İran’da geçen hafta kıyafet kurallarına uymadığı gerekçesiyle gözaltına alınan ve daha sonra kaldırıldığı hastanede hayatını kaybeden 22 yaşındaki Mahsa Amini’nin vefatına karşı başlayan protestolar devam ediyor. İran polisi de ülkenin çeşitli kentlerinde protesto hareketlerini şiddet kullanarak bastırmaya çalışıyor. Şiddetin karıştığı protestolarda çok sayıda kişi hayatını kaybetti.
İran devlet televizyonunda bugün prestijiyle 26 sivil ve bir polisin hayatını kaybettiği, lakin bu sayının resmi olmadığını duyurdu. Televizyonda resmi açıklamanın daha sonra yapılacağı vurgulandı. Merkezi Norveç’in başşehri Oslo’da bulunan İran İnsan Hakları Örgütü ise ülkede şimdiye kadar en az 31 sivilin polisin sert müdahalesinde hayatını kaybettiğini söylüyor.
İran devlet medyasına nazaran, bu hafta başşehir Tahran dahil 13 kentte şovlar düzenledi.
İran’da bayanlar protesto gayeli sokaklarda başörtülerini çıkarıyor Fotoğraf: Fatemeh Bahrami /AA/picture alliance
Amanpour’dan başörtüsü takması istendi
Birleşmiş Miletler (BM) Genel Konsey toplantıları için New York’ta bulunan İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi burada gazetecilere yaptığı açıklamada, Amini’nin vefatıyla ilgili soruşturma başlatıldığını ve Amini’nin ailesine de şahsî olarak olayın aydınlatılması için teminat verdiğini söyledi. İran’da tabir özgürlüğü olduğunu savunan Reisi, protestoların bir kaos hazırlığına dönüşmemesi konusunda uyardı. Reisi, “Kaos aksiyonları kabul edilemez” sözlerini kullandı.
Reisi’nin ABD’nin haber kanalı CNN’in tanınan gazetecisi Christiane Amanpour’la yapacağı söyleşi ise iptal edildi. Amanpour, Reisi’nin danışmanının kendisinden söyleşi sırasında başörtüsü takmasını istediğini, lakin bu talebi söyleşinin New York’ta gerçekleşmesi nedeniyle reddetmesi üzerine söyleşinin yapılamadığını açıkladı. Amanpour, daha sonra Twitter hesabından boş bir sandalye ile çekilmiş fotoğrafını “Söyleşi gerçekleşmedi. İran’daki protestolar devam ediyor ve beşerler ölüyor. Reisi ile konuşmak için gerçek bir an olurdu” notuyla paylaştı.
İnternete kısıtlamalar devam ediyor
İranlı yetkililerin aksiyonlar nedeniyle internete getirdiği kısıtlamalardevam edilyor. Haberleşme uygulaması Whatsapp ve paylaşım platformu Instagram’a erişim engellenirken internetin suratı da büyük ölçüde yavaşlatılmıştı.
İran’daki protestoların son üç yıldır düzenlenen en büyük hareketler olduğu belirtiliyor. Hükümet yanlısı kümelerin da bugün Cuma Namazı sonrası aksiyonlar düzenleyeceği bildirildi.
Mahsa Amini, kıyafet yönetmeliğine uymadığı gerekçesiyle gözaltına alınmıştı Fotoğraf: Majid Asgaripour/REUTERS
Mahsa Amini’ye ne olmuştu?
Mahsa Amini geçen Salı günü ahlak polisi tarafından “İslami olmayan kıyafetleri” nedeniyle gözaltına alınmış, gözaltında olduğu sırada komaya giren genç bayan kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetmişti. Amini’nin gözaltında başına aldığı darbe sonucu hayatını kaybettiği tezlerini geri çeviren polis, genç bayanın kalbinin durmasının vefatına yol açtığını savunuyor. Amini’nin mevt nedenine ait yapılan otopsinin sonuçları ise şimdi açıklanmadı.
AP,AFP,Reuters/HS,EC
