Anayasa Mahkemesi (AYM), hala cezaevinde olan HDP’li siyasetçiler Aysel Tuğluk ve Sebahat Tuncel’in 6-8 Ekim Kobani olayları kapsamında ikinci kere tutuklanmasıyla ilgili ferdî başvuruyu temele girmeden kabul edilemez buldu. Tutuklamanın ‘siyasi’ olduğu argümanını incelemeyen AYM, buna münasebet olarak, her iki ismin daha evvel öteki cürümlerden tutuklandığını ve bunların infaz edildiğini belirtti. Bu nedenle ikinci tutuklamanın uygulamaya konulmadığını savunan AYM, Kobani soruşturması kapsamında “özgürlükten mahrum bırakılmaları kelam konusu değil” dedi.
Anayasa Mahkemesi, bireylerin tutuklu yargılanırken, öbür hatadan ikinci defa tutuklanmaları halinde bunu denetlemekten kaçınan bir karara imza attı. AYM’nin buna ait kararları, Aysel Tuğluk ve Sebahat Tuncel’in müracaatlarına ait geldi.
Aysel Tuğluk’un dosyası
Diyarbakır’da 28 Aralık 2016 tarihinde gözaltına alınan Aysel Tuğluk, iki gün sonra silahlı terör örgütü kurma yahut yönetme teziyle tutuklandı. Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı, birebir hatalardan Tuğluk hakkında 2017 yılında dava açtı. İddianameyi kabul eden Diyarbakır 8. Ağır Ceza Mahkemesi, kabahatin Ankara’da işlendiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verdi.
Aysel TuğlukFotoğraf: picture-alliance/AP Photo
10 yıl mahpus cezası verildi
Dosyayı devralan Ankara 17. Ağır Ceza Mahkemesi, 2018’te Tuğluk’a silahlı terör örgütüne üye olma hatasından 10 yıl mahpus cezasıyla cezası vererek, tutukluluk halinin devamına hükmetti. Yargıtay da bu kararı onadı.
Kobani olaylarından da tutuklandı
Bu ortada Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, Selahattin Demirtaş’ın da tutuklandığı Kobani soruşturmasında düğmeye bastı. Kocaeli 1 No.lu F Tipi Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda hükümlü bulunan Aysel Tuğluk, bu soruşturma kapsamında 12 Ekim 2020 tarihinde Ankara 5. Sulh Ceza Hâkimliği tarafından tutuklandı.
Tutuklama kararında, Tuğluk’un o devir Halkların Demokratik Kongresi’nin Eş Lideri olduğu anımsatıldı. Tuğluk’un Kobani ile ilgili Twitter paylaşımları olduğu savunulan kararda, tutuklamaya “kuvvetli cürüm kuşkusunun varlığını gösteren somut kanıtların bulunduğu, soruşturmanın şimdi tamamlanmadığı, öbür kabahatlerden tutuklu ve hükümlü bulunan şüphelilerin salıverilmeleri halinde belge kapsamında sözlerine başvurulan tarafların beyanlarına tesir edilmesi ihtimalinin varlığı” münasebet gösterildi. Ankara 22. Ağır Ceza Mahkemesi’nde Tuğluk’un ortasında bulunduğu 108 kişi hakkında Kobani davası açıldı.
Sebahat Tuncel de iki kere tutuklandı
Benzer süreç, Sebahat Tuncel’in başına geldi. Tuncel, 4 Kasım 2016’da Selahattin Demirtaş ve öbür kimi partililerin gözaltına alınmasını Diyarbakır Adliyesi önünde protesto etmek isterken gözaltına alındı, iki gün sonra tutuklandı. Tuncel hakkında “Örgüt üyeliği” hatasından açılan dava belgesi, 2017’de Malatya’ya nakledildi.
Sebahat TuncelFotoğraf: Reuters/T. Hanai
Dosya üç kent gezdi
Malatya 5. Ağır Ceza Mahkemesi, 2019’da Tuncel’e 15 yıl mahpus cezası verdi. Fakat Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi, kararı tarzdan bozdu. Evrak bu kere Ankara 22. Ağır Ceza Mahkemesi’ne nakledildi.
Bu ortada Sebahat Tuncel, Malatya’da tutukluyken bu sefer 12 Ekim 2020 tarihinde Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından Kobani olayları kapsamında tutuklamaya sevk edildi. Tuncel de Aysel Tuğluk’un kararındaki münasebetlerle tutuklandı, Kobani davasının sanığı oldu.
Adalet Bakanlığı’ndan AYM’ye yazı
Aysel Tuğluk ve Sebahat Tuncel, ikinci tutukluluklarıyla ilgili AYM’ye ferdi müracaatta bulundu. AYM’ye yazı yazan Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü, Aysel Tuğluk’un mutlaklaşan 10 yıl mahpus cezasının, Sebahat Tuncel’in ise Diyarbakır’daki tutuklama kararının infaz edildiğini, Kobani soruşturması kapsamında verilen tutuklama kararlarının ise şimdi infaz edilmediğini bildirdi.
AYM ikinci tutuklamaları görüştü ancak 13 Nisan’da müracaatları görüşen Anayasa Mahkemesi, tutuklamanın hukuka alışılmamış olduğu tezini “açıkça dayanaksız olması” nedeniyle kabul edilemez buldu. Kararın münasebeti, 18 Mayıs’ta açıklandı.
Sebahat Tuncel’in birinci tutukluluğunun, Aysel Tuğluk’un ise 10 yıllık cezasının infaz edildiğine dikkati çekilen kararda, “Mezkûr kabahatlerden verilmiş bir tutuklama kararı bulunmakta ise de müracaatçının (ikinci) tutuklama kararı nedeniyle fizikî olarak özgürlükten mahrum bırakılması kelam konusu değildir. Sonuç olarak somut müracaata bahis edilen tutuklama kararına ait olarak müracaatçının kişi hürriyeti ve güvenliği hakkına yönelik bir müdahalede bulunulmamıştır” denildi.
Kararda, bu nedenle Tuncel’in siyasi emelle tutuklandığına ait savın incelenmesinin mümkün görülmediği belirtildi.
