Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Siyaseti Heyeti toplantısı sonuçlandı. Buna nazaran TCMB, siyaset faizinde 200 baz puan indirime giderek yüzde 18’den yüzde 16’ya çekti. TCMB, evvelki toplantısında da siyaset faizinde 100 baz puan indirime gitmişti. Karar sonrasında Türk Lirası dolar karşısında süratle paha kaybederek 9.46 düzeyini gördü.
200 baz puanlık faiz indirimini DW Türkçe’ye kıymetlendiren uzmanlar ise iktisadi kurallardan uzaklaşmanın hem gerçek bölüm hem de finans kesiti için güç günleri yakınlaştırdığını, enflasyon baskısının ise artacağını belirtti.
Dolarda 10 Lira’ya doğru
Kararın yansımasının birinci dakikalarda dolarda net olarak görüldüğünü söyleyen ekonomist Atılım Murat, “Dolar/TL evvel 9.46 düzeylerini gördü sonra 9.40 düzeyine oturdu. Bu kararla birlikte TL üzerinde baskı devam edecek. Yerleşikler dolar almayı sürdürecek. Bir sonraki düzey 9.60 ve 9.95. Artık dolarda 10 lira düzeylerini konuşmaya başlayacağız ve bu düzey ekonomik, siyasi ve toplumsal olarak bir kırılma noktası. Türk halkı her alanda doların TL karşısındaki pozisyonunu takip ediyor” dedi.
Sanayide maliyet artacak
Ayrıca dünyanın global güç krizinin başında olduğunu aktaran Murat, “Türkiye’de bu bahiste yapılması gereken ertelenmiş artırımlar var. Hükümet güç tarafında hane halkına maliyetleri yansıtmamaya çalıştı lakin burada da artık artırımlar yansıyacak. Sanayi tarafında ise çok daha fazla artırım göreceğiz. Bu da girdi maliyetlerini ve işletme masraflarını üst çekecek. Sonuç olarak tüketicinin önünde artırım var. Enflasyon ise uzun müddet yüksek düzeylerde kalacak. Bu kararla birlikte enflasyon varsayımları de üst taraflı değiştiriliyor” diye konuştu.
Ekonominin kuralları çalışmıyor
Ekonomi kurallarının dışında uygulamaların arttığı bir süreçten geçildiğini belirten ekonomist Arda Tunca, “Ortada bir beklenti idaresi yok. Tersine atılan adımlarla beklentisizlik yaratıldı ve iktisadın kuralları çalışmıyor” dedi. Tunca, “Ekonomi kurallarının dışında uygulanan siyasetler 2016’dan bugüne hem finans piyasalarında hem de gerçek piyasada kümülatif bir sorun haline dönüştü. Artık atılan adımlar yol kazalarının şiddetini arttıracak. Büyük bir likidite krizi bizi bekliyor. Söylemesi sıkıntı ancak batan bankalar ve firmaları görebiliriz” değerlendirmesinde bulundu.
Herkes kararı desteklemiyor
Ekonomiye bu türlü bir hasar vermenin iktidara seçim kaybettireceğini söyleyen Tunca, “Cumhurbaşkanı’nın faiz görüşü ve bu mevzudaki ısrarına hem parti içerisinden hem de hükümetteki bürokratlardan çok fazla kişinin karşı çıktığını biliyoruz. Bu siyasetlerin gerçek olmadığını söyleyen çok sayıda bürokrat var. Fakat buna karşın bu kararda ısrar ediliyor ve Türkiye’ye acı bir deneyim yaşatılıyor. Ağır bir idare krizi var. Şu anki idarede bile biraz demokrasinin ögeleri çalışabilseydi bu durumda olmayabilirdik” formunda konuştu.
Murat Sağman
Enflasyon sorun olacak
Bir evvelki 100 baz puanlık faiz indirimi ile bu kararın işaretlerinin verildiğini söyleyen ekonomist Murat Sağman, “O vakit ne oldu? Uzun vadeli faizler yüzde 17’lerden yüzde 20’lere geldi. Ödememiz gereken borcun ölçüsü arttı. Oluşan belirsizlik ortamında kredi faizleri arttı. Lira paha kaybetti. Ayrıyeten Türkiye’nin risk primi de olumsuz düzeylere geldi. Tekrar bu kararla birlikte enflasyon en büyük sorun olacak. Karar beklendiği üzere büyüme getirmeyecek. Zira atılan adımlar iktisadi değil” tabirlerini kullandı.
Muhalefetten reaksiyon gecikmedi
Karar sonrası siyasi başkanlardan de açıklamalar geldi. Cumhuriyet Halk Partisi Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, “Ülkenin erdemli bürokratlarına seslendim; bir de olağan ki şahsın bürokratları var. Onların ne olduğu bugün daha da aşikar oldu. Şahıs ve şürekası ülkeyi açlığa yanlışsız götürüyor. Bu yapılanlar ya millete ihanet ya da bir sıhhat sorunu, diğer bir izahı yok!” derken; Âlâ Parti Genel Lideri Meral Akşener, “Ciddiyetsiz bir iktidarın, atadığı liyakatsiz bir bürokrat aracılığıyla verdiği rasyonellikten uzak bir kararın sonucunda olan tekrar hane halkımıza, esnafımıza ve KOBİ’lerimize oldu. Bu aziz millet bunu hak etmiyor. Çok yazık” tabirlerini kullandı.
CHP Sözcüsü Faik Öztrak ise, “Enflasyon artıyor. TL benzerleri içinde en çok bedel kaybeden para ünitesi. Yeniden benzerler içinde en yüksek CDS (Kredi Temerrüt Takası) bizde. Buna karşın TCMB arkası gerisine faiz indiriyor. Ortada itimat veren bir program yok. Bu, talimatla faiz indirildiği izlenimini artırıyor. Döviz kurunu şaha kaldırıyor” dedi.
Emre Eser
© Deutsche Welle Türkçe
