Anayasa Mahkemesi (AYM), DHKP/C’ye üyelik suçlamasıyla tutuklu bulunan iki şahsa pankart açıp takviye verdiği gerekçesiyle tutuklanan Sultan Kaya’nın kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiğine hükmetti. 15 Mart tarihli kararın münasebetini açıklayan AYM, soruşturma makamlarının, müracaatçının tutuklama için gerekli olan cürmü işlediğine dair somut olguları ortaya koyamadığına işaret etti.
Başvurucu Sultan Kaya, H.B.Y isimli kişi ile birlikte İstanbul’da bulunan Cumhurbaşkanlığı konutunun yakınlarındaki bir metro durağının çıkışında pankart açıp terör örgütü üyeliği suçlamasıyla tutuklu bulunan ve adil yargılama talebiyle mevt orucu yürüten E.T. ve A.Ü. isimli bireylerle ilgili olarak slogan atmış, yapılan ikazlara karşın harekete devam ettiği gerekçesiyle kolluk vazifelileri tarafından yakalanarak tıpkı gün gözaltına alınmıştı.
Silahlı terör örgütüne üye olma ve 2911 sayılı Toplantı ve Şov Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet hatalarından 11. Sulh Ceza Hâkimliğince tutuklanan Kaya’nın karara itirazı da tahliye talebi de ilgili mahkemelerce reddedilmişti. Başsavcılığın açtığı kamu davası 29. Ağır Ceza Mahkemesinde görülmüş ve yapılan duruşmada yurt dışına çıkış yasağı uygulanmak suretiyle müracaatçının tahliyesine karar verilmişti. Dava süreci sonunda da sanık hakkında beraat kararı çıkmış ve isimli önlem kararı kaldırılmıştı.
Başsavcılık beraat kararına, müracaatçı da kararın vekâlet fiyatına yönelik kısmına karşı istinaf kanun yoluna başvurmuştu.
Sultan Kaya’nın tutuklamanın tüzel olmaması nedeniyle kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiği istikametinde yaptığı kişisel başvuruyu inceleyen AYM, başvurucuyu haklı buldu.
İfade özgürlüğü göndermesi
Kararda, müracaatçı hakkındaki tutuklama önleminin desteğini oluşturan suçlamaların temelinde, pankart açma ve slogan atma biçimindeki aksiyonların olduğu belirtilerek “Belirli şartlarda söz özgürlüğünün görünümlerinden biri olarak kabul edilebilecek olan açlık grevi ve oturma hareketlerinin veyahut bu aksiyonların desteklenmesine yönelik üçüncü bireylerce yapılan slogan atma, basın açıklaması yapma, pankart açma üzere aksiyonların başlı başına bir suçlama konusu edilmemesi gerektiği açıktır” denildi.
Kararda, müracaatçının bu aksiyonları örgütsel bir ilgi içinde gerçekleştirdiğine yahut bunun müracaatçı bakımından örgütsel bir hal olarak sergilendiğine yönelik olarak soruşturma evraklarında somut bir olguya yahut tespite yer verilmediğine de işaret edildi.
“Somut olgular gösterilemedi”
Sultan Kaya’nın, kendisinin vefat orucu hareketine katılan E.T.nin teyzesi olduğunu, bu hareketleri yeğeni E.T.yi desteklemek hedefiyle yaptığını, bunu bir hak arama yolu olarak seçtiğini ve örgütsel gaye taşımadığını söz ettiğine yer verilen kararda, “Dolayısıyla soruşturma makamlarınca müracaatçının suçlamaya husus edilen kelam konusu aksiyonları örgüt talimatıyla gerçekleştirdiğine yahut müracaatçının kelam konusu örgütle temasının olduğuna dair somut olguların gösterilemediği anlaşılmıştır” denildi.
Kararda, “Bu prestijle müracaatçının savunmasına ve belge kapsamına nazaran somut olayda tutuklama için gerekli olan cürüm işlendiğine dair kuvvetli belirtinin gereğince ortaya konulamadığı kanaatine ulaşılmıştır. Anayasa Mahkemesi açıklanan münasebetlerle kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiğine karar vermiştir” sözlerine yer verildi.
DW/BK,TY
