Enes Kara’nın 10 dakikalık bir görüntüde özetlediği hayatı ve intiharı, yüzümüzde çok sert bir tokat üzere patladı. Nefes aldırmayacak kadar ağır bir baskı içinde büyüyen, sadece “farklılaşmasın” diye babasının bağlı olduğu Işıkçı Meşveret kümesinin küçük dünyasına hapsedilen pırıl pırıl bir genç tükenip gitti. Enes’in bu dünyadan göç etmeden, “Gizli kalmasını istemiyorum” diyerek kaydettiği konuşmasında anlattıkları, meskendeki ve sokaktaki otoriteyi sorgulamasınlar diye köreltilmek istenen gençlerin neler yaşadığını ortaya koydu. Aileden ve cemaatlerden gelen baskılar, yalnızca genç kızların değil, genç erkeklerin de hayatını karartabiliyordu. Ben de Enes’in akabinde yazdığım bu yazıyı, onunla emsal yazgısı paylaşanlara ayırmak istedim. İki bireyle konuştum, öteki arkadaşlarının travmalarını da içeren tanıklıklarını dinledim. Onlardan birinin, birkaç defa intiharın eşiğine gelen Hamza’nın kıssasını anlatacağım size.
Baskı, taciz, tecavüz…
Banu Güven
Yirmi yaşındaki bu genç adamın asıl ismi Hamza değil. Kimliğini gizlemek için seçtiği isim bu. Hamza, Orta Anadolulu bir ailenin oğlu, bir büyükşehirde, bir üniversitenin sıhhat kısmında okuyor. Aslında öteki bir kentte toplumsal bilimler kısmında okumak istemiş, puanı da yetiyormuş ancak ailesi onu “imanı erimesin” diye oraya göndermemiş. Hamza tekrar imtihana girmek zorunda kalmış. Bugün anne babasının tanıdığı koyu dindar bir ailenin yanında yaşıyor. Konuşmamızı aile konutta yokken yapabiliyoruz. Hamza bana o güne kadar kimseye anlatmadığı şeyleri anlatıyor. Birinci defa konuşan iki kişi, ortada sessizce ağlıyoruz.
Hamza’nın ailesi Parıltı Cemaati’ne sıkı sıkıya bağlı. Babası “Uzun saç müşrikliktir” dediği için çocukluğu boyunca saçı daima kazıtılıyor. İmam Hatip’te okuyan Hamza, kendisine anlatılanları 12-13 yaşında sorgulamaya başlıyor. Okulda öğretmenlerin tavrını garipsiyor. Kur’an’ı okurken yanılgı yapan ya da bir sorunun yanıtını veremeyen öğrencilerin “Alevi misiniz?” diye azarlanması, Alevilik’in hakaret olarak kullanılması garibine gidiyor. Birtakım öğretmenlerin “Erdoğan’ı Allah’ın gönderdiğini” söylemeleri de Hamza’yı içinde bulunduğu durumu sorgulamaya itiyor. Bir arkadaşları 12 yaşındayken İmam Hatip’teki bir öğretmen tarafından taciz ediliyor. Etüdden erken çıktıkları bir gün, öğretmen notunu konuşmak mazeretiyle çocuğu yanına çağırıp, tacizde bulunuyor. Tacizci öğretmen bunun duyulduğunu anladığında Hamza ve arkadaşlarından hesap soruyor. Çocukları odasında sorguya çekiyor, omuzlarından tutup savuruyor, ellerine cetvelle vurup gönderiyor. Okulda cinsel taciz ve istismar olduğu konuşuluyor lakin çocukların lakin birkaçı durumu anlatma hamasetini gösterebiliyorlar. Okulda tacizci olarak bilinen bir paklık vazifelisi olduğunu da anlatıyor Hamza.
İstismara uğramanın dayanılmaz ağırlığı
Cinsel taciz ve istismardan ne yazık ki Hamza da hissesini alıyor. Yaz tatillerinde babasının gönderdiği Parıltı Cemaati’nin idaresindeki Kur’an kursunda bir “Abi”, Hamza’yı öğle uykusundan kaldırıp “Tespihimi kaybettim, bir arada arayalım” diyerek odasına götürüyor. Kapıyı kilitliyor, sonra çocuğa telefonundan pornografik imgeler izletiyor. Hamza, “Küçüktüm, gösterdiklerine ve anlattıklarına mana veremedim” diyor. Adam Hamza’yı taciz etmeye başlıyor lakin dışarıdan gürültüler gelince kapının kilidini açıp Hamza’yı gönderiyor. Hamza annesine başına gelenleri anlatıyor lakin annesi Kur’an kursundan ayrılmak için palavra söylediğini düşünüyor. Babasının bunlardan tahminen de hiç haberi olmuyor.
Sonrasını konuşmak daha da sıkıntı geliyor Hamza’ya lakin yeniden de anlatmak istiyor. Birebir “Abi” bu sefer Kur’an kursunda kimseler yokken Hamza’yı odasına çağırıyor. Hamza bu kere adamdan kurtulamıyor. “Benim elim kolum uzundur, kız kardeşini öldürürüm” diye tehdit edildiği için şikayetçi olamıyor lakin kanaması olduğu için hastaneye gitmek zorunda kalıyor. Daha evvel kendisine inanmayan ailesine “Tuvalete uzun mühlet çıkamadığım için kanamam oldu” diye bir palavra uydurmak zorunda kalıyor.
İşin en ağır tarafı: Bu adam birkaç defa konutlarına misafirliğe geliyor. Hamza kendisine en ağır cinsel istismarda bulunan adama çay servisi yapmak zorunda kalıyor. “O adama çay servisi yaptım. Gözümün içine bakışını unutamıyorum” derken gözyaşlarına boğuluyor. İkimiz de telefonun iki ucunda ağlıyoruz bir süre. Hamza’ya sarılmak, başını okşamak, göz yaşlarını silmek ve daima yanında olmak istiyorum. “Bunu birinci sefer biriyle paylaştım” diyor. Ağlasa da biraz olsun hafiflediğini söylüyor.
Önerdiğimiz linkler
Çocuklara müsaadesiz yatılı dini eğitime soruşturma müsaadesi yok
Tantan: Cemaatler ve tarikatlar tasfiye edilmeli
“Türkiye’de büyük bir fiyasko, tam bir çöküş yaşanıyor”
Nur cemaatlerinde, mesela Meşveret kümesinde evlenmeyen “abiler” olduğundan kelam ediyoruz. Hamza, “Bu adamlar evlenmeyerek dinleri için fedakarlık yapmış, süfli hislerden arınmış üzere bir havadaydılar fakat tacizden geçilmiyordu. Kaç çocuk tacize uğradı” diyor.
İntihar eden kuzen
Hamza’nın hayatında bir kırılma noktası da, İmam Hatip’te okumak istemeyen 16 yaşındaki dayı kızının intiharı olmuş. “Kuzenim deistti. Kapanması için baskı görüyordu. İmam Hatip’ten ayrılınca açık öğretime devam etti lakin konuttan çıkması yasaklandı. Üniversiteyi de unutmasını söylediler. Ortada bir iki defa kaçak olarak konuttan çıkmış, görenler babasına ‘Kızın açık geziyor’ diye yetiştirmişler. ‘Aileyi rezil etti’ diye dayak yemişti. Namazı aksattığında da şiddet görüyordu. Bir defa gözü morarmıştı. Kuzenimi meskene kilitlediler, birkaç hafta çıkamadı ve sonunda intihar etti. Tahminen ailemin o olaydan sonra tutumu değişir diye düşünmüştüm fakat o denli olmadı. Kuzenimin ateist olduğu için intihar ettiğini söylediler. Biz de ateist olmayalım diye daha çok baskı yapmaya başladılar.” Hamza kuzeninin, vefatından birkaç hafta evvel konuşmayı, yemek yemeyi bıraktığını söylüyor, “Kuzenim intiharından iki hafta evvel ruhen ölmüştü aslında” diyor.
Kuzeni intihar ettiğinde 15 yaşında olan Hamza, “O vakit içimde bir şeyler bitti. Deisttim, ateist oldum” diye anlatıyor durumunu.
Buna karşın Kur’an kursuna devam etmek zorunda kalıyor. “Sabah 8’de kahvaltı var, sonra öğleye kadar okuma. Kitaba bakarak ve ezberden. Öğlen namazından sonra da ilmihal dersi okutuluyordu. Sonra tecvid yani okuma kuralları, sonra kıraat dersi. Bütün yaz boyunca haftanın beş günü bu türlü geçiyordu. Boş olduğumuz vakitlerde de paklık yapıyorduk. Bir abi vardı, yere tükürüyor, tükürüğü kurumadan paklığı bitirmemizi istiyordu.” Hamza, “O yaşta bile ben bunlar yüzünden intihar etmeyi düşünüyordum” deyince irkiliyorum. İntihar niyetiyle çok boğuştuğunu anlatıyor bana. İleriye bakmak gerektiğini konuşuyoruz.
“Kendimi sakatlasam Kur’an kursuna gitmekten kurtulur muyum?”
Hamza’nın anlattığı diğer bir şey daha beni sarsıyor. “İkinci kattan aşağıya bakıp, ‘Buradan atlasam, bacağımı sakatlasam, meskende kalıp buradan kurtulabilir miyim sanki?” diye düşündüğünü anlatıyor. Benzeri bir şeyi, gençlerin tecrübelerini yazdıkları Yalnız Yürümeyeceksin sayfasında da gördüğümü hatırlıyorum. Bir genç bayan, kursa gitmemek için birebir Hamza üzere yüksekten atlama planları yaptığını, bir sefer de kendini bakmadan caddeye, otomobillerin önüne attığını söylüyor. Yalnızca Kur’an kursuna gitmemek için…
Hamza da birçok yaşıtı üzere, Enes üzere, Türkiye’de düzgün bir gelecek göremiyor, “Yurtdışında yaşamak isterdim” diyor. “İyi bir işim ve sağlıklı bir etrafım olmasını isterdim. Ekonomik özgürlüğümü sağladıktan sonra kendi yoluma gitmeyi düşünüyorum. Bazen bir aile kurduğumu düşünmeye çalışıyorum ancak hayal bile kuramıyorum. ‘Ben gidersem, kız kardeşime ne olur’ diye düşünüyorum. Atacağım her adımın ona baskı olarak geri dönmesinden telaş ediyorum.”
Eylül 2021’deki sayılara nazaran, Türkiye’de bugün 673 İmam Hatip Lisesi, 666 bin 963 İmam Hatip öğrencisi var. Yaz tatilinde Diyanet’in Kur’an kurslarına gönderilen öğrenci sayısı ise neredeyse iki milyon. Cemaatlere ilişkin, özel ya da diğer bir deyişle kaçak Kur’an kursu sayısının ise on binlerce olduğunu biliyoruz. Buralara çocuklardan ne kadarının zorla gönderildiğini, ne kadarının taciz edildiğini bilemiyoruz. Lakin konuştuğum iki bireyden birinin şahsen istismara uğramış olması, oburunun bir arkadaşının kıssasını yıllar sonra gözyaşları içinde anlatması, istismarın da düşünüldüğünden daha yaygın olabileceği kuşkusunu kuvvetlendiriyor.
Konuşmamızın akabinde Hamza isminin manasına bakıyorum. Arapçada, “aslan, güçlü adam” manasına geliyor. Bence seçtiği bu isim bu genç adama çok yakışıyor.
Bu çocukların öyküleri, iktidarını beslemek için “dindar nesiller” yetiştirmek isteyenlerin gençlerde yarattığı yıkımı anlatıyor. İktidarın oralı olduğu yok, bu yüzden ailelere Enes’in kelamlarıyla seslenerek bitireyim: “Lütfen yaptığınız yanlışın farkına varın. Çocuklarınıza hayatı zehir ediyorsunuz.”
Banu Güven
© Deutsche Welle Türkçe
