Dünya Sıhhat Örgütü’nün (DSÖ) raporu, Avrupa’da yaşayan yetişkinlerin yarısından birçoklarının fazla kilolu olduğunu ortaya koydu.
Kopenhag merkezli DSÖ Avrupa Bölge Ofisi tarafından Salı günü açıklanan 2022 Avrupa Obezite Raporu’na nazaran Türkiye’nin de dahil olduğu bölgede yetişkinlerin yaklaşık yüzde 59’u çok kilo yahut obezite sorunu ile karşı karşıya bulunuyor.
Rapora nazaran, Akdeniz bölgesi ile Doğu Avrupa ülkelerinde çok kilo ve obezite sorunu daha yaygın. Ayrıyeten eğitim seviyesi düşük ailelerde, eğitim düzeyi yüksek olanlara kıyasla çok kilo ve obezite sorunu ile daha sık karşılaşılıyor.
Türkiye, Avrupa bölgesinde çok kilo meselesinin en yaygın olduğu ülke. Buna nazaran, Türkiye’de yetişkin nüfusun yüzde 66,8’i çok kilolu. Bayanlarda bu oran yüzde 69,3, erkeklerde ise yüzde 64 olarak kaydedildi. Rapora nazaran, Türkiye’de obez olarak nitelendirilenlerin oranı ise yüzde 32,1 olarak belirtildi.
Türkiye’nin akabinde, yetişkin nüfusta çok kiloluların oranının en yüksek olduğu ülkeler ise sırasıyla Malta, İsrail ve İngiltere oldu. Çok kilo meselesinin en az görüldüğü ülkeler ise yüzde 45 ile Tacikistan, yüzde 48 ile Özbekistan ve Kırgızistan olarak kaydedildi.
Obezite son 50 yılda arttı
Raporda, 53 ülkenin dahil olduğu Avrupa bölgesinde yaklaşık son 50 yılda obezitenin yüzde 138 artış gösterdiğine dikkat çekildi. 1975 yılında çok kilolu yahut obez olanların oranı yüzde 40 olarak belirlenmişti.
Rapora nazaran erkeklerin yüzde 63’ünde, bayanların ise yüzde 54’ünde çok kilo yahut obezite tespit edildi.
Raporda 7 ile 9 yaş ortasındaki erkek çocukların yüzde 29’unun, tıpkı yaştaki kız çocukların yüzde 27’sinin çok kilolu yahut obez olduğu belirtildi. 5 yaş altı çocukların ise yüzde 8’inde bu sorunun görüldüğü tabir edildi. Kelam konusu rapor, 2016 yılı dataları temel alınarak hazırlandı.
Türkiye’de tip 1 diyabetlilerin yüzde 50’si çocuk
To view this görüntü please enable JavaScript, and consider upgrading to a web browser that supports HTML5 video
Epidemi boyutlarına ulaştı
Raporda, Avrupa bölgesinde “aşırı kilo ve obezitenin epidemi boyutlarına ulaştığı” uyarısı yapıldı. DSÖ Avrupa Yöneticisi Hans Kluge de, “Yüksek beden kitle endeksi, ortalarında kanser ve kalp-damar hastalıklarının bulunduğu bulaşıcı olmayan hastalıklar için kıymetli bir risk faktörü” biçiminde konuştu.
DSÖ Avrupa’ya nazaran, kilo ve uzunluk temel alınarak hesaplanan beden kitle endeksi 25’in üzerinde olanlar çok kilolu, 30’un üzerinde olanlar ise obez olarak sınıflandırılıyor.
Kansere yol açıyor
Raporda, obezite en az 13 farklı kanser çeşidinin nedenleri ortasında gösterildi. Yılda en az 200 bin kanser teşhisinin obeziteye bağlı olduğu kestirim ediliyor. Gelecek yıllarda bu sayının artabileceği belirtiliyor.
DSÖ’nün raporunda, Avrupa bölgesinde yılda 1 milyon 200’den fazla mevt olayının çok kilo ve obeziteye bağlı olduğuna dikkat çekildi. Buna nazaran, yıllık vefat hadiselerinin yüzde 13’ünün çok kilo ve obezite kaynaklı olduğu söz edildi.
DSÖ, çok kilo ve obezitenin artmasının nedenleri ortasında koronavirüs pandemisini gösterdi. Ülkelerde uygulanan kapanma tedbirlerinin sıhhatsiz beslenmeyi ve hareketsiz ömrü tetiklediği tabir edildi.
Yediğimiz şekerin içinde ne var?
To view this görüntü please enable JavaScript, and consider upgrading to a web browser that supports HTML5 video
Siyasete çağrı
DSÖ, çok kilo ve obeziteye karşı gayret konusunda siyasilere harekete geçme davetinde bulundu. DSÖ, bu çerçevede şekerli içeceklerden alınan vergilerin artırılması ve sağlıklı besin unsurlarına sübvansiyon verilmesi önerisi getirdi. Ayrıyeten, sıhhate ziyanlı olabilecek eserlerin çocuklara yönelik tanıtımlarına kısıtlamalar getirilmesi istendi. DSÖ’nün raporunda “Nüfusun tamamında makûs beslenmeye yol açan çevresel ve ekonomik faktörleri amaç alan siyasi tedbirler muhtemelen obezite epidemisini önlemek için en faal formül olacak” sözü kullanıldı.
DW,KNA,AFP,dpa / JD,ET
