Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği, hem Rusya’nın hem de Ukrayna’nın dokuz aydır süren çatışmalarda savaş esirlerine azap yaptığını bildirdi.
BM İnsan Hakları Takip Misyonu Lideri Matilda Bogner, her iki tarafın da azap ve makus muameleyi yasaklayan memleketler arası hukuk prensibine tam manasıyla uymadığını, fakat Ukraynalı savaş esirlerine yönelik makûs muamelenin daha “sistematik” olduğunu belirtti.
İsviçre’nin Cenevre kentindeki basın brifingine Kiev’den manzaralı irtibat gerçekleştiren Bogner, görüştükleri Ukraynalı esirlerin büyük çoğunluğunun azap ve makûs muameleye uğradıklarını söylediklerini aktardı.
Elektroşok, çıplak bırakılma, cinsel şiddet ve köpek saldırısı üzere örnekler veren Bogner, uygulanan makûs muamelenin esirleri aşağılamaya ve sindirmeye yönelik olduğunu söyledi.
“İşkence ve berbat muamele yalnızca esirleri askeri bilgi vermeye zorlamak için kullanılmadı” açıklamasında bulunan Bogner, “Görüşülen bireylerin tabirlerine nazaran, onları günlük olarak sindirmek ve aşağılamak için kullanıldı” diye ekledi.
Rusya, azap ya da öteki makûs muamele argümanlarını reddediyor.
Rus esirlere yönelik muamele
Bogner, Ukrayna tarafındaysa Rus esirlerin yargısız infaz dâhil çeşitli ihlallere maruz bırakıldığına dair “inandırıcı iddialar” bulunduğunu belirtti.
Bazı Rus esirlerin çıplak ve elleri geriden kelepçelenmiş halde kamyonlara bindirilerek taşındıklarını söylediklerini bildiren BM grubu, “hoşgeldin dayaklarının” atıldığı olaylar da tespit edildiğini aktardı.
Kiev daha evvel savaş esirlerine dair tüm tezlerin ve muhtemel ihlallerin inceleneceğini, gerektiği takdirde uygun tüzel süreçlerin başlatılacağını duyurmuştu.
BM’nin 2014’ten beri Ukrayna’da olan izleme grubu, bulgularını savaş esirleriyle son aylarda yaptığı görüşmelere dayandırdı. Bogner, görüşülen esirlerden 159’unun Rusya, 175’ininse Ukrayna tarafından tutulduğunu belirtti. Ukraynalı esirlerin 20’si hariç tamamının, Rus savaş mahkûmlarınınsa hepsinin erkek olduğu açıklandı.
Rus gözaltı merkezlerine erişim müsaadesi edinemeyen BM takımı, Ukraynalı esirlerle yapılan görüşmelerin fakat bu mahkûmlar özgür bırakıldıktan sonra gerçekleştirilebildiğini söz etti. Ukrayna’nınsa BM grubunun Rus esirlerle görüşmesine müsaade verdiği açıklandı.
DW,rtr,AFP/CÖ,BK
