Resmi Gazete’de 6 Ocak 2021 tarihinde yayımlanan “Orman Sonları Dışına Çıkarma Süreçlerine Ait Yönetmelik” ile Etraf ve Şehircilik Bakanlığının belirlediği alanların orman hudutları dışına çıkartılması konusunda Cumhurbaşkanı tek başına yetkilendirilmişti. Düzenlemenin üzerinden bir yıl geçerken Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bu müddette bu yetkiyi üç defa kullandı ve bu kapsamda toplam 530 hektar alan, orman hudutları dışına çıkartıldı.
Meslek odaları, sivil toplum kuruluşları ve dernekler tarafından yargıya taşınan yönetmelikle orman alanlarının maksadı dışında kullanıldığını sav eden uzmanlar, Türkiye’nin orman varlığının önemli tehdit altında olduğuna dikkat çekiyor. Düzenlemenin Orman Kanunu’nun Ek 16’ncı hususuna dayanılarak, 7139 sayılı torba kanun kapsamında yapıldığını tabir eden Türkiye Ormancılar Derneği Lideri Hüsrev Özkara, “Ormanları korumak ve geliştirmek hepimizin en temel misyonu olmalıdır. Yaşadığımız doğal afetleri dikkate alacak olursanız sel felaketlerine, toprak kaymasına, heyelana karşı birinci derecede ehemmiyete haiz bulunduğu ömür ortamını koruyan alanlardır. Hasebiyle orman ekosistemi dediğimiz vakit aklımıza yalnızca ağaçlar gelmemeli” dedi.
Orman olan yerler de çıkartılıyor
Ormanda bir hayat birlikteliği bulunduğunu ve bu birlikteliğin devamının sağlanması gerektiğine işaret eden Özkara, şunları söyledi: “Cumhurbaşkanına verilen yetkilerle yalnızca orman dışına çıkarılmış alanlar değil, orman olan yerlerin de orman alanından çıkarılarak öbür hedeflerle kullanılması mümkün hale getirilmiştir.”
Temel işlevlerini yerine getirmesini engelleyecek
Hüsrev Özkara
Bir kere Bakanlar Konseyi kararı ile yaklaşık 117 hektar, son bir yılda da üç farklı Cumhurbaşkanlığı kararıyla 530 hektar olmak üzere toplam 647 hektar alanın orman sonları dışına çıkartıldığını kaydeden Özkara, şöyle devam etti: “Orman alanları bizim gereksinimlerimize dönük art bahçe olarak kullanacağımız bir yer değildir. Kelam konusu bu alanlar orman rejiminden çıkartılması orman alanlarının temel işlevlerini yerine getirmesini engelleyecektir. Başta karbon yutakları olmak üzere en kıymetli işlevlerini gerçekleştiremeyecektir.” Özkara, bu münasebetlerle iktidara seslenerek mevcut düzenlemenin çok tehlikeli olduğunu belirtti ve düzenlemeden vazgeçilmesini talep etti.
Orman ekosistemi parçalanacak
Cumhurbaşkanına yetki veren düzenlemeyi yargıya taşıdıklarını belirten Kent Plancıları Odası Lideri Gencay Serter de, “Bilindiği üzere 4 Ocak tarihinde Resmi Gazete’de Manisa ve Kastamonu vilayetlerindeki kimi alanların orman sonu dış haritasından çıkartılmasına ait karar yayınlandı. Bu esasen iki vilayet özelindeki bir düzenleme üzere görünse de bunların sayısının yakın gelecekte artacağı açık bir gerçeklik” dedi. Yönetmelik yürürlükte olduğu sürece uygulamanın öbür vilayetlerde de uygulanabileceğini tabir eden Serter, “Yönetmelikle üzerinde ağaçlık olmayan alanlar, açıklık, kayalık ve taşlık alanlar ve belirli bir büyüklüğe sahip yerleşim alanları orman dışına çıkartılabilecek alanlar olarak görülüyor” dedi.
Gencay Serter
Ormanın ekolojik açıdan sürekliliği söz ettiğini ve ekolojik açıdan paha taşıdığını kaydeden Serter, “Bu alanlar birçok büyük göğüslü hayvanın, sürüngenin, kemirgenin, bitki ve hayvanın kısaca ömür alanı, üreme alanı ve beslenme alanı. Hasebiyle bu alanları orman dışına çıkarmak demek, ormanın içerisindeki bu varlığın büsbütün kaybolmasına, uzun vadede orman ekosisteminin bütünün parçalanması manasına gelecek” sözünü kullandı.
Yangınlarla çaba zorlaşacak uyarısı
İklim değişikliği ve sonuçlarına da dikkat çeken Serter, “Orman yangınlarının birçoğu insan kaynaklı. Artık siz orman alanları içerisindeki bu cins ufak modüller halinde kullanımları artırdığınız vakit orman yangını riskini artırdığınız bir gerçek. Birebir vakitte geçtiğimiz yaz Muğla ve Antalya vilayetlerindeki ormanlar yangınları gösterdi ki; bu çeşit parçalanmış yapılar içerisinde orman yangınlarıyla müdahale ve uğraş çok zor” ihtarında bulundu.
Eray Görgülü
© Deutsche Welle Türkçe
