Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın Koronavirüs Bilim Heyeti toplantısı sonrası yaptığı açıklamanın tamamı şöyle:
“Ülkemizin seçkin bilim insanlarından oluşan Bilim Heyeti üyelerinin hiçbir karşılık beklemeksizin ağır çalışmaları, bu sürecin yönetilmesinde kıymetli katkı sağlamıştır. Şuramız nizamlı olarak toplanmakta, bilimsel gelişmeleri ve ortaya çıkan yeni durumları kıymetlendirmektedir. Bilim insanlarımız korunma, teşhis, takip ve tedavi mevzularında görüşlerini paylaşmakta; rehberler, kılavuzlar ve algoritmalar hazırlayarak uğraşa yol göstermektedir.
Ülkemizin de içinde olduğu birçok ülke, aşı geliştirme çalışmaları için tüm bilimsel birikimlerini ve maddi kaynaklarını seferber etmiştir ve salgına karşı daha tesirli bir korunma sağlayabilmek için efor göstermektedir.
Daha evvel kamuoyu ile paylaşıldığı üzere farklı aşı çalışmalarını yakından takip ediyor ve olabilecek en erken periyotta, tesirli ve inançlı olduğu kanıtlanmış aşılara ulaşmak için çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Bir inaktif virüs aşısının temini için mukavele imzalamış durumdayız. Bir mRNA aşısı için de görüşmelerimiz devam ediyor.
Önümüzdeki günlerde uygulamaya başlanacak aşılar ile birlikte salgına karşı korunmada elimiz daha fazla güçlenecek ve başka önlemlerle birlikte salgına karşı başarılı sonuçlar almamız mümkün olacaktır. Aşılar konusunda bilimsel gerçeklikten uzak tartışmalar, kazanmayı umduğumuz gayrette gücümüzün kırılmasından diğer yarar sağlamamaktadır. Gerek bilim insanlarımız, gerek Bakanlığımız aşının menşei ile değil, güvenliliği ve etkililiği ile ilgilenmektedir. Bu nedenle, aşılar konusunda verilecek kararları ve atılacak somut adımları, geliştirilen aşıların kısa ve uzun periyot güvenliliği ile etkililiği belirleyecektir.
Şu anda teminine en yakın olduğumuz üç aşıdan birisi olan, kontrat imzaladığımız aşı ile ülkemizde geliştirilen aşılardan birinci klinik çalışmalara ulaşan aşı “inaktif” diye bilinen aşılardır. İnaktif aşılar, farklı hastalıklar için uzun yıllardır ülkemizde uygulanmakta olan ve uzun devir güvenlilikleri bilinen aşılardır. Aşıların temini sonrasında uygulanmasına yönelik olarak lojistik imkanlarımız ve alt yapımız hazır durumdadır.
Temin etmek üzere olduğumuz öbür aşı ise mRNA aşısıdır ve genetik yoldan tesir eden ve daha kısa müddette üretilebilen bir aşıdır. mRNA aşıları insanlarda yeni uygulanan bir teknoloji ile hazırlanmaktadır. Çalışmalarda kısa periyot başarılı sonuçlar alınmıştır. Türkiye’nin standartlarına uygun olabilecek öteki alternatif aşılar için de görüşmelerimiz devam etmektedir.
Sözleşme yaptığımız aşının birinci kısmının Türkiye’ye 11 Aralıktan sonra gelmesi beklenmektedir. Aşılar geldiğinde öncelikle milletlerarası akredite Halk Sıhhati ve Türkiye İlaç ve Tıbbi Aygıt Kurumu (TİTCK) Laboratuvarları tarafından, ülkemize ithal edilen tüm aşılarda da uygulanmakta olan incelemeler yapılacaktır. Bu incelemelerde aşının güvenlilik testlerinin olumlu çıkması ve sonuçlanmakta olan Faz 3 çalışmalarının erken sonuçlarının açıklanmasını takiben bilgiler, TİTCK tarafından pahalandırılacak ve ülkemiz standartlarına uygun bulunduğu takdirde erken kullanım müsaadesi verilecektir. Aşıların uygulanmasına bu kademeden sonra geçilecektir.
Ülke olarak evvelden hazırlıklı olmanın çabası içindeyiz. Bilim Şuramız aşılama stratejisi üzerindeki çalışmalarını yürütmektedir. Riskli kümelerin tespiti ve önceliklendirilmesi, ağır hasta yükü altında tüm gücünü harcamakta olan sıhhat çalışanımızın aşılama kampanyasında yine tertibi, lojistik idaresi dahil ayrıntılı bir planlama yapılmaktadır.
Aşı dağıtım planlamasında DSÖ tarafından dikkat çekilen insan hakları, eşitlik, adalet ve meşruiyet çerçevesinde bir dağıtım çerçevesinin oluşturulmasına çalışılmaktadır. Bu çerçevenin temelini oluşturan etik unsurlar ortasında azamî yarar sağlanması, sıhhat eşitsizliklerinin azaltılması, aşının adil, şeffaf ve delile dayalı dağıtılmasının sağlanması bulunmaktadır.
Bilim Heyetimizce çeşitli nüfus kümeleri ortasında enfeksiyon kapma, vefat oranı, olumsuz toplumsal tesir riski üzere ögeler göz önüne alınarak genel öncelikler belirlenmektedir. Bu önceliklere nazaran aşılama çalışmalarının dört kademede yürütülmesi planlanmaktadır.
İlk etapta sıhhat çalışanları, 65 yaş üstü vatandaşlarımız ile yaşlı, engelli, müdafaa konutlarında kalanlar üzere toplu ve kalabalık yerlerde yaşayan yetişkinler aşılanacaktır.
İkinci etapta toplumun işleyişi için gerekli kesimlerde ve yüksek riskli ortamlarda bulunan ve kritik işlerde çalışan bireyler ile 50 yaş ve üzeri en az bir kronik hastalığı bulunan bireyler aşılanacaktır.
Üçüncü kademe, 50 yaş altı en az bir kronik hastalığı bulunan vatandaşları, genç yetişkinleri, birinci iki kümede yer almayan bölüm ve mesleklerde çalışanları kapsamaktadır.
Dördüncü ve son basamakta ise birinci üç kümenin dışında kalan tüm bireyler aşılanacaktır.
Gelişmeler beklediğimiz tarafta olumlu seyrederse Türkiye, dünyada aşılama çalışmalarına erken periyotta başlayan birinci ülkelerden biri olacaktır. Lakin aşının uğraş gücümüzü artıracağını; kısıtlamalara ve mevcut önlemlere hassasiyetle uymamız, en küçük bir ihmale fırsat vermememiz gerektiğini hatırlatmak isteriz. Olağan hayatımıza dönebilmenin anahtarı ülke olarak birlikte davranmamıza, bütün önlemleri daima birlikte titizlikle uygulamamıza bağlıdır.”
