6-8 Ekim Kobani olayları sırasında Yasin Börü’nün de ortasında bulunduğu 4 kişiyi öldürme savıyla 14 yaşında tutuklanan ve 7 yıldır cezaevinde olan Mazlum İ.’nin yargılandığı davada ortaya çıkan bilgiler, mahkemenin verdiği mahkûmiyet kararını tartışmaya açtı.
Dava belgesine giren evraklara nazaran, Mazlum İ. cinayet anında Diyarbakır’ın Kulp ilçesinde olay yerine 240 km uzaklıkta bir mezrada düğündeydi. Düğün sahibi damat ve Mazlum İ.’yi düğüne götürdüğü söylenen taksici de mahkemede bu bilgileri doğrulayan sözler verdi, ayrıyeten olay sırasında Mazlum İ.’nin telefon sinyallerinin Kulp-Lice ortasını gösterdiği belirlendi. Evraka giren bu kanıtlar üzerine evvel yargılamanın yenilenmesine ve infazın durdurulmasına karar veren mahkeme, bir sonraki duruşmada ise Mazlum İ. aleyhine tanıklık yapan İ.Ö.’nün sözü üzerine görüş değiştirdi ve M.İ. ağırlaştırmış müebbet mahpus cezasına çarptırıldı.
İçli’nin avukatı Mahsuni Karaman, HDP hakkındaki kapatma ve Kobani olayları davalarının temelini oluşturan Yasin Börü davasında verilen bu kararın “siyasi” olduğu görüşünde. 6-8 Ekim 2014 tarihleri ortasında yaşanan ve toplam 46 kişinin hayatını kaybettiği Kobani olaylarına ait Ankara’da görülen dava, iktidarın HDP’ye sıkça yüklenmesine neden oluyordu.
İlk yargılama süreci
7 Ekim 2014 günü Diyarbakır’ın Bağlar İlçesi Cengizler Caddes’inde Yasin Börü, Ahmet Dakak, Hasan Gökguz ve Riyat Güneş linç edilerek öldürülmesi ve bir kişinin de yaralanmasıyla ilgili olarak açılan davanın sanıklarından Mazlum İ. mahkemede babasıyla düğünlerde müzik yaptığını anlatarak olay sırasında da Kulp’da bir düğünde olduğunu tez etmişti. Lakin birinci yargılamada davaya bakan Ankara 2. Ağır Ceza Mahkemesi bu teze ait rastgele bir araştırma yapmadı. Davada şahit olarak dinlenen S.Ç. ise 5 Aralık 2014 tarihinde gerçekleştirilen teşhis süreci sırasında Mazlum İ. için “Ben bu şahsın ismini bilmiyorum. Açık kimlik bilgilerini burada Mazlum İçli olduğunu öğrendim. Bu şahsı mahallemden tanırım. Toplumsal olaylara çok sık katıldığını biliyorum. PKK’nın gençlik yapılanması içerisinde hareket ettiğini duydum ve taşlı molotoflu ataklar gerçekleştirdiğini mahalledeki arkadaşlardan duydum” halinde tabir vermişti.
Ancak Mazlum İ. hakkında “duydum” diyerek söz veren şahit S.Ç.’nin teşhis ettiği birtakım sanıkların da olay tarihinde öteki yerlerde oldukları ortaya çıktı. Bunlardan biri olan sanık Ahmet A. Y.’nin olay tarihinde cezaevinde olduğu ispatlandı.
Olay yeri imgeleri üzerinde inceleme yapan eksper ise imgelerdeki kişinin Mazlum İ. olduğu konusunda “muhtemel tanımlama” istikametinde rapor hazırladı. Mahkeme, başka sanıkları cezalandırırken Mazlum İ.’yi de ülke bütünlüğünü bozma ve 4 kişiyi öldürmek cürümlerinden toplam 124 yıl mahpus cezasına çarptırdı.
Savcı mahkumiyete itiraz etti
Ancak Mazlum İ.’nin avukatının yanı sıra Cumhuriyet Savcısı da Mazlum İ. lehine istinaf müracaatında bulundu. Savcı, temyiz dilekçesinde, “Suça sürüklenen çocuğun (SSÇ) savunmalarını destekleyen HTS tahlil raporu içeriği de nazara alındığında, SSÇ’nin olay yerinde olduğuna ve aksiyoncu kümeyle birlikte hareket etmek suretiyle atılı cürümleri işlediğine dair mahkûmiyetine kâfi derecede somut, inandırıcı, her türlü kuşkudan uzak kanıt bulunmadığını” tarafında görüş bildirdi.
Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 4. Ceza Dairesi’nin talebi reddetmesi üzerine de evrak Yargıtay’a gitti. Yargıtay 16. Ceza Dairesi ise 3 öldürme ve devletin bütünlüğünü bozma cürmünden verilen cezaları onarken Yasin Börü’nün öldürülmesine ait kısmı ise 2020’de bozdu.
Avukat düğün manzaralarını buldu
Bu ortada Mazlum İ.’nin avukatlığını devralan Mahsuni Karaman, Mazlum İ.’nin kelam konusu düğüne ilişkin görünttüleri mahkemeye sundu. Kelam konus manzaralarda, Mazlum İ.’nin gün içerisinde, akşam ve gece saatlerinde düğünde yer aldığı, babası türkü söylerken kendisi ise vakit zaman orkestrada bateri çaldığı, ortaya atılan paraları topladığı ve oyun oynadığı görüldü.
Karaman, Mazlum İ.’nin Diyarbakır’a 140 kilometre uzaklıktaki Kulp’un Demirci Köyü Keçiveren Mezrası’nda düğünde olduğuna ait mahkemeye dilekçe vererek yargılamanın yenilenmesi talebinde bulundu. Karaman, alınan HTS raporunda da Mazlum İ.’nin telefonunun Diyarbakır’ın Lice ilçesinde sinyal verdiğini, düğünün yapıldığı köyün, Kulp ve Lice ilçelerinin hudut köyü olduğuna ait dokümanları de mahkemeye sundu.
Yargılama tekrar yapıldı
Bunun üzerine Mayıs 2021’de davaya yine bakan mahkeme, manzaralardaki kişinin sahiden Mazlum İ. olup olmadığı konusunda birçok istikametten araştırma yaptırdı. Karaman’ın sunduğu düğün manzaralarına ait uzman incelemesi yaptırdı. Uzman, düğündeki kişinin İçli olduğuna ait “kuvvetle tanımlama” istikametinde rapor hazırladı. Mahkeme ayrıyeten 7 Ekim 2014 tarihinde Kulp’un Keçiveren Mezrası’nda sahiden bir düğün olup olmadığını araştırma kararı aldı. Misyon verilen Jandarma Komutanlığı, o tarihte kelam konusu mezrada bir düğün olduğunu mahkemeye bildirdi.
Mahkeme bu defa imgelerde düğün yapılan yerin Keçiveren Mezrası olup olmadığının belirlenmesi gayesiyle bölgede keşif yapılmasına hükmetti. Düğünün yapıldığı yerde yapılan keşif sonucunda hazırlanan eksper raporunda, “görüntü kayıtlarındaki yerin birebir yer olduğu, ağaç yeşerme durumuna nazaran Ekim ayının mevsimsel özelliklerini taşıdığı” vurgulandı.
Duruşmada şahit olarak dinlenen düğün sahibi damat M.B. de Mazlum İ.’nin babası ile birlikte kendisine ilişkin düğünde müzik yaptığını, gece geç saatlere kadar da düğünlerinin sürdüğünü söz etti. Mazlum İ. ve babasını 7 Ekim’de düğün yerine götüren, 8 Ekim’de geri getiren taksici İ.A. da mahkemede tıpkı tarafta söz verdi.
Mahkeme araştırmalarını bununla da sonlu tutmadı. Mazlum İ.’nin öğrencilik yıllarında okula irtibat numarası olarak verdiği bütün telefonları dahil kullanmış olabileceği bütün numaraların HTS kayıtları çıkarıldı. Uzman, bu numaralar üzerinden de Mazlum İ.’nin “olay gün ve saatlerinde Diyarbakır vilayet merkezinde rastgele bir Baz istasyonu sinyal bilgisine ulaşılamadığını” kaydetti.
Cumhuriyet savcısı, toplanan kanıtlar ışığında sanığın beraatini talep etti.
25 Haziran’da görülen duruşmada Mazlum İ. dışında yargılanan 15 sanık, “canavarca hisle yahut eziyet çektirerek çocuğu öldürme” cürmünden ağırlaştırılmış müebbet mahpusa mahkum edildi. Mahkeme, Mazlum İ.’nin evrakını ise ayırdı. Yargılamanın yenilenmesi talebini kabul eden mahkeme, Mazlum İ.’nin infazının durdurulmasına ve tahliyesine karar verdi. Lakin bir evvelki davada beraat isteyen savcı, bu karara itiraz etti. Üst mahkeme olan Ankara 3. Ağır Ceza Mahkemesi, yargılamanın yenilenmesi ve infazın durdurulması kararını kaldırdı. Mazlum İ. bu nedenle tahliye olamadı.
Yeni şahit bulundu, savcı görüş değiştirdi
Bu evreden sonra farklı bir gelişme yaşandı. Örgüt üyesi olduğu argüman edilen ve bu süreçte yakalanan İ.Ö. isimli kişi mahkemede şahit olarak dinlendi. Mazlum İ.’yi Argeş kod olarak şahidini savunan S.Ö., 2014 yılında Bağlar ilçesinde YDG-H içerisinde faaliyet yürüttüğü esnada gördüğünü, ismi geçenin Bağlar ilçesinde meydana gelen hareketlerine katıldığını, BDP’nin gerçekleştirdiği mitinglere iştiraki artırmak için de daima sokaklarda gezerek halkı mitinge gitmeye ikna ettiğini öne sürdü. Kobani olayları sırasında Diyarbakır’da olmadığını, Suriye’de bulunduğunu belirten S.Ö., Mazlum İ.’nin bu olaylara karışıp karışmadığını bilmediğini savundu.
Cumhuriyet savcısı, daha evvel verdiği beraat talebini geri alarak sanığın cezalandırılmasını istedi. Ankara 2. Ağır Ceza Mahkemesi de 29 Eylül 2021 tarihinde Yasin Börü’yü öldürme hatasından Mazlum İ.’nin ağırlaştırılmış müebbet mahpusla cezalandırılmasına karar verdi. Mahkeme münasebetinde, düğünle ilgili “görüntü kaydının ne vakit oluşturulduğunun anlaşılamadığı” belirtilirken düğün CD’sinin orijinalinin de mahkemeye sunulmadığını kaydetti. Mahkeme, Mazlum İ.’nin cinayet tarihi olmayan bayramın birinci günü telefonunun Diyarbakır’da sinyal vermesini de cezanın kanıtı yaptı.
Avukat Mahsuni Karaman
Ceza Yargıtay’a taşındı: Karar siyasi
Avukat Mahsuni Karaman, bunun üzerine Yargıtay’a temyiz müracaatında bulundu. İki aylık süreçte savcılığın ve mahkemenin kararının değişmesini eleştirerek müvekkilinin hukuksal durumunda bir değişiklik olmadığını belirtti. Temyiz dilekçesinde Yasin Börü davasının iktidarın siyasi gayelerle kullandığını, mahkemenin kararının da siyasi saiklerle verildiğini belirtti.
6-8 Ekim olaylarının HDP kapatma davası ile HDP’nin eski Eş Genel Lideri Selahattin Demirtaş’ın yargılandığı Kobani davasının temelini oluşturduğunu söyleyen Karahan, Yasin Börü davasında verilecek beraat ve mahkumiyet kararlarının bu siyasi yargılamaları direkt etkileyeceğini söz etti. Karaman dilekçesinde “Bir beraat kararı, bu yargılamaların meşruiyetini tartışmalı hale getirecektir. Bu şuur ve siyasal emel ile, evvel Cumhuriyet savcısı üzerinden, sonra da mahkeme heyeti üzerinden adeta bir operasyon çekilerek müvekkil hakkında verilecek beraat kararının önüne geçilmiştir. Çünkü bu karar, bu mahkemenin/heyetin kararı değil, zorla kendilerine yazdırılan/verdirilen bir karardır” tezinde bulundu.
Karaman, dilekçesinde çocuk yaşta tutuklanan ve 7 yıldır cezaevinde olan müvekkiline verilen mahkumiyet kararının bozulmasını istedi.
Alican Uludağ
© Deutsche Welle Türkçe
