Avustralya’nın ABD ve İngiltere ile Hint-Pasifik ittifakı oluşturmasının akabinde Fransa’yla imzaladığı denizaltı muahedesini iptal etmesine Paris reaksiyon gösterdi. Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, yaptığı yazılı açıklamada, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un talimatı üzerine Washington ve Canberra’daki büyükelçilerini istişareler için geri çağırdıklarını duyurdu. Bakan, “olağanüstü bu hamlenin” ABD ve Avusturya hükümetlerinin yaptığı “olağanüstü” duyuruların ciddiyeti göz önüne alındığında yasal olduğunu tabir etti.
ABD, İngiltere ve Avustralya Hint-Pasifik bölgesinde yeni bir güvenlik ittifakı oluşturduklarını açıklamıştı. “Aukus” ismi verilen ittifakın savunma alanında kapasite paylaşımını daha da güçlendireceği belirtilmiş, bu çerçevede Avustralya’nın nükleer denizaltılarla donatılacağı kaydedilmişti. Avustralya, bu duyurudan kısa müddet sonra Fransa’yla yapılan milyarca euro bedelindeki denizaltı projesini iptal etmişti.
Avustralya, İngiltere ve ABD başkanları, Canberra’da görüntü konferans yoluyla gerçekleşitirilen ortak basın toplantısında Hint – Pasifik ittifakını duyurmuştu.
ABD: Mevzuyu Fransa’yla görüşmeyi umuyoruz
Fransa’nın büyükelçisini geri çağırma kararı, ABD-Fransa münasebetlerinde bir unsur işaret ediyor. Cuma günü Washington’daki Fransız Büyükelçinin konutunda gerçekleştirilmesi beklenen davetin de Avustralya’nın kararı üzerine iptal edildiği belirtildi.
Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, Paris’in kararından duyulan hüzün tabir edilerek, “Uzun periyodik iştirakimizde daha evvel olduğu üzere gelecekte de farklılıkları aşmak için uğraş göstermeye devam edeceğiz” denildi.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price da Paris’in öfkesini anladıklarını ve önümüzdeki hafta New York’ta düzenlenecek Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda Fransız tarafıyla mevzuyu üst seviye yetkililerle görüşmeyi umduklarını belirtti. Price, “en eski ortakları” olan Fransa’yla bağlara verdikleri ehemmiyetin de altını çizdi.
Avustralya Dışişleri Bakanı Marise Payne
Canberra’dan da emsal bir açıklama geldi. Avustralya Dışişleri Bakanı Marise Payne, ele alınması gereken epey güçlü sorunların olduğunu lakin Fransa’yla yakın ve yapan biçimde birlikte çalışmaya devam edeceklerini söyledi.
Fransız Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, Avustralya’nın kararını geriden bıçaklama olarak nitelendirmiş, “Avustralya’yla itimada dayalı bir bağlantı kurduk ve bu itimada ihanet edildi. Müttefikler ortasında bu yapılmaz” tabirlerini kullanmıştı.
Avustralya, yeni kuşak denizaltı üretimi için 2016 yılında tarihinin en büyük savunma ihalesini açmış, ihaleyi Japon ve Alman şirketleri geride bırakan Fransız DCNS firması kazanmıştı. Muahedenin imzalandığı tarihte denizaltıların toplam fiyatının 31 milyar euroyu bulduğu belirtilmişti.
DW,AFP, AP / SÖ,JD
© Deutsche Welle Türkçe
