Rusya, Polonya’ya düşen ve iki kişinin vefatına neden olan füzeyle bir ilgisinin bulunmadığını yinelerken olaydan Ukrayna’yı sorumlu tuttu.
Polonya’ya düşen füzeyle ilgili gösterilen yansıların büyük kısmının “histerik” olduğunu belirten ve Rusya’yı bu olaya dahil eden ülkelerin yaptığı “temelsiz açıklamalara” reaksiyon gösteren Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, Amerika Birleşik Devletleri’ni (ABD) ise “ölçülü” cevabından dolayı tebrik etti.
ABD Lideri Joe Biden’ın gösterdiği “itidale” vurgu yapan Peskov, “Bu sefer Amerikan tarafından gelen ölçülü ve daha profesyonel karşılığa dikkat çekilmesi gerek” tabirini kullandı.
Rusya Savunma Bakanlığı da enkaz fotoğraflarının Rus askeri uzmanları tarafından incelendiğini ve bunların “kesin olarak” Ukrayna’nın S-300 hava savunma sisteminden fırlatılan bir füzenin modülleri olduğunun belirlendiğini açıkladı. Bakanlık, Rusya’nın yalnızca Ukrayna topraklarındaki maksatları vurduğunu ve bu gayelerin de Ukrayna-Polonya sonundan en az 35 kilometre uzakta olduğunu söz etti.
ABD Lideri Biden’ın da Bali’deki G20 doruğu sırasında gerçekleştirilen acil toplantıya katılan önderlere Polonya’daki köyü vuran füzenin Ukrayna’dan atıldığını söylediği aktarılmıştı. Bunun S-300 hava savunma sisteminden fırlatılan bir füze olduğunu söz ettiği bildirilen Biden, daha sonra gazetecilere yaptığı açıklamada da birinci bulguların bu füzenin Rusya’dan atılmış olma ihtimalinin düşük olduğunu gösterdiğini duyurmuştu.
Polonya’nın doğusundaki Przewodow köyü yakınlarında füze isabet eden bölgeFotoğraf: UGC via REUTERS
NATO’nun 4’üncü maddesi
Füzeyi kimin attığına dair elinde somut bir delil olmadığını belirten Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda, “büyük ihtimalle” NATO’nun 4’üncü unsurunu işleteceklerini açıklamıştı. Duda, bu bahiste NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ve ABD Lideri Biden’ı da bilgilendirdiğini söylemişti.
NATO’nun 4’üncü hususunda “Taraflardan rastgele biri, taraflardan birinin toprak bütünlüğü, siyasi bağımsızlığı ya da güvenliğinin tehdit edildiğini düşündüğü vakit, tüm taraflar birlikte istişare edecektir” deniliyor. Bu unsurun işletilmesi, NATO üyelerinin rastgele bir tehdide ortak bir askeri karşılık vermesine imkân tanıyan 5’inci hususun de ön basamağı olarak kabul ediliyor.
Joe Biden, Polonya topraklarına isabet eden füze ile ilgili olarak gazetecilere açıklamalarda bulunuyor Fotoğraf: Kevin Lamarque/REUTERS
Füze krizi sonrası NATO büyükelçilerinin Brüksel’de gerçekleştirdiği acil toplantıda, 4’üncü unsurun de gündeme getirilmesi bekleniyordu.
Ancak Biden’ın füzenin Ukrayna hava savunma sistemi tarafından atıldığını söylemesinin akabinde bu unsurun kelam konusu toplantıda gündeme getirilmeme ihtimali tartı kazandı.
Slovakya Başbakanı Eduard Heger, her hâlükarda NATO toplantısında hava savunma sistemlerinin güçlendirilmesi konusunun ele alınmasının beklenen olduğunu söyledi.
Litvanya Cumhurbaşkanı Gitanas Nauseda da NATO’nun bir an evvel Polonya-Ukrayna hududu dâhil, ittifakın doğu kanadına daha fazla hava savunma sistemi yerleştirmesi gerektiğini tabir etti.
DW,rtr,AFP,dpa / CÖ,ET
