü duyurdu. Bakan Çavuşoğlu “Kardeşçe görüşlerimizi paylaştık. İnsani yardımlar için Afganistan’da angajmana girilmesi gerekiyor. Terörle uğraşta de boşluk olursa bundan DEAŞ yararlanır. Taliban idaresine tavsiyelerde bulunduk. Taliban idaresinin kapsayıcı olmasını, Taliban dışındakileri de idareye almasını istedik” diye konuştu. Çavuşoğlu, Türkiye’den Afganistan’a dönmek isteyen göçmenlere de Taliban idaresinin yardım edeceğini söyledi.
Taliban heyeti Ankara’da Diyanet, AFAD ve Kızılay yetkilileriyle de görüşmeler yaptı. Türk diplomatik kaynaklar; görüşmelerin bölgeye insani yardımların artırılmasına dönük olduğunu belirtiyor.
CHP’den tepki
Taliban’ın Doha ofisinde hafta sonunda ABD ve Avrupa ülkelerinden gelen temsilcilerle masaya oturan Muttaki’nin Ankara’da ağırlanmasına CHP’den sert reaksiyon geldi.
CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, Muttaki’nin Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu’nca teröre takviye veren isimler ortasında olduğunu belirtirken, “Muttaki ve Taliban hükümetinden 18 bakan Birleşmiş Milletler’in yaptırımlar listesinde. Fakat Dışişleri, Ankara’da bakan protokolüyle Muttaki’yi ağırlayarak Taliban’ı yasallaştırmıştır. Taliban’ın Afganistan’da terörle bağını kesmediği bilgisi hiçe sayılmıştır” dedi.
Hilal Köylü / Ankara
© Deutsche Welle Türkçe
