ABD merkezli İnsan Hakları İzleme Örgütü Human Rights Watch HRW Türkiye’deki 6284 Sayılı Ailenin Korunması Alibeyköy Escort Bayan ve Bayana Yönelik S iddetin Önlenmesine Dair Kanun kapsamında verilen önleyici ve gözetici önlem kararlarının kullanımını inceleyen bir raporu kamuoyuna açıkladı Rapor kolluk güçleri ile mahkemelerin kararlara uyulmasının sag lanamaması Alibeyköy Escort sebebiyle bayanların tehlikede olduğuna dikkat çekiyor
Türkiye’de Bayana Yönelik ve Aile I çi S iddetle Gayret Müdafaadaki Zaafların Ölümcül Sonuçları isimli raporda 18 aile içi s iddet olayı incelendi Rapora Escort Alibeyköy nazaran kolluk kuvvetleri ve mahkemeler tarafından bayanları korumak hedefiyle verilen önlem kararlarının sayısı artsa da yetkili makamlar şiddet mağdurlarını korumak konusunda etkisiz kalıyor Resmi bilgilere nazaran 2021’de 272 bin 870 kis i hakkında önleyici 10 bin 401 kis i hakkında ise gözetici önlem kararı alındı Lakin uygulamada sıkıntılar yaşanıyor
Devlet muhafazası altındayken öldürülen kadınlar
Uygulama nedeniyle hayatını kaybeden bayanlardan birine Yemen Akoda örnek gösteriliyor Bir fabrikada çaycı olarak çalışan üç çocuk annesi Yemen Akoda 38 24 Haziran 2021’de es i Es ref Akoda tarafından Aksaray’daki meskeninin önünde vurularak öldürülmüştü Raporda Akoda’nın öldürülmeden evvel dört başka önleyici önlem kararı aldırdığı ve Eşref Akoda’nın ise bu kararların ikisini ihlal ettiği belirtiliyor Raporda ihlallerle ilgili olarak Aksaray Cumhuriyet Bas savcılıg ı’na şikâyette bulunulduğu fakat eş Akoda’ya rastgele bir yaptırım uygulanmadığı kaydediliyor
I çis leri Bakanlıg ı bilgilerine nazaran 2016 2021 yılları ortasında öldürülen bin 846 bayandan 157’si öldürüldükleri sırada devlet muhafazası altındaydı Anaokulu çalışanı 45 yaşındaki Ayşe Tuba Arslan da bu bayanlardan biriydi Lakin Eskişehir’de eski eşi Yalçın Özalpay’ın satır ve bıçakla saldırdığı bayan 24 Kasım 2019’da hayatını kaybetti Arslan Özalpay’ın hakaret tehdit ve yaralamalarıyla ilgili olarak Eylül 2018 Ekim 2019 tarihleri ortasında polise ve savcılıg a 23 başka şikâyette bulunduğu mahkemelerden dört farklı önleyici önlem kararı aldırdığı söz ediliyor Özalpay’ın önlem kararlarını tekraren ihlal ettiğini sekiz kez yetkililere ihlalleri bildirmesine karşın mahkemeler delil yetersizlig i gerekçesiyle Özalpay’a rastgele bir yaptırım uygulamadı Eskis ehir Cumhuriyet Bas savcılıg ı tarafından re’sen bas latılan polisin ihmali ihtimaline ilis kin sorus turmada savcılık kovus turmaya yer olmadıg ına karar verdi
İhlallere yönelik yaptırımlarla ilgili çok az bilgi var
Adalet ve I çis leri bakanlıklarının hami ve önleyici önlem kararlarının sayısının arttıg ını göstermek için çok ug ras tığı belirtilen raporda Ancak bu tedbirlerin niteliksel tesirleri bas arı ve bas arısızlık oranları muhafaza tedbirlerinin ihlallerinin sayısı ihlallere yönelik yaptırımlar ve her s eyden evvel bayanların kendilerinin genel olarak daha gelis mis bir muhafaza deneyimleyip deneyimlemedikleri hakkında çok az bilgi vermektedir denildi
Rapora nazaran mahkemeler önlem kararlarını çoklukla çok kısa mühletler için verirken yetkililer de tesirli risk deg erlendirmeleri yapmak yahut önlem kararlarının etkinlig ini izlemek konusunda yetersiz kalıyor Bu durumun da aile içi s iddet mag durlarının kars ı kars ıya kaldıkları s iddet riskinin sürmesine ve bazen vefatla sonuçlanmasına yol açtığı vurgulanıyor Raporda Bazı failler önleyici önlem kararlarını rastgele bir yaptırıma maruz kalmaksızın ihlal etmektedir Cezai kovus turmaya ug rayan ve karar giyen faillere verilen cezalar ise ekseriyetle çok kısa periyodiktir çok geç verilir ve tesirli bir caydırıcılık sag lamaktan uzaktır deniliyor
Türkiye’de bayan örgütleri bayan cinayetlerine karşı uğraş ediyor Fotoğraf DHA
Polis memurlarıyla görüşme En büyük eksiğimiz psikolog
HRW’nin I stanbul’da görüs tüg ü hakim ve savcılar kollayıcı ya da önleyici önlem kararı alınmasına ilis kin bas vuruların nadiren reddedildig ini lisana getiriyor Araştırma kapsamında aile içi s iddetle gayret ünitelerinde çalıs an polis görevlileriyle de görüs üldü
Kendileriyle birlikte çalıs an bir psikolog un bulunmasının ünitelerine yararlı olacag ını savunan polis memurlarından biri S u anda en büyük eksig imiz bu sözünü kullanıyor Elektronik kelepçelerden sorumlu bir polis ise S iddet Tedbire ve I zleme Merkezleri ŞÖNİM polis ve mahkemeler ortasındaki es güdümün ve yazıs maların tamamlanmasının iki ayı buldug unu belirterek En uygunu hepimizin birebir odada çalıs ması olurdu diyor
Şiddet mağduru mülteci bayanların karşılaştığı zorluklar
Raporda mülteci bayanların şiddet karşısında yaşadığı sıkıntılara da yer veriliyor HRW’nin görüştüğü Suriyeli N K 2022 yılının bas ında şiddet ve tehdit nedeniyle dini nikahlı olduğu H I ‘dan ayrıldığını anlatıyor Ankara’da yaşayan ve Türkçe bilmeyen 23 yaşındaki genç bayan bir tercümanla iletis ime geçtikten sonra bir polis karakoluna gittiğini karakol görüs mesi sırasında polis memurları kendisine karara dahil edilebilecek önleyici önlem çeşitleri yahut isimli yardımdan faydalanma hakkı konusunda hiçbir bilgi vermediğini söylüyor
Rapora nazaran Ankara 1 Aile Mahkemesi 30 günlük önleyici önlem kararı vermiş olsa da karar kendisine bildirilmediği üzere Suriyeli bayan kararın H I ‘ya teblig edilip edilmedig ini de öğrenemedi Genç bayan polisler tarafından mahkeme kararı hakkında 10 gün sonra bilgilendirildi Raporda Polis ve mahkemeler Türkçe bilmeyen mag durlara tam bilgi ve yardım sag lamada onlara takviye olmak için daha fazla kaynag a muhtaçlık duymaktadır deniliyor
ŞÖNİM ziyaret talebimiz reddedildi
HRW raporuna nazaran mag dur aile birey yahut avukatların yetkililerden yardım talep etmek yahut faillerin hür bırakılmasına itiraz etmek için toplumsal medyaya yönelmek zorunda hissetmis olmaları çarpıcı ögelerden biri HRW’nin görüştüğü polis memurları ve yargıçlar klasik şikâyet metotları bas arısız oldug unda toplumsal medyanın olaylara dikkat çekmekte ve yetkililerden cevap almakta bas arılı bir araç haline geldig ini dog ruluyor
HRW Türkiye Yöneticisi Emma Sinclair WebbFotoğraf DW
DW Türkçe’ye HRW Türkiye Yöneticisi Emma Sinclair Webb ilgili kamu otoritelerinin görüşünü rapora yansıtmak için çok büyük gayret sarf ettiklerini bu nedenle polis savcı ve yargıçlar ile yaptıkları görüşmelerin epey kıymetli olduğunu lisana getirdi İstanbul’daki ŞÖNİM’i de ziyaret etmek istediklerini belirten Sinclair Webb Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı tarafından ziyaret talebimizin reddedilmesine şaşırdık ŞÖNİM’lerin çalışma performansına ait son sekiz yıldır ulaşılabilir bilgi neredeyse yok dedi
İnsan Hakları İzleme Örgütü Türkiye hükümetine bayana yönelik s iddete ve konut içi s iddete kars ı çaba konusunda memleketler arası hukuku uygulaması 6284 Sayılı Kanun kapsamında önleyici ve kollayıcı önlem kararları ile ihlallere yönelik yaptırım uygulanmalarının güçlendirilmesi ve bayana şiddet dataları konusunda şeffaf davranması için tavsiyelerde bulunuyor
