CHP Kümesi, AKP ve MHP tarafından hazırlanan ve yasalaşanseçim mevuzatı değişikliğini Anayasa Mahkemesi’ne taşıdı. CHP, seçim heyetlerini düzenleyen ve üç ay içerisinde yenilenmesini öngören hususlar ile cumhurbaşkanını propaganda yasakları dışında tutan hususun iptalini istedi. CHP tıpkı vakitte temele ait karar verilinceye kadar yürürlüğün durdurulması kararı verilmesini talep etti.
CHP, dört maddeyi yargıya taşıdı
CHP Kümesi, bugün seçim şuralarını düzenleyen hususlar ile cumhurbaşkanını propaganda yasakları dışında tutan unsurun iptali talebiyle Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu. CHP’nin dilekçesinde şu sözler kullanıldı:
“7393 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 5, 6, 11 ve 12. unsurlarıyla 298 sayılı Kanun’da yapılan değişiklikler; vilayet ve ilçe seçim heyetlerinde misyon alan yargıçların kıdem aslı yerine isim çekme adabıyla belirlenmesi ve mevcut konseylerin üç ay içinde getirilen değişikliğe istinaden tekrar teşekkül ettirilmesi ile Cumhurbaşkanı için öngörülen propaganda yasaklarında tüzel boşluk oluşturulması, başta demokratik hukuk devleti ve seçim güvenliği unsurları olmak üzere; Anayasa’nın 2, 5, 11, 13, 14, 17, 36, 37, 67, 68, 79, 138’inci unsurlarına karşıt olması sebebiyle; telafisi imkansız ziyanlar ortaya çıkacağı için, iptal davası sonuçlanıncaya kadar acilen yürürlüklerinin durdurulmasına ve iptallerine karar verilmesi talep edilmektedir.”
CHP tıpkı vakitte temele ait karar verinceye kadar yürürlüğün durdurulması kararı verilmesini talep etti.
Erdoğan seçim kampanyasında hangi imkanlardan yararlanacak?
To view this görüntü please enable JavaScript, and consider upgrading to a web browser that supports HTML5 video
Kaboğlu: Düzenleme Anayasa’ya aykırı
TBMM Anayasa Kurulu CHP Sözcüsü, İstanbul Milletvekili ve Anayasa Profesörü İbrahim Kaboğlu, hazırladıkları müracaat dilekçesini ANKA Haber Ajansı’na kıymetlendirdi.
Anayasa’ya tersliğin yanı sıra Anayasa’nın değişmez kararını de ihlal ettiğini belirten Kaboğlu, “İl ve ilçe seçim konseylerinin dağıtılması ne demek? Bilhassa Anayasa unsur 67’de teminat altına alınan seçme ve seçilme hakkının, Anayasa’nın 79. hususunun öngördüğü yargı garantisinin eğreti kılınmak suretiyle tehlikeye düşürülmesidir. Hak var, lakin onların hakkını güvenceleyen yargı yetkisinin, vilayet ve ilçe seçim heyetlerini değiştirmek suretiyle zedelenmesi kelam konusu. Bu türlü olunca Anayasa’nın değişmez hususu olan 2. unsurunu de zedeleyici sonuç doğurmaktadır, tesir doğurmaktadır” dedi.
İstanbul Milletvekili ve Anayasa Profesörü İbrahim KaboğluFotoğraf: privat
Cumhurbaşkanı makamının eskisi üzere tarafsız olmadığına vurgu yapan Kaboğlu, “Adı Cumhurbaşkanı. Esasen parti lideri. Siyasi çatışma ve çekişmelerin bağrında yer alan bir kişidir. Daha gerçek bir deyişle Türkiye’deki bütün siyasal çatışmaları fitilleyen kişidir. Siz bunu seçim yasakları dışında tuttuğunuz vakit sandığın bir manası kalır mı? Siyasal partilerin eşit müsabakasının manası kalır mı? Seçmenlerin oyu eşit kıymette ve özgür biçimde ortaya çıkabilir mi? Cumhurbaşkanı’nı siyasal yasaklardan ısrarla bağışık tutan hali, AKP ve MHP ikilisinin, esasen Anayasa’nın ihlali ötesinde, Anayasa’nın değişmez 2. hususunun ihlali sonucunu doğuruyor” dedi.
Kaboğlu, Anayasa Mahkemesi’ne temele ait karar verinceye kadar yürürlüğün durdurulması taleplerine ait de “İvedi bir biçimde müdahale etmesini istedik. İki nedenle. Şayet bir baskın seçim olursa o vakit tecrübesiz konseylerle, kura yoluyla belirlenen heyetlerle seçime gidilecek ve cumhurbaşkanı seçim yasaklarına tabi olmadan seçimlere gidilecek. Bunların önüne geçilmesi için Anayasa Mahkemesi’nin Türkiye’nin demokratik devlet olup olmadığı konusunda karar vermesi kelam konusu olacak. O nedenle de çok gecikmeksizin önümüzdeki haftalarda bu kararı vermesi en içten temennimizdir” dedi.
Anayasa Mahkemesi kararlarının ortalama karar verme mühletinin 14-15 ay olduğunu aktaran Kaboğlu, “Onu beklersek, o tabiri kullanmak istemiyorum ancak; birileri, cet binme uğraşıyla Üsküdar’a atlamış olabilir. Anayasa Mahkemesi’nin bu çeşit hukuk dışı yarışlara müsaade etmeyeceğini ummak istiyorum” dedi.
İttifaklar yeni maddeden nasıl etkilenecek?
To view this görüntü please enable JavaScript, and consider upgrading to a web browser that supports HTML5 video
Ne olmuştu?
AKP ve MHP milletvekilleri tarafından hazırlanan seçim mevzuatında değişiklik teklifi, 14 Mart’ta TBMM Başkanlığı’na sunulmuştu. Teklif evvel Adalet Komitesi’nde sonra TBMM Genel Heyeti’nde; yapılan kısmi değişiklikler ile kabul edildi, 6 Nisan’da Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmişti.
Kanun ile seçim barajı yüzde 7’ye düşürüldü. İttifakların aldığı oy toplamının barajı geçmesi durumunda, seçim etraflarında milletvekili hesabı ve dağılımının, ittifak içinde yer alan her bir partinin o seçim etrafında almış olduğu oy sayısı dikkate alınarak yapılması düzenlendi.
İl seçim heyeti liderin, üye ve yedek üyelerin “en kıdemli” yargıçlar ortasından belirleneceği kararı kaldırıldı. Bunun yerine vilayet seçim şurası lider ve üyelerinin o vilayetteki birinci sınıfa ayrılmış yargıçlar ortasından kurayla belirlenmesi şartı getirildi. İlçe seçim şuraları için de misal düzenleme getirildi; bir ilçede birinci sınıfa ayrılmış kâfi hâkim bulunmaması halinde en kıdemli hakimin heyet lideri olacağı karara bağlandı.
Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine ahenk gerekçesiyle yapılan düzenlemede; Cumhurbaşkanı, “seçim yasakları” kapsamına alınmadı.
ANKA/BÖ,EC
