Pandemi devrinde İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) muhtaçlık sahiplerine dağıtmak için topladığı 6 milyon 200 bin liraya evvel el konuldu sonra İstanbul Defterdarlığı’na aktarıldı.
Konu, İBB tarafından yargıya taşındı. Lakin Fatih Kaymakamlığı, yargı sürecinin sonlanmasını beklemeden banka hesaplarında bloke edilmiş olarak bulunan paraların İstanbul Defterdarlığı’na ilişkin banka hesaplarına aktarılmasına karar verdi. Kaymakamlık yaptığı açıklamada paraların bağışçılara iade edilmesinin istendiğini lakin İBB’nin bunu yerine getirmediğini tabir etti.
Peki güç durumdaki vatandaşlar için bağışlanan paraların akıbeti ne olacak?
Hukukçulara nazaran her vatandaş bağışladığı parayı Hazine’den geri isteyebilir. Şayet hazine parayı bağışçıya vermezse vatandaş ayrıyeten dava da açabilir.
Metin Günday: “Vatandaşın iradesi yok sayılıyor”
En başından itibaren yürütülen süreçte vatandaşın iradesinin yok sayıldığını belirten Yönetim hukukçusu Prof. Dr. Metin Günday, “Bu yardım vatandaş tarafından İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne gereksinim sahiplerine dağıtılması için yapılmış. Bunu ne İBB ne de Hazine öbür bir hedef için kullanamaz. Siz paraya el koyarak vatandaşın iradesini de yok sayıyorsunuz. Hukuksal süreç nasıl sonuçlanırsa sonuçlansın, vatandaş gidip İBB’ye bağışladığı parayı Hazine’den isteyebilir. Hazine, bu parayı vatandaşa vermek zorunda. Vermek istemezse vatandaş haklı olarak dava açabilir” değerlendirmesinde bulundu.
Cesim Parlak: “Bağıştan geri dönülebilir”
Avukat Cesim Parlak da vatandaşın bağışını burada İBB’nin yardıma muhtaç beşerler tarafından kullanılması koşuluyla yaptığının altını çiziyor. Borçlar Kanunu’nun ilgili hususunu anlatan Parlak, vatandaşın bağıştan dönme hakkının olduğunu söylüyor. Buna nazaran, vatandaş şayet yaptığı bağışın maksadına uygun kullanılmadığını düşünürse karşı taraftan bunu talep edebilir.
O para İstanbul için bağışlandı
Prof. Dr. Metin Günday’ın altını çizdiği öbür bir nokta ise el konulan bağışa katkıda bulunan vatandaşların bu bağışın İstanbul sonlarında harcanması ve bu bölgedeki insanların gereksinimlerinde kullanılmasını istemesi. Birebir periyotta Hükümet eliyle de bir bağış kampanyasının başlatıldığını hatırlatan Günday, “Vatandaş şayet parasının merkezi idare tarafından muhtaçlık sahipleri için harcanmasını isteseydi Cumhurbaşkanlığı eliyle yürütülen kampanyaya bağış yapardı. Lakin onlar, İBB’nin kampanyasına İstanbul hudutları içerisindeki gereksinim sahipleri için bağış yaptılar. Siz bu parayı Hazine’ye aktarıyorsunuz. Ne yapacağınızı bile söylemediniz. Bu yanlış ve haksız bir uygulama” biçiminde konuştu.
Geri vermek zorunda
Üstelik hukukçulara nazaran para ne hedefle kullanılırsa kullanılsın bağışçı parasını geri isteyebilir. “Burada İBB de bu parayı maksadına uygun kullanmak zorundaydı. Yani gereksinim sahipleri için toplanan para ile bir altyapı yatırımı yapılamaz ya da bir otobüs alınamazdı. Birebir biçimde Defterdarlık da bu parayı hedefi dışında kullanamaz. Ne emelle kullanırsa kullansın bağışçılara geri vermek zorunda. Vatandaş dava açtığında biz bu parayı kullandık diyemez” diyen Cesim Parlak, burada asıl sorunun kanunların ve ilgili mevzuatların açıkça aşikâr olmasına karşın kimi çıkarlar doğrultusunda farklı uygulamalara gidilmesinde olduğunu söylüyor.
Prof. Dr. Metin Günday, ayrıyeten İBB’nin bağış toplama tartışmasında maddelere nazaran haklı olduğunu devam eden süreç sonrasında el konulan paranın faizi ile birlikte İBB’ye aktarılması tarafında bir karar çıkması gerektiğini belirtiyor.
Emre Eser
© Deutsche Welle Türkçe
