Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Lideri Joe Biden’ın bugün İtalya’nın başşehri Roma’da düzenlenen G20 Doruğu çerçevesinde ikili bir görüşme için bir ortaya geldi.
Yirmi dakika sürmesi öngörülen görüşme bir saat beş dakika sürdü. Görüşme sonrası bir açıklama yapılmadı.
Görüşme öncesi fotoğraf çekimi sırasında ABD’li bir gazetecinin “Türkiye’ye F-16’ları vermeyi planlıyor musunuz?” sorusuna, ABD Lideri Biden, “İyi bir görüşme yapmayı planlıyoruz.” cevabını verdi.
Basına kapalı görüşmeye, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve ABD’li mevkidaşı Anthony Blinken da katılıyor.
Erdoğan ile Biden ortasındaki görüşme, iki ülke ortasındaki alakalarda yaşanan tansiyonun gölgesinde gerçekleşiyor. Türkiye-ABD münasebetlerinde yeni ABD Lideri Joe Biden’ın misyona gelmesinin akabinde da krizler son bulmuyor.
Son olarak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Osman Kavala’nın özgür bırakılması davetinde bulundukları için ABD büyükelçisi dahil 10 Batılı ülkenin elçisinin “istenmeyen kişi” ilan edilmesi talimatı verdiğini açıklaması üzerine alakalar tekrar gerildi. Kriz büyükelçiliklerin Türkiye’nin içişlerine karışmadıkları taahhüdü sonrası yatışmıştı.
Krizlerden kaçınma mesajı
ABD’li yetkili bugün bir ortaya gelmeleri beklenen Biden’ın Erdoğan ile görüşmesine dair gazetecilere yaptığı açıklamada “Başkan gelecekte bu çeşit krizler üzere krizlerden kaçınmanın bir yolunu bulmaları gerektiğini işaret edecek ve çabuk hareketlerin ABD-Türkiye iştiraki ve ittifakına yararı olmayacağı bildirisini verecek” dedi.
Yetkili, şayet Erdoğan ABD elçisini sınırdışı etseydi Biden ile ikili görüşmenin de gerçekleşmeyebileceğini kaydederek, fakat sorunun en azından şimdilik çözüldüğünü belirtti.
G20 Doruğu için Roma’da bulunan Biden’ın Erdoğan ile Türkiye’nin F-16 satın alma talebini de görüşmesi bekleniyor. Görüşmede iki ülke ortasındaki savunma alanındaki alakaları Suriye ve Libya mevzularının da gündeme gelmesi bekleniyor.
Biden ve Erdoğan son olarak Haziran’da Brüksel’de yapılan NATO Tepesi çerçevesinde ikili bir görüşme gerçekleştirmişti.
Reuters, Türkiye’nin ABD’den 40 yeni Lockheed Martin üretimi F-16 savaş uçağı ve mevcut F-16 uçakları için 80 modernizasyon kiti satın alma talebinde bulunduğunu duyurmuştu.
Veto tehdidi
Ancak Temsilciler Meclisi’nin 11 üyesi, Biden idaresine gönderdikleri mektupta Türkiye’ye F-16 satılmaması için davette bulunmuş, mümkün bir satışın ise Kongre’de veto edileceği ikazında bulunmuştu. Mektupta Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın geçen Eylül ayında Rusya’dan yeni S-400 füze savunma sistemleri alacağını duyurduğunun hatırlatan Temsilciler Meclisi üyeleri, Kongre’nin bu türlü bir ihracata pürüz olmak için birlikte hareket edeceğinden emin olduklarını iletmişlerdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan bu haberlere dair açıklamasında, “Bu husus F-35 bahsiyle irtibatlı bir husus. 1 milyar 400 milyon dolar F-35’ler için yapmış olduğumuz ödeme kelam konusu. Ve bu ödemeler karşısında ABD’nin bu türlü bir teklifi kelam konusu oldu” demişti.
Ancak ABD Dışişleri Bakanlığı ise Türkiye’nin F-16 satın alma talebi olduğunu ve buradaki ödemeyle ilgili ABD’nin Türkiye’ye rastgele bir finansman teklifinde bulunmadığını belirtmişti.
ABD, Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi alan Türkiye’yi ortağı olduğu F-35 savaş uçakları projesinden çıkarmıştı. Türkiye programdan çıkarılmadan evvel 100 adet F-35 satın almayı planlıyordu.
rtr,DW/SSB, JD
© Deutsche Welle Türkçe