İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi’nde Nisan ayında açılan “Covid-19 Hastaları İzlem Merkezi’nde bilgiler alınmaya başlandı.
8 ayda 2 binin üzerinde kişinin takibi sonucu ulaşılan datalara nazaran hastalığı ağır geçirenlerde rastlanan yeni bulgular var. İstanbul Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tufan Tükek, ” Burada en çok gözümüze çarpan bulgu, bu hastaların bir kısmında akciğer damarlarında bir pıhtı oluşmasıydı. Yani pıhtı atması değil, pıhtının kendisinin bu damarlar içinde oluşması ki bu da aslında kovid hastalığının gözlemlediğimiz yeni bir bulgu” dedi.
Bunun yanında son vakitlerde tiroid işlevleriyle alakalı bozukluklar da görmeye başladıklarını lisana getiren Tükek, “Özellikle bu izlem merkezine gelen hastaların tiroidlerinin fazla ya da az çalıştığı halinde işlev bozuklukları olduğunu gördük. Bu da aslında kıymetli bir bulgu. Bunu esasen 3’üncü ayda da söylemiştik lakin 6’ncı aya geldiğimizde bunun artığını ve artarak devam ettiğini gözlemliyoruz” diye konuştu.
Hastalar daima takip ediliyor
İstanbul Tıp Fakültesi’nde 28 Nisan’da “Covıd-19 Hastaları İzlem Merkezi” açıldı. Türkiye’de ve dünyada bir birinci olduğu belirtilen merkezde koronavirüsü ağır geçirmiş ve geçirdikten sonra takibe alınması gereken hastalar gün gün izlendi.
Hastalarda, taburcu olduktan sonraki 1, 3, 6, 9 ve 12’nci aylarda meydana gelecek kimi sorunları tespit etmek için kurulan merkez, koronavirüsün bilinmeyen pek çok yanını ve hastalar üzerindeki tesirlerini gözler önüne sermek için büyük rol oynadı.
“Halsizliğin kimi hastalarda altı aydan beri devam ettiğini gözlemledik”
Prof. Dr. Tükek, izledikleri birtakım hastalarda halsizlik, çabuk yorulma ve efor kapasitesindeki azalmanın önemli boyutta devam ettiğinin altını çizdi.
“Aşağı-yukarı 8 ay oldu bu merkezi açalı ve birinci 3 aylık bilgilerin akabinde, 6 aylık bilgileri de burada inceleme fırsatı bulduk. Burada COVID-19 geçirip takip edilen hastalarda ne üzere semptomların devam ettiği ya da hangi semptomların ortaya çıktığı değerliydi bizim için. Burada gözlemlediğimiz aslında, COVID’in en çok semptom olarak ortaya çıkan halsizlik, yorgunluk, boğaz ağrısı, ishal ve koku kaybı üzere şikayetler içerisinde ishal şikayetinin çok çabuk ortadan kalktığı, koku almanın birkaç ay içinde tekrar yerine geldiği lakin çabuk yorulma ve halsizlik şikayetinin 6 aydan beri kimi hastalarımızda devam ettiğini gözlemledik. Bilhassa efor kapasitesindeki azalma birtakım hastalarımızda önemli boyutta devam etmekteydi ki, bunlar daha çok ağır COVID geçiren bireyler. Ayakta, hafif geçirenlerde bu kadar önemli bir nefes darlığı ve halsizlik şikayeti olmuyor.”
“Akciğerde pıhtı yeni bulgu”
“Bunlar içinde hastaneye yatmış olup, ağır pnömoni geçiren hastalar ayrıyeten değerlendirildi. Burada en çok gözümüze çarpan bulgu, bu hastaların bir kısmında akciğer damarlarında bir pıhtı oluşmasıydı. Yani pıhtı atması değil, pıhtının kendisinin bu damarlar içinde oluşması ki bu da aslında kovid hastalığının gözlemlediğimiz yeni bir bulgu. Bu pıhtı öteki yerden gelmiyor bizim iddiamıza nazaran, pıhtının kendisi akciğer damarlarında oluşuyor. Buna trombüs diyoruz. Muhtemelen bu çabuk yorulmalar ve efor kapasitesindeki azalmalar buna bağlı olarak çıkabilir. Yeniden uzun vadede akciğerdeki basınç yükselmesi tablosunun ortaya çıkması ilerleyen periyotlarda ortaya çıkabilir.”
“Tiroid işlevlerinde bozukluk”
Tükek, 6. ay bilgilerine bakıldığında tiroid bozuklukları yaşayan hastaların sayısının giderek arttığını lisana getirdi.
“Son vakitlerde tiroid işlevleriyle alakalı bozukluklar görmeye başladık. Bilhassa bu izlem merkezine gelen hastaların tiroidlerinin fazla ya da az çalıştığı biçiminde işlev bozuklukları olduğunu gördük. Bu da aslında kıymetli bir bulgu. Bunu esasen 3. Ayda da söylemiştik ancak 6. Aya geldiğimizde bunun arttığını ve artarak devam ettiğini gözlemliyoruz. Esasen bu türlü viral hastalıklar, bu biçim sorunların de başlangıcını oluşturuyor, tetik çekiyor ve onun sonucu olarak da bu tip sorunlar ortaya çıkabiliyor.”
“İkinci sefer yakalananlar var”
“İkinci kere yakalanan şahıslar var hakikaten. Bu hastalığı geçirdikten sonra bir antikor seviyesi oluşmuyorsa, hastalığı tekrar geçirme ihtimaliniz var demektir. Bizim de gözlemlediğimiz aslında ayakta hafif geçiren bireylerde antikor seviyeleri çok yükselmiyor. Korunmadıkları takdirde bu şahısların tekrar kovid-19’a yakalanma ihtimalleri var. bu bireyler de aşı programına alınacak diye düşünüyorum.” (DHA)
