20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü’nde Türkiye’de hapishanede tutulan çocukların durumuna dikkat çekmek üzere 23 sivil toplum kuruluşu ortak açıklama yayımladı.
Sivil toplum kuruluşları, hükümlü sayısı 566 iken tutuklu çocuk sayısının bin 347 olduğuna dikkat çekti.
Açıklamada, hükümlü çocukların cezalarının Covid-19 müsaadesiyle hapishane dışında infaz edilmesine karşın, hakkında kesin karar olmayan çocukların cezaevinde tutulmaya devam edildiği söz edildi.
Çocukların Covid-19 müsaadesinden yararlanmak için ceza almayı göze aldıklarını belirtilirken, bu durumun çocukların savunma hakkından vazgeçmesi sonucunu doğuracağı vurgulandı. Çocuk ve gençlik kapalı ceza infaz kurumlarında ya da yetişkin kapalı ceza infaz kurumlarının çocuk koğuşlarında tutulan bu çocukların adil yargılanma hakkının ihlal edildiğine dikkat çekildi.
Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Mukavele kapsamında çocukların tutuklu yargılanmalarının istisnai ve başvurulacak son metot olduğu da hatırlatıldı. Türkiye’de hakkında kesin karar bulunmayan çocukların uzun süren tutuklu yargılamalarla müsabakası eleştirildi.
Pandeminin olumsuz etkisi
Çocuk yargılamalarında çocuğun tekrar topluma kazandırılmasını destekleyici uygulamalara öncelik verilmesi gerektiğini belirten sivil toplum kuruluşları, tutuklama ile cezalandırma yoluna gidildiğini bunun da Çocuk Muhafaza Kanunu’nun ruhuyla bağdaşmadığını vurguladı.
Cezaevi ortamının çocuklar üzerindeki olumsuz tesirlerini en aza indirmek için kıymetlerin alınmaması da öteki bir tenkit konusu oldu. “Tutuklu çocukların aileleriyle ve dış dünyayla kurdukları hudutlu irtibat, hapishanede erişebildikler sonlu toplumsal ve kültürel etkinlikler, eğitim-öğrenim ve sağlıklı gelişim hakkının önündeki maniler pandeminin getirdiği sınırlılıklarla eskisinden çok daha olumsuz şartlar yaratmaktadır. Çocuklar, bir yılı aşkın müddettir bu olağan dışı tecrit kurallarında tutulmaktadır. Tecridin sonucu olarak tetiklenen şiddet ve bu şiddetin önlenmesi ismine yapılan çalışmaların bağımsız izleme sistemleri tarafından denetlenemiyor olması, en büyük kaygılarımızdan biridir” tabiri kullanıldı.
Anneleriyle birlikte cezaevinde olan çocuklar
Hiçbir kabahat işlememesine karşın anneleriyle birlikte cezaevinde bulunan çocukların durumu da hak ihlallerine neden oluyor.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İstanbul Milletvekili Turan Aydoğan Adalet Bakanlığı 2021 bilgilerine nazaran Türkiye cezaevlerinde yaklaşık 345 çocuk, 780 de bebek anneleriyle birlikte cezaevinde tutulduğunu açıkladı. “Bu hususta hassasiyetimizi lisana getirdik ve bir yasal düzenleme önerdik” diyen Turan, hükümetin bu bahiste adım atmadığını belirtti.
CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu bahse ait açıklamasında “Çocuklar cezaevlerinde anneleriyle bir arada hiçbir çocuğun olmadığı ortamda yaşıyorlar yalnızca yetişkinlerle birlikte” diyerek cezaevi şartlarının çocuklar açısından hak ihlâllerine neden olduğuna dikkat çekti.
DW,ANKA/MY,JD
© Deutsche Welle Türkçe
