Karayolları Genel Müdürlüğü’nün son vakitlerin en büyük ihalelerinden biri olarak gösterilen Erdemli–Silifke–Taşucu Yolunun Melleç ile Kaledran Ortası kısmının ihalesi pazarlık usulü ile yapıldığı için Danıştay’a takıldı.
Son yıllarda iktidarın birtakım değerli ihaleleri Kamu İhale Kanunu’nun pazarlık yolunu düzenleyen21’inci hususunun (b) bendine nazaran yapması tartışma konusu.
Geçen yıl 15 Ocak’ta düzenlenen Erdemli–Silifke–Taşucu Yolunun Melleç-Kaledran ortası bölümünün imali ihalesi için de tıpkı usule başvurulmuştu. İhale, 2 milyar 135 milyon TL bedelle Özaltın İnşaat Ortaklığı’na verilmiş ve 2 Şubat’ta da kontrat imzalanmıştı.
Akdeniz bölgesi için değerli olan bu yola ait bu kadar yüksek meblağdaki bir ihalenin pazarlık tarzıyla yapılması o periyotta de tenkit konusu olmuştu.
Ancak Kamu İhale Kanunu’nun pazarlık tarzını düzenleyen 21’inci unsurunun birinci fıkrasının (b) bendi kararına nazaran, “Doğal afetler, salgın hastalıklar, can yahut mal kaybı tehlikesi üzere ani ve beklenmeyen yahut üretim tekniği açısından özellik arz eden yahut yapı yahut can ve mal güvenliğinin sağlanması açısından acilen yapılması gerekliliği idarece belirlenen hallerde yahut yönetim tarafından evvelce öngörülemeyen olayların ortaya çıkması üzerine ihalenin acele olarak yapılmasının mecburî olması” halinde pazarlık tarzına gidilebiliyor.
CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu geçen günlerde 21/b tekniğiyle yapılan ihaleleri de gündeme getirmişti. Muhalefet, 21/b sistemi ile kamunun ziyana uğratıldığını savunuyor.
Danıştay ne dedi?
DW Türkçe’nin edindiği bilgilere nazaran, Danıştay’ın 13. Dairesi’nin 22 Aralık 2021 tarihli kararında ihalenin iptaline karar verildi. Kararda iptal kararının yanı sıra, iktidarın sık sık başvurduğu pazarlık metoduna ait dikkat cazibeli sözler yer aldı.
Danıştay, ihaleyi veren Karayolları Genel Müdürlüğü’nün “yolun yapılmasının acilen bitirilmesi gerektiğini ve bu nedenle bu tekniğe başvurulduğunu” söylediğini belirtirken, şu çelişkiye dikkat çekti:
“Dava konusu işin bitirilme mühletinin 900 gün olarak belirlenmesinin ivedilik koşulu ile bağdaşmadığı, niteliği gereği kısa müddette tamamlanması gerektiği ileri sürülen imal işinin 900 gün üzere uzun bir sürece yayıldığı anlaşılmaktadır.”
Danıştay, ayrıyeten Karayolları Genel Müdürlüğü’nün savının tersine yaşanabilecek trafik kazalarının trafik, can ve mal kaybı tehlikesi oluşturmasının ‘ani ve beklenmeyen olaylar’ olarak değerlendirilemeyeceğini belirtti.
Kararda pazarlık adabıyla ilgili şu tabirlere de yer verildi:
“Pazarlık metodu ile ulaşılmak istenen hedef kesintiye uğrayan idari faaliyetlerin ve kamu hizmetlerinin devamlılığının bir an evvel sağlanmasıdır. Çünkü yönetim pazarlık tarzında, temel ihale yolundan ayrılarak; ani, beklenmeyen, imal tekniği açısından özellik arz eden, can ve mal güvenliğinin sağlanması açısından hızlı olarak yapılması mecburî olan bir işi süratlice tamamlama ya da hızlı muhtaçlık duyduğu mal yahut hizmeti alma yetkisini kullanabilmektedir.”
Kararda bu üzere nedenlerle ihalenin pazarlık yöntemi ile gerçekleştirilmesinde hukuka uygunluk bulunmadığına dikkat çekildi.
Gülsen Solaker
© Deutsche Welle Türkçe
