ABD Almanya ve Fransa’nın da ortalarında bulunduğu 10 ülke büyükelçisinin tutuklu iş insanı ve insan rus Escort hakları aktivisti Osman Kavala’nın hür bırakılması için Türk hükümetine yaptığı ortak davetin akabinde Ankara ile Batı ortasında yaşanan istenmeyen kişi krizi büyükelçiliklerin Türkiye’nin iç işlerine karışmadığı taahhüdü sonrası yatıştı
Önce yenimahalle Escort öğlenden sonra Cumhurbaşkanlığı Kabine Toplantısı’nın yapıldığı saatlerde evvel ABD Büyükelçiliği’nin Twitter hesabından ABD Diplomatik Münasebetler Hakkındaki Viyana Mukavelesi’nin 41’inci hususuna riayet etmeyi teyit eder açıklaması yapıldı Tıpkı açıklamayı öbür büyükelçilikleri de arka arda paylaştı
Erdoğan da kabine toplantısı sonrası yaptığı konuşmada Bugün büyükelçiliklerden yapılan açıklamayla yanlışlıklarından geri dönülmüştür diyerek krizin yatıştığı iletisini verdi
Peki krizin yatışması nasıl sağlandı
Erdoğan hafta sonu Kavala’nın hür bırakılması daveti yapan büyükelçilerin persona non grata istenmeyen kişi ilan edilmeleri için Dışişleri Bakanlığına talimat verdiğini söylemiş ve bu açıklama Ankara’da ağır bir mesaiye yol açmıştı Edinilen bilgilere nazaran Erdoğan’ın bu açıklaması sırasında Güney Kore’de temaslarda bulunan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Erdoğan’la yüz yüze görüşmeyi ve büyükelçilerin istenmeyen kişi ilan edilmesi kararını kabine toplantısı sonrasına bırakmayı tercih etti
DW Türkçe’nin edindiği bilgilere nazaran Erdoğan’ın talebine sıcak bakmayan Çavuşoğlu Erdoğan’a büyükelçiler ‘istenmeyen kişi’ ilan edilirse ben de bakanlıktan gitmek zorunda kalırım bildirisini iletti Lakin Erdoğan’ın bu bildiriye Yapacak bir şey yok karşılığı verdiği sav ediliyor
Büyükelçilerin istenmeyen kişi ilan edilmesinin Türkiye’nin kıymetli işbirliklerine ziyan vereceğinden kaygı eden AKP’li kurmayların ise Erdoğan’la temas kurup krizin tahlili için formül arayışına girdiği tabir ediliyor Akabinde Cumhurbaşkanlığı ve Dışişleri’nin devreye girdiği ve büyükelçiliklerin Türkiye’nin iç işlerine karışmamayı kabul etmelerinin sağlandığı belirtiliyor
AKP’nin birinci Dışişleri Bakanı Yaşar Yakış
Asıl Türkiye geri adım attı
Türk tarafı büyükelçiliklerin bu açıklamasını bir çeşit geri adım olarak nitelendirildi Pekala gerçekte geri adım atan kim
İstenmeyen kişi krizini büyük bir trafik kazası olarak nitelendiren AKP’nin birinci Dışişleri Bakanı Yaşar Yakış’a nazaran bu kazada büyük kusur Erdoğan’da Gelişmeleri DW Türkçe’ye kıymetlendiren Yakış Aslında geri adım atan Türkiye Kriz çözüldü lakin kalıntıları ortada kalacak Erdoğan’ın diplomasiyi bilmediğini bir defa daha gördük dedi
Büyükelçiliklerin Viyana Sözleşmesi’ne bağlılığını teyit etmesinden daha doğal bir şey olamayacağını ve bunun bir geri adım üzere görülemeyeceğini belirten Yakış Geri adım atan Türkiye’dir Erdoğan istenmeyen adam inadını kırmak durumunda kalmıştır Türkiye’yi bundan bu türlü kurtaracak olan AİHM kararlarını uygulamak ve Kavala’yı Demirtaş’ı hür bırakmaktır halinde konuştu
ODTÜ Milletlerarası Alakalar Kısmı Öğretim Üyesi ve Dış Siyaset Enstitüsü Lideri Prof Dr Hüseyin Bağcı da Türkiye’nin AİHM kararlarını uygulamadıkça Avrupa Kurulu’ndan gelecek baskılardan kurtulamayacağını söyledi Bağcı kelamlarını İstenmeyen adam krizinde hem Türkiye hem de 10 ülke geri adım attı Krizi süreksiz olarak çözdüler lakin Ankara’nın bundan bu türlü Batı’yla işbirliğini sürdürmesi ortadaki itimat buhranını kaldıracak adımlar atmasına bağlı Neden buna Kavala özgür bırakılarak başlanmıyor diye sürdürdü
Osman Kavala dört yıldır cezaevinde
Kavala özgür bırakılacak mı
Ankara kulislerinde tarafların istenmeyen kişi krizini çözülürken birbirlerine karşılıklı garanti verdiği de konuşuluyor Pekala Ankara Kavala’nın hür bırakılacağı istikametinde bir teminat verdi mi
Böyle bir garanti verilmesinin mümkün olmadığını söyleyen Dışişleri Bakanlığı yetkilileri lakin Kavala davasında Türkiye’nin kendi iç hukukunu işleteceğinin Avrupa Kurulu’nun bilgisine sunulduğunu lisana getiriyor Bu çerçevede önümüzdeki süreçte Kavala’nın tutukluluğuna meskende devam edebileceğine dönük bir seçenekten de kelam ediliyor
Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden Prof Dr Mesut Hakkı Caşın ise büyükelçilerin davetini değerlendirirken Türkiye’ye yargı alanında baskı yapılamayacağının yapıldığı durumda hiçbir sonuç alınamayacağının istenmeyen kişi krizinde açıkça görüldüğünü söyledi Caşın Türkiye kendi iç hukuk sistemi içinde sıkıntıları çözecek kapasitededir Kavala’nın tutukluğuna ait de bir tahlil bulunacaktır Türkiye’ye baskı yapmaya kalkışan 10 ülke Türkiye nin hukuk devleti olduğunu hiçe saymıştır Baskının sonuç vermeyeceğini anlamış olmaları gerekiyor görüşünü lisana getirdi
Artık birbirine güvenmeyen iki taraf var
Türkiye’nin bir devir AB Temsilciliği’ni de yapmış emekli büyükelçi Selim Kuneralp da Kavala’nın özgür kalması konusunda Dışişleri Bakanlığının vereceği teminatın de bir bedeli olmayacağı kanısında Kuneralp Türkiye olağan bir ülke olmaktan çıktı Mantıksız bir kriz Ankara’nın bundan bu türlü Batı’yla diyaloğunun da olağan olmayacağını açıkça gösterdi Erdoğan’ın Batı’da hiçbir kredisi kalmadığı için Ankara’nın Batı’yla münasebeti hiç de yeterli istikamette gitmeyecek Zira artık birbirine hiç güvenmeyen iki taraf var değerlendirmesini yaptı
Ekonomi ve Dış Siyaset Araştırmalar Merkezi EDAM Lideri Sinan Ülgen
Ekonomi ve Dış Siyaset Araştırmalar Merkezi EDAM Lideri Sinan Ülgen de 10 ülkenin Viyana Sözleşmesi’ne bağlılıklarını teyit eden bir açıklama yapmasının Türkiye’nin AİHM kararlarını uygulaması konusunda sessiz kalacakları biçiminde algılanmamasını istedi Ülgen 10 ülke tavırlarını değiştireceklerine dair bir şey söylemiyor İstenmeyen adam krizi bir sonraki krize kadar bitti Karşılıklı inanç erozyona uğradı Uzun vadede AB ve Amerika ile işbirliği alanlarının ilerletilmesi için daha sıkıntı bir atmosfer var Güzele giden bir alakadan değil son anda krizden dönen bir bağdan kelam ediyoruz artık yorumu yaptı
Türkiye için ihlal prosedürü başlatılabilir
Türkiye Osman Kavala’nın hür bırakılması gerektiği istikametindeki Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi AİHM kararını uygulamadığı için Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi’nin kontrol sürecine girmişti Bakanlar Komitesi Kavala’nın 30 Kasım’a kadar özgür bırakılmaması halinde Kurul üyesi Türkiye hakkında taraf olduğu Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne AİHS uymadığı gerekçesiyle ihlal prosedürü başlatacağını açıklamıştı
Başlatılacak yasal süreçte Komite AİHM’den Türkiye’nin kararlara uymayarak AİHS’yi ihlal edip etmediğini incelemesini isteyecek AİHM Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Mukavelesi’ni ihlal ettiği tarafında karar alırsa Türkiye’nin Kurul üyeliğinden çıkarılmasına kadar uzanabilecek bir dizi yaptırımı hayata geçirebilecek
Hilal Köylü Ankara
Deutsche Welle Türkçe
