Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, 15 yıllık ortadan sonra İsrail’i ziyaret eden birinci Türk dışişleri bakanı olarak mevkidaşı Yair Lapid ile bir ortaya geldi. Görüşme sonrasında düzenlenen basın toplantısında “yeni bir başlangıç” bildirileri verildi.
İsrail Dışişleri Bakanı Lapid, simultane çeviriye nazaran, konuşmasının başında İsrail ve Türkiye’nin bölgedeki iki kıymetli güç olduğunu ve çok uzun bir ortak tarih ve geçmişe sahip olduğunu vurguladı. Tevrat’tan alıntılar yapan Lapid, İbrahim Peygamber’e birinci kere Türkiye’nin Harran kentinde kitap gönderildiğini, kendisine “Ülkenizden ailenizden ve atalarınızın konutundan ayrılıp size gösterdiğimiz topraklara gidin” denilmesi üzerine İbrahim’in buradan yürüyerek İsrail topraklarına vardığını, çocuklarından Yahudi toplumunun doğduğunu, kendisi ve ailesinin Türkiye’yi hiçbir vakit unutmadığını söyledi.
Bunları anlattıktan sonra Çavuşoğlu’na dönen Lapid, “Konsolosluk hizmetlerinizi korkutmak istemiyorum sayın Bakan, lakin bizim kitabımıza nazaran aslında hepimiz Türkiye’den geliyoruz ve hepimiz aslında Türk pasaportu alma hakkına sahibiz” dedi.
İsrail gazı Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşınabilir mi?
To view this görüntü please enable JavaScript, and consider upgrading to a web browser that supports HTML5 video
“Yeni bir devir açıyoruz”
Türkiye’nin 1949’da İsrail’i tanıyan birinci Müslüman ülke olduğunu belirten Lapid, “Biz her vakit diyaloğa ve iş birliğine nasıl döneceğimizi bildik. Uzun geçmişe sahip olan uluslar her vakit bir periyodu nasıl kapatıp yeni bir periyodu nasıl açacaklarını bilirler. İşte biz de bugün bunu yapıyoruz” dedi.
Çavuşoğlu ile gerçekleştirdikleri görüşmeyi “verimli, dürüst ve sonuç veren” diye nitelendiren Lapid, bu ziyaret sonrasında yalnızca güvenlik ve diplomatik münasebetler değil, ekonomik bağlar ve sivil iş birliğini de daha ileri taşımayı hedeflediklerini belirtti. İsrailli Bakan, “Ülkelerimizin karşılıklı avantajlarını hem bölgesel hem global manada birlikte kullanmak istiyoruz” dedi.
Türkiye ile ekonomik bağların salgın periyodunda ve siyasi gerginliklerin olduğu devirde bile daima artmaya devam ettiğini fakat daha da ileriye taşınması gerektiğini vurgulayan Lapid, bugünkü görüşmelerde ortak ekonomik komitenin tekrar oluşturulması ve yeni bir sivil havacılık muahedesi üzerinde çalışılması kararı aldıklarını kaydetti.
“İsrailliler Türkiye’yi çok seviyor”
Lapid, Çavuşoğlu’na hitaben “Sayın Bakan, diplomasinin ötesinde İsrailliler Türkiye’yi çok seviyor. Bu kadar kolay. Her gün onlarca uçuş İsrail’den ayrılıyor Türkiye’ye geliyor. Binlerce İsrailli sizin kültürünüzü, müziklerinizi, hoş plajlarınızı, hoş pazarlarınızı çok seviyorlar… Bugün bağlantılarımızı daha da geliştirmek için yeni bir çerçeve oluşturmuş olduk. Bundan yalnızca bizler değil önümüzdeki yıllarda çocuklarımız da faydalanacak” diye noktaladı.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da görüşmede “farklılıklara karşın sürdürebilir diyaloğun devam ettirilmesinin yararlı olacağı ve bunun karşılıklı hassasiyetlere hürmet temelli olması gerektiği” konusunda mutabık kaldıklarını belirtti.
Geçen yıl ikili ticaret hacminin 8 milyar doları bulduğunu ticaret hacmi ve ekonomik işisrael türkei birliğini daha artırmak istediklerini belirten Çavuşoğlu, pak güç, ileri teknoloji, ziraî teknoloji, tarım eserleri ve turizm üzere öteki alanlarda da pek çok fırsatın mevcut olduğunu söyledi. Çavuşoğlu, Lapid’in İsraillilerin Türkiye’ye sevgisiyle ilgili kelamlarına atıfta bulunarak İsrailli turistleri İstanbul ve Antalya dışında Karadeniz üzere öbür bölgelere de beklediklerini söyledi.
Çavuşoğlu’ndan Ortadoğu’da “iki devletli çözüm” vurgusu
Görüşmede Filistin-İsrail problemini de görüştüklerini belirten Çavuşoğlu, dün Ramallah’taki temaslarına işaret ederek “Devlet Lideri Mahmud Abbas ve Dışişleri Bakanı Riyad el Maliki ile de kapsamlı görüşmeler yaptıklarını” söyledi ve “Birleşmiş Milletler parametreleri içerisinde iki devletli bir tahlilin, kalıcı barış için tek tahlil olduğuna inanıyoruz ve bizim hakikaten görmek istediğimiz şey zati bu. Kalıcı bir barışın Ortadoğu’da sağlanması” diye konuştu.
Çavuşoğlu ayrıyeten görüşmede Türkiye’nin Kudüs ve Harem-i Şerif’in kutsallığıyla ilgili hassasiyetlerini paylaştığını belirterek “Biz aramızdaki bağların normalleşmesinin bu çatışmanın barışıl bir halde tahlile kavuşturulmasında olumlu bir tesire sahip olacağına inanıyoruz. Türkiye olarak her vakit yapan bir rol oynadık. Artık de Türkiye diyaloğa yönelik uğraşlara katkıda bulunma tarafında sorumluluk almaya hazırdır” diye konuştu.
Çavuşoğlu, konuşmasının sonunda Lapid’i Türkiye’ye davet ederek “Türkiye’ye ziyaretinizi dört gözle bekliyorum” dedi. Lapid’in “Döner kebap olacaksa geliyorum” cevabı gülüşmelere yol açtı.
DW/BK,JD