Türkiye, bu hafta içinde NATO üyeliği için resmi müracaatta bulunacak olan Finlandiya ve İsveç’in İttifak’a katılmasına soğuk bakıyor. Lakin Avrupa bu krizin aşılacağı konusunda optimist.
Konuyla ilgili olarak İsveç parlamentosunda konuşan Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö, “Son birkaç gün içinde Türkiye’den gelen açıklamalar çok süratli formda değişti ve sertleşti” tabirini kullanırken “Ancak gerçekleştirilecek yapan görüşmelerle bu durumun aşılacağından eminim” diye ekledi.
Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli NiinistöFotoğraf: Heikki Saukkomaa/Lehtikuva/dpa/picture alliance
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın geçen ay yaptıkları telefon görüşmesinde Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliğini destekleyen bir bildiri verdiğini belirten Niinistö, “Fakat geçen hafta ‘olumlu bakmadığını’ söyledi… Bu, görüşmeleri sürdürmemiz gerektiği manasına geliyor. Ben iyimserim” dedi.
Scholz’dan Türkiye’nin yapan katkılarına vurgu
Almanya Başbakanı Olaf Scholz da Türkiye’nin sürece takviye vermesini bekliyor. Finlandiya ve İsveç’in üyeliklerini desteklediğini yineleyen Scholz, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg üzere kendisinin de, sürecin Türkiye dâhil tüm üye ülkelerin dayanağıyla süratli ve seri bir halde sonuçlandırılabileceği konusunda optimist olduğunu söyledi.
Almanya Başbakanı Olaf ScholzFotoğraf: Oliver Berg/dpa/picture alliance
Berlin’de Liechtenstein Başbakanı Daniel Risch’le düzenlediği ortak basın toplantısında konuşan Almanya Başbakanı, Türkiye’nin son periyotta Ukrayna krizindeki tavrına dikkat çekerek pek çok yapan katkıda bulunduğunu belirtti, Boğazların Rus savaş gemilerine kapatılması üzere kararların hayata geçirilişini örnek verdi.
Taviz sinyali
Almanya Savunma Bakanı Christine Lambrecht de Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’nın üyeliklerine yönelik itirazını geri çekmesini beklediğini söyledi.
AB savunma bakanları toplantısı için bulunduğu Brüksel’de konuşan Lambrecht, “Nihayetinde Finlandiya ve İsveç üzere iki güçlü AB ülkesinin katılması NATO’ya zenginlik katacaktır… Ve Türkiye’nin de buna ikna olabileceğinden pek eminim” dedi.
Ayrıca Türkiye’nin kaygılarının ve argümanlarının ciddiye alınması gerektiğini söyleyen Lambrecht, “bunun Almanya’nın birtakım ödünler vermesi manasına gelip gelmeyeceği” tarafındaki bir soruyu ise karşılıksız bıraktı. Ankara, bir evvelki Alman hükümetinin Türkiye’nin 2019 yılında Suriye’ye düzenlediği kara harekâtı nedeniyle silah ihracatını kısmen durdurmasından dolayı Berlin’e reaksiyonlu.
Yaşanan NATO üyeliği kriziyle ilgili açıklamada bulunan Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock da optimist konuştu.
Almanya Dışişleri Bakanı Annalena BaerbockFotoğraf: John Macdougall/AFP/Getty Images
Türkiye’nin çekincelerine karşın her iki ülkenin de süratle NATO üyesi olacağından emin olduğunu belirten Baerbock, şu an Ankara’nın ortaya koyduğu konuların ele alındığını tabir ederek “Hızlı bir kabul süreci olacağından çok eminim. Zira herkes bunun dramatik bir durumda yaşanan tarihi ve belirleyici bir an olduğunu biliyor” dedi.
Almanya Dışişleri Bakanı, müracaat ve tam üyelik ortasındaki mühletin uzaması hâlindeyse NATO üyelerinin İsveç ve Finlandiya’ya güvenlik garantileri vereceğini kelamlarına ekledi.
AB de ümitli
Avrupa Birliği (AB) Dış İlgiler ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell de İsveç ve Finlandiya’nın tüm NATO üyelerinden takviye göreceğine “emin” olduğunu söyledi. Borrell, “Çünkü bu durum birliğimizi artıracak ve bizi daha güçlü kılacak” sözünü kullandı.
AB yetkilisi, Türkiye’nin birtakım itirazları olduğunu lakin “NATO’nun bunların üstesinden geleceğini ümit ettiğini” söyledi.
NATO’ya yeni üye kabulü için ittifakın 30 üyesinin de onayı gerekiyor. Erdoğan, Türkiye’nin iki ülkenin üyeliğine olumlu bakmadığını açıklamış, bu yaklaşımına münasebet olarak İsveç ile Finlandiya’nın PKK ve DHKP-C üzere örgütler konusundaki tavrını göstermişti. Ankara ayrıyeten İsveç ve Finlandiya’nın Türkiye’ye yönelik birtakım silah satışlarına müsaade vermemesine reaksiyonlu. Türkiye’nin 2019’daki Suriye operasyonu sonrası İsveç ve Finlandiya da Ankara’ya silah ambargosu uygulamaya başlamıştı.
DW,dpa,rtr,AP/CÖ,BK
