Sağlık Bakanlığı datalarına nazaran 4-10 Temmuz tarihlerinde Covid-19 hadise sayısı Türkiye’de 117 bine ulaştı. Bu sayı, Türkiye’de Covid-19 hadise sayısının bir evvelki haftaya nazaran yüzde 105 arttığını gösteriyor. Bakanlık, 27 Haziran ile 3 Temmuz ortasındaki devirde ise haftalık hadise sayısı 57 bin 113, vefat sayısı 25 ve güzelleşen sayısı 30 bin 478 kişi olarak açıklamıştı.
Covid-19 hadiseleri dünya genelinde olduğu üzere Türkiye’de de tekrar tırmanışta. Olay sayılarındaki yükseliş nedeniyle gevşetilen pandemi tedbirlerinin tekrar sıkılaştırılması tartışılmaya başlandı. Kapalı yerlerde maske takma zorunluluğunun tekrar getirilmesi uzmanların önerdiği tedbirlerden biri. Olay sayılarının sonbaharda daha da artabileceği ihtarında bulunan uzmanlar, aşılama ve hatırlatma dozlarının ehemmiyetine de işaret ediyor.
Türk Tabipleri Birliği (TTB) de geçen hafta yaptığı açıklamada, Covid-19 polikliniklerine başvuran kişi sayısı ve müspetlik oranlarının bariz olarak artış gösterdiğine dikkat çekti. Bu yeni dalganın yıkıcı tesir göstermesinin önemli bir mümkünlük olduğunu kaydeden TTB, “Primer aşılama ve ek aşı dozlarının yapılabilmesi için önemli kampanyalar halinde aşılama çalışmalarının yapılması gerekir” davetinde bulundu.
Koca’dan hatırlatma dozu çağrısı
Aşılama, salgınla gayretin en değerli ayaklarından biri olarak görülüyor.
Sağlık Bakanlığı geçtiğimiz günlerde Covid-19 aşısının üzerinden en az 6 ay geçenlerin hatırlatma aşılarını olabileceklerini duyurdu. Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca, şahsî toplumsal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Omicron’a bağlı hadiseler Türkiye’de de artış gösteriyor. 50 yaş üstüyle risk kümesindekilerin son aşıları üzerinden altı ay geçmişse hatırlatma dozunu ısrarla öneriyoruz” açıklamasını yaptı.
Hatırlatma dozlarını olacak bireyler Turkovac, Sinovac ya da BioNTech aşılarından birini tercih edebiliyor.
18 yaş üstü tam aşılıların oranı yüzde 33
Bakanlık datalarına nazaran, 13 Temmuz prestiji ile Türkiye’de en az iki doz aşı olmuş 18 yaş ve üstü nüfusun oranı yüzde 85,54. Fakat TTB yetkilileri, yeni varyantların ağır hastalık yapmasını engelleyecek hatırlatma dozlarını yaptırmış olan şahısların, yani tam aşılıların oranının 18 yaş üstü nüfusta yüzde 33 olduğunu aktarıyor. Pandemi ile ilgili açıklamasında kullanılan aşıların aktifliğine de işaret eden TTB, “Üstelik ülkemizde birinci aşılanmaya başlanan yaşlılar başta olmak üzere aşılamalarda aktifliği daha düşük olan inaktive virüs aşılarının kullanılmış olması, üç doz mRNA aşısı yaptırmış kişi oranını daha düşürmektedir” ikazında bulunuyor.
DW Türkçe’ye yaptığı değerlendirmede Covid-19’a karşı aşılamanın yüzde 74 civarında ağır hastalık ve vefatları önleyebildiğini vurgulayan TTB Aşı Çalışma Kümesi Üyesi Prof. Dr. Muzaffer Eskiocak, eksik aşısı olanların aşılarını tamamlamaları gerektiğini söyledi. Halk Sıhhati Uzmanları Derneği Bulaşıcı Hastalıklar Çalışma Kümesi Üyesi Prof. Eskiocak, “Ne yazık ki pandemiyle birlikte olacağı öngörülen lakin denetim edilemeyen yanlış bilgi salgını ülkemizde aşılamayı çok etkiledi. Bakanlığın aşılamada kamu-özel tüm hastaneleri, aile sıhhati ve toplum sıhhati merkezlerini hizmet sunum ünitesi olarak kullanması güçlendirilerek sürdürülmeli” dedi.
Aşılama kapsayıcılığının, aşılanma kapsamına alınmamış yaş kümelerini da aşılayarak artırılmasının sağlanması gerektiğini söz eden Eskiocak, “Yeterli ölçüde aşı sağlama garanti edilmeli, yeni varyantlara tesir gözeterek aşı çeşitliliği de sağlanmalı” tavsiyesinde bulundu. Eskiocak, Sıhhat Bakanlığı’nın risk altına olan kümelerin eksik aşılarını tamamlamada müracaata dayalı olmayan, özendirici etkin bir tavır içinde olması gerektiğini savundu.
Mersin Tabip Odası Lideri Nasır NesanırFotoğraf: privat
“Uzun devirde komplikasyonlara neden oluyor”
DW Türkçe’ye konuşan TTB Pandemi Çalışma Kümesi Üyesi ve Mersin Tabip Odası Lideri Nasır Nesanır da “Gerekenden çok az test yapılmakta olduğu düşünüldüğünde, Avrupa’da emsal nüfus ve varyant profiline sahip ülkelerdeki günlük 80-100 bini aşan sayılar bizim için de geçerli olabilir” varsayımında bulundu. Mevt sayılarında ise büyük bir sıçrama görülmediğini belirten Nesanır, hastaneye yatanların ve ölenlerin büyük çoğunluğunun tüm aşısız ya da eksik doz aşılı bireyler olduğunu söyledi.
Ancak BA4/5 varyantının bulaşma suratı ve bağışıklıktan kaçma özelliği nedeniyle önümüzdeki süreçte hastane yatışlarda ve ölümlerde artış olabileceğine, asıl olay artışlarının muhtemel yeni varyantların da ortaya çıkışıyla sonbahar ve kış aylarında yaşanabileceğine dikkati çeken Nesanır, “Dikkate alınması gereken bir durum da vefatla sonuçlanmasa bile Covid-19’un kimi şahıslarda uzun devirde komplikasyonlara neden olduğuna dair kıymetli ispatların birikmeye başlamış olmasıdır” dedi.
Dr. Nesanır, temaslıların tesirli izolasyonu için HES kodu uygulamasının da geri getirilmesi gerektiği kanaatinde. Nesanır, “Olgulara ilişkin yaş, cinsiyet dağılımları, aşılanma durumları, vilayet ve ilçe dataları, ağır bakım doluluk oranları, vefat edenlerin detaylı özellikleri açıklanmalı” diye de ekledi.
Yükseliş Omicron BA.4 ile BA.5 varyantlarından kaynaklı
Uzmanlara nazaran son yükseliş öbür varyantlardan daha bulaşıcı olan BA.4 ve BA.5 isimli Omicron varyantlarından kaynaklanıyor.
Omicron’un alt varyantları olan BA..4 ve BA.5 şimdiye kadar oluşan varyantlardan daha süratli yayılma gücü ile ayrışıyor. Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) Nisan ayında yaptığı bildirimde bu varyantların yakından izlendiğini açıklamıştı. DSÖ hadise sayısının azalmasının tehlikenin geçtiği manasına gelmediğini belirtirken uzmanlar bu iki varyantın akciğerler üzerinde tesirli olduğu ikazında bulunuyor.
