Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), enflasyon sepetine e-ticaret bilgilerini de dahil etmek için çalışma başlattı. Ekonomistler, “Avrupa yıllardır uyguluyordu. Kıymetli bir uygulama, fakat şeffaf olunmalı” diyor.
Açıkladığı enflasyon oranlarıyla tartışma konusu olan TÜİK, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) sepetine e-ticaret bilgilerini dahil etmek için harekete geçti. Kurumun bu kapsamda, e-ticaret kesiminde faaliyet gösteren büyük firmaların temsilcileriyle temasa geçtiği ve nizamlı olarak bilgi talebinde bulunduğu öğrenildi. Çalışmanın tamamlanmasıyla e-ticaret bilgilerinin gelecek yıldan itibaren enflasyon sayılarına yansıması bekleniyor.
TÜİK’in çalışmasını DW Haber’e kıymetlendiren TÜİK’in eski Lideri, DEVA Partisi Genel Lider Yardımcısı Birol Aydemir, “TÜİK’in enflasyon hesabında e-ticaret datalarını dikkate alması değerli bir gelişme” dedi. TÜİK’in son vakitlerde şeffaflıktan uzaklaştığını öne süren Aydemir, “Mesela e-ticarette vakit zaman fiyatlar düşük olabilir, yüksek olabilir. Lakin burada siz artık tutup da en ucuzlar üzerinden hesap yaparsanız fakat bu olmaz” dedi.
Şeffaf biçimde kamuoyu ile paylaşılması gerekiyor
Verilerin hangi sıklıkla ve nasıl çekileceğinin kıymetli olduğunu tabir eden Aydemir şunları söyledi: “Hangi siteleri kullanacaksınız. Bütün bunları şeffaf bir formda şimdiden kamuoyu ile paylaşmaları gerekiyor. Hasebiyle bunun yaparlarsa beşerler da gerçek yapıyor diye düşünmeye başlar. Bunları anlatmadan yaparsan soru işaretleri çok olur. Şu anda toplum inanmıyor. Hasebiyle şu anda insanların aklında ‘enflasyonu düşürmek için bunu yapıyor’ halinde bir niyet oluşuyor.”
Tüketici Dernekleri Federasyonu Genel Sekreteri Ergün Kılıç da, e-ticaret firmalarının bilgilerinin enflasyon hesaplamasında kullanılabileceğini söyledi. Kılıç, şöyle konuştu: “Ancak burada neleri kullanacağı kıymetli. İndirimde olan eserlerin mi, yoksa gerçek satış fiyatlarının mı değerlendirileceği önem arz ediyor. Bununla ilgili daha evvelki TÜİK dataları her vakit ülkemizde sorunlu olarak görüldüğü ve tartışıldığı kaçınılmaz.”
Veriler emniyetli ve dengeli olmalı
TÜİK’in bilgileri kullanırken dengeli ve tarafsız olması gerektiğine de dikkat çeken Kılıç, “Bunu yok etmenin usullerinden bir tanesi teknoloji çağındaki dataları kullanırken bilhassa bilgilerin emniyetli olması, dengeli ve tarafsız olunması, şeffaf prensiplere dayanan nitelikte olması, en azından enflasyon sayılarını kullananlar açısından da değer arz etmektedir” dedi. Kılıç, “bunun için enflasyon sepetine koyulan eserlerin gerçeği yansıtan eserler olması tüketiciler açısından da nitekim önünü gören, ülkeye katkı sunan bir durum olacağını” tabir etti.
Eray Görgülü
© Deutsche Welle Türkçe
