Almanya bundan 60 yıl evvel Türkiye ile işgücü mutabakatı imzaladığında kimse bunun yol açacağı büyük Yakacık escort bayan toplumsal tesirleri hesap etmemişti
Öyle ki 30 Ekim 1961 tarihinde imzalanan bu mutabakat için önderler ya da bakanlar ortasında görkemli bir merasime bile gerek görülmemişti İki sayfadan ibaret kısa muahede Escort Atalar devrin başşehri Bonn’da Alman Dışişleri Bakanlığı yetkilileri ve Türk büyükelçiliği diplomatları tarafından imzalanmıştı
Türkiye’den gelecek misafir işçilerin bir müddet Almanya’da çalışacakları para biriktirip daha sonra ülkelerine dönecekleri düşünülmüştü
Ancak o Kadıköy escort denli olmadı
60 yıl evvel atılan bu imzalar Almanya’da büyük bir değişim yaşanmasını da beraberinde getirdi Emekçi göçü sırf ekonomik kalkınmaya dayanak sağlamadı Bugün sayıları 3 milyonu aşan Türkiye kökenli nüfus Almanya’daki toplumsal dönüşümü derinden etkiledi etnik dini ve kültürel çeşitliliği zenginleştirdi spordan sanata iktisattan siyaset ve bilime bir çok alanda katkılar sağladı
Almanya bir göç ülkesi
Prof Dr Panu Poutvaara Almanya’nın vakit içinde bir göç ülkesi haline geldiğini söylerken göçmen kökenli nüfusun yükünün önümüzdeki periyotta daha da artacağına işaret ediyor
Alman Ekonomik Araştırmalar Enstitüsü’nün ifo Milletlerarası Göç Araştırmaları Yöneticisi olan Poutvaara DW Türkçe’ye şu dikkat cazibeli dataları paylaştı
2019 istatistiklerine nazaran Almanya’da yaşayanların yüzde 26’sı yani dörtte biri ya kendisi ya da ailesi göçmen olarak ülkeye gelmiş Bu büyük bir oran Üstelik genç nüfusta bu oran daha da yüksek Almanya’da çocuk ve gençlerin yüzde 40’ı göçmen kökenli Bu istatistikler göçmenlerin ve göçmen kökenlilerin Almanya toplumunun çok büyük bir kısmını oluşturduklarını gösteriyor

Ekonomik Araştırmalar Enstitüsü’nün Memleketler arası Göç Araştırmaları Yöneticisi Panu Poutvaara
Almanya bugün Avrupa’nın en büyük dünyanın ise dördüncü ekonomik gücü pozisyonunda İkinci Dünya Savaşı’nda büyük yıkım yaşayan ülke 60’lı ve 70’li yıllardaki ekonomik kalkınma atağıyla bunu başardı
Ekonomik mucize olarak isimlendirilen bu muvaffakiyetin sağlanmasında ailelerini yurtlarını geride bırakarak Almanya’ya gelen ağır işleri üstlenen göçmenlerin katkısı büyük
Göç uzmanı Poutvaara Son 60 yılda göç olmasaydı bugün Almanya nüfus olarak çok daha küçük bir ülke olarak kalacaktı mevcut refah seviyesine de ulaşamayacaktı görüşünü lisana getiriyor
Uyum siyasetlerinde geç kalındı
Bununla birlikte Poutvaara Almanya’nın bir göç ülkesi olduğunu çok geç kabul ettiğini vurguluyor ABD Kanada ya da Avustralya üzere ülkelerle kıyaslandığında ahenk siyasetlerinde çok geç kalındığını kaydediyor

Almanya Başbakanı Angela Merkel 2006 yılında göçmenler ile hükümet ortasında diyalog oluşturulabilmesi için Ahenk Tepesi’ni hayata geçirdi
Göçmenlerin toplumsal yaşama daha faal iştiraki için uğraşların hala sürdüğünü tabir eden Poutvaara Almanya bilhassa son 10 yılda ahenk konusunda ilerleme kaydetti fakat daha tahlil bekleyen birçok mevzu var Toplumsal iştirak ve ahengi güçlendirmek için de her kısmın gayret göstermesi gerekiyor Sırf göçmenlerin değil göçmen kökenli olmayan Almanların da biçiminde konuştu
Almanya kendini yine tanımlıyor
Almanya bir göç ülkesi olduğunu geç kabul etmiş olsa da bilhassa son yıllarda kültürel çeşitliliğin bir zenginlik olarak kabul edilmesi göçmen kökenlilerin toplumsal iştiraki için programların güçlendirilmesi siyasi katılımcılığın teşvik edilmesi ahenk uğraşlarının desteklenmesi dikkat çekiyor
Cumhurbaşkanı Frank Walter Steinmeier de Türkiye ile işgücü mutabakatının 60’ıncı yılı vesilesiyle yaptığı konuşmada dönüm noktası olarak nitelendirilebilecek iletiler vererek göçmen kökenlilerin Almanya’nın ayrılmaz bir modülü haline geldiklerinin altını çizdi
60’lı yıllardan itibaren Türkiye’den gelen göçmenler ve yeni nesillerle birlikte Almanya’nın yeni bir yüze kavuştuğunu aktaran Steinmeier Onlarsız bir Almanya’nın tasavvur dahi edilmesi kelam konusu olamaz dedi
Alman olmanın tarifinin da değiştine işaret eden Steinmeier artık perspektif değişikliği vaktinin geldiğini vurgulayarak Bugün Alman olmak büyük baba ve annelerin Kölnlü ya da Köningsbergli olduğu kadar İstanbullu ya da Diyarbakırlı olabileceği manasına geliyor Alman olmak bu adalet ve özgürlük ülkesinde barış içinde bir ortada yaşamak isteyen herkes demek tabirlerini kullandı
Çeşitliliğin olağanlaşması süreci
Bertelsmann Vakfı kıdemli uzmanlarından Dr Yasemin El Menouar Steinmeier’in son açıklamalarının ve Almanya için Göç kökenli ülke tanımlaması yapmasının olumlu istikamette bir zihniyet değişikliğini yansıttığını söylüyor

Bertelsmann Vakfı kıdemli uzmanlarından Dr Yasemin El Menouar
Almanya siyasetinde çeşitliliğin daha fazla kabul görmekte olduğuna işaret eden El Menouar Siyasette de ahengin tek taraflı sırf göçmenlerin adım atmasıyla başarılamayacağı tüm topluma vazifeler düştüğü anlayışı yük kazanıyor Bu paradigma değişikliğini işte Cumhurbaşkanı Steinmeier’in de iletilerinde görebiliyoruz dedi
Siyasette gözlenen bu zihniyet değişikliğinin şimdi Almanya toplumunun büyük çoğunluğu tarafından kabul görmediğine işaret eden El Menouar yaptıkları araştırmaların toplumun yüzde 50’den fazlasının ahenk konusunu ülkeye sonradan gelenlerin yerine getirmesi gereken ödevler olarak görmeye devam ettiklerini gösterdiğini söyledi
Müslüman düşmanlığı uyarısı
Almanya’da bilhassa İslam ve Müslümanlar konusunda dehşet ve kuşkular olduğuna bunun kimi siyasetçiler tarafından araçsallaştırıldığına işaret eden göç uzmanı Bizim araştırmalarımıza nazaran İslam düşmanı görüşlere sahip Müslüman aksisi gündemi olan demokrasi için de tehdit oluşturanların oranı yüzde 13 dolayında Bu bireylerin halkın dehşetlerini tahrik etmelerine müsaade verilmemesi sahiden büyük kıymet taşıyor dedi
Almanya’da bilhassa 2015 sığınmacı krizi sonrasında Müslümanlara yönelik artan önyargılar göçmen kökenlileri günlük hayatın bir çok alanında ayrımcı davranışlara fiziki ve kelamlı ataklara maruz bırakabiliyor
Bu sıkıntılar yaşanırken öteki taraftan da Müslümanların kurdukları derneklerin toplumsal ömürde daha görünür hale gelmeleri belediyelerle Alman makamlarıyla işbirliğini geliştirmeleri ahenk mevzularda faal eforlara girişmeleri de dikkat çekiyor

DİTİB’e bağlı Köln Merkez Camii
El Menouar uzun yıllar boyunca mescitlerin kamusal hayatta görünür olmayan gözden ırak yerlerde kiralanan binalarda olduğunu lakin son yıllarda bu durumun değiştiğine işaret ederek Artık Köln’de olduğu üzere kentin simgelerinden biri olarak kabul edilen kent merkezinde inşa edilen çok büyük bir cami var Hatta futbol grubu FC Köln formasındaki kent silüetinde mescide yer verdi Bunlar normalleşeme yolunda kaydedilen değerli adımlardır biçiminde konuştu
Genç jenerasyonlar umut veriyor
Almanya toplumunda önyargıların kuşkuların giderilmesi için göçmen kökenliler ile başka toplum bölümleri ortasında irtibatın müsabakaların daha da artırılması gerektiğini vurgulayan Yasemin El Menouar gençlerin eski nesillere nazaran farklı kimliklere kültürel çeşitliliğe çok daha açık olduklarını bunun da Almanya’nın geleceği için umut verici olduğunu söyledi
Bertelsmann Vakfı kıdemli uzmanı Zaten küçük yaşlar itibariyle okullarda kültürel etnik ya da dini olarak farklı kesitlerden gelen arkadaşlarıyla birlikte büyüyen genç kuşaklar için bu çeşitlilik çok doğal dedi
Göç ve ahenk siyasetleri araştırmacısı Dr Özgür Özvatan da Türkiye’den göç ile birlikte Almanya toplumunda etnik dini ve kültürel çeşitliğinin zenginleştiğini bu kesitlerin toplumsal hayata kıymetli katkılar sağladığını söyledi

Göç ve ahenk siyasetleri araştırmacısı Dr Özgür Özvatan
Almanya’da 60 yıl öncesine kıyasla çok daha renkli etnik dini ve kültürel çeşitliliği benimseyen büyük ölçüde bunu içselleştiren dinamik bir toplum görüyoruz diyen Özvatan Türkiye kökenli çok başarılı çok fakat çok insan var Ancak ne yazık ki kamusal alanda kıssalarını çok fazla göremiyoruz tespitini aktardı
Yeni jenerasyonlarda yeni söylem
Berlin Humboldt Üniversitesi Ampirik Entegrasyon ve Göç Araştırmaları Enstitüsü’nde BIM akademik çalışmalarını sürdüren Özvatan yeni kuşaklarda kıymetli bir değişim gözlemlediklerini belirterek şunları aktardı
Genç jenerasyonların son 20 30 senede göçmen entellektüellerin benimsedikleri bizi kabul etmeniz gerekiyor biz de Almanız’ telaffuzundan artık uzaklaştıklarını görüyoruz Göçmen kökenli yeni jenerasyonlar bizi kabul etseniz de etmeseniz de bizim hiç umurumuzda değil bugün Alman yarın Fransız öbür gün Türk oluruz’ diyor Bir çerçevenin içine sokulmaya itiraz ediyorlar Gelişmekte olan ve tek başına ulusal aidiyetin dışına çıkan yeni bir telaffuz oluşabileceğini görüyoruz Nereye evrileceğini doğal ki bilemiyoruz Ancak büyük bir ilgiyle takip ediyoruz
Aşırı sağ ve ırkçılık tehlikesi
Almanya’da 2015 yılındaki sığınmacı krizi sonrasında yabancı düşmanı İslam aykırısı oluşumların güçlenmesi sağcı popülist Almanya için Alternatif Partisi’nin yüzde 10’ların üzerinde oy alarak meclise girmesi göçmen kökenliler için kaygı kaynağı olmayı sürdürüyor
Ülkede Türklere ve Müslümanlara olduğu üzere Musevilere ve siyahlara karşı da işlenen ırkçı kabahatler ayrımcılık olaylarının olduğunu söyleyen Özvatan Ancak toplumun büyük çoğunluğu ırkçı değil buna karşın olan ve olmayanlar ırkçı telaffuzlara başvurabiliyor ve bunun gözardı edilmemesi gerekiyor dedi
İslam Almanya’nın bir modülü mı
Müslümanların Alman olarak kabul görmesi çok büyük ehemmiyet taşıyor diyen Özvatan önümüzdeki süreçte Müslüman kuruluşların daha güçlü bir kabul görmesinin ahenk sürecinin kıymetli bir evresi olacağını da kelamlarına ekledi

Bamberg’deki bir okulda İslam dersi
Cumhurbaşkanı Steinmeier de son konuşmalarında bu bahiste kıymetli iletiler verdi Steinmeier Evet Dindar Müslümanlar da tıpkı seküler göçmenler üzere bu toplumun bir parçasıdır derken bu nedenle Müslümanların dini gereksinimlerinin karşılanması vazifesinin yurtdışına devredilmemesi gerektiğinin altını çizdi
İmamların Almanya’da eğitilmesi ve okullarda İslam din derslerinin değer taşıdığını vurgulayan Steinmeier ayrıyeten Müslümanlara da şu bildirisi verdi
Müslümanlar dinlerini olabildiğince tüm taraflarıyla toplumumuzun kalbinde yaşayabilmelidirler Fakat bu demokrasimizi maksat almayacak biçimde olmalı
Türkiye ile gerginlikler
Almanya’daki Türkiye kökenlilerin karşı karşıya kaldığı sıkıntılar Berlin ile Ankara ortasında yapılan çabucak her ikili görüşmenin gündem unsurları ortasında bulunuyor Her iki devlet de Almanya’daki Türklerin iki ülke ortasında değerli bir köprü olduğunu insani bağların çok değerli olduğunu vurgulasalar da bu alanda büyük bir rekabet de yaşanıyor
Birçok Alman siyasetçi Erdoğan’ı Almanya’daki Türkler üzerinde nüfuz kurmaya çalışmakla eleştiriyor Türkiye’de yaratılan kutuplaşmayı Almanya’ya taşımakla bunun için de Diyanet İşleri Türk İslam Birliği DİTİB üzere kuruluşları kullanmakla suçluyor
Türkiye ve göç araştırmaları alanındaki çalışmalarıyla tanınan uzmanlarından Dr Yaşar Aydın Almanya’nın Türkiye’nin diaspora siyasetine kuşkucu yaklaştığını Türklerin Türkiye ile siyasi ve kültürel bağlarına biraz tasayla bakıldığını belirtirken bunda Türkiye’deki siyasi tansiyonların Almanya’ya taşınması telaşının tesirli olduğunu söyledi

Türkiye ve göç alanında çalışan Dr Yaşar Aydın
Son yıllarda yaşanan tartışmalar son olarak Türkiye’den gönderilen kimi imamların siyasi yorumlarının kamuoyuna yansımasıyla daha da alevlendi Müslümanlar ortasında anti demokratik ya da radikal görüşlerin yayılmasından da telaş duyan Alman hükümeti burada vazife alacak imamların Almanya’da yetiştirilmesi kararını aldı
Yaşar Aydın ise İmamların Almanya’da Alman eğitim kurumlarında yetiştirilmek istenmesinin bir diğer maksadı da yerli Almanya’ya has bir İslam ve Müslümanlığın oluşturulmasına katkı sağlamak diye konuştu
Bugünün şartlarında bu türlü bir mutabakat imzalanır mıydı
60 yıl evvel Almanya ile Türkiye ortasında iş gücü mutabakatı imzalanırken milletlerarası konjonktür ve meselelerin çok farklı olduğuna işaret eden Aydın bugünkü şartlarda Almanya’nın bu türlü bir muahedeyi imzalamayacağını düşündüğünü de aktardı
Soğuk Savaş şartlarında Sovyetlerin tehdit olarak görüldüğünü Türkiye’nin ise Laik bir toplum ve Sovyet tehdidine karşı muteber bir müttefik olarak algılandığına işaret eden Aydın 60 yıl evvelki Alman hükümetinin yalnızca kendi iş gücü açığını kapatmak fikriyle hareket etmediğini NATO müttefikinin kalkınmasına takviye vermek bu yolla da Türkiye’nin siyasi istikrarına katkı sağlamayı istediğini kaydetti
Soğuk Savaş devrinin anti komünizmi öne çıkardığını dini farklılıkları ise geri plana ittiğini aktaran Aydın Günümüzde ise ‘uygarlıklar çatışması’ odaklı dini aidiyeti milletlerarası ilgilerin merkezine koyan bir jeopolitik bakış açısı hakim formunda konuştu
Değer Akal
Deutsche Welle Türkçe