Almanya’da yaklaşık 18 milyon nüfusuyla ülkenin en kalabalık eyaleti olan Kuzey Ren Vestfalya’da (KRV) eyalet parlamentosu seçimleri yapıldı. Resmi olmayan birinci sonuçlara nazaran seçimi hala iktidarda olan Hristiyan Demokrat Birliği (CDU) yüzde 35 oy oranıyla önde tamamladı. Oyların yüzde 27,5’ni alan Toplumsal Demokrat Parti (SPD) ise ikinci oldu. SPD böylelikle eyalette şimdiye kadarki en berbat sonucu almış oldu.
FDP’nin durumu kritik, Yeşiller mutlu
Mevcut hükümette koalisyon ortağı olarak yer alan Hür Demokrat Parti (FDP) ise birinci belirlemelere nazaran yüzde 5 oy oranıyla barajı kıl hissesi geçmiş görünüyor. FDP’nin barajı aşıp aşmadığı açılan sandıklardan çıkacak sonuca nazaran katılık kazanacak.
Göç ve İslam aykırısı telaffuzlarla öne çıkan sağ popülist Almanya için Alternatif (AfD) ise yüzde 5,6 oranında oy topladı. Bu seçimlerde oyları düşen AfD, 2017 yılındaki seçimlerde oyların yüzde 7,4’ünü almıştı.
Oylarını geçen seçime nazaran yaklaşık üç katı artıran Yeşiller ise 18,5 oranında oy aldı. Böylelikle Yeşiller KRV’deki en güzel sonucu elde ederek, bu seçimlerin belirleyici partisi olarak öne çıktı.
Ayrıca Yeşiller listesinden aday olan Türkiye kökenliler Berivan Aymaz, Gönül Cümbüş, İlayda Bostancıeri ve Meral Thoms milletvekili seçildi.
İlk sonuçlara nazaran SPD’den de Volkan Baran, Serdar Yüksel ve İbrahim Yetim yine milletvekili seçildiler.
SPD’nin Başbakan adayı Thomas KutschatyFotoğraf: Ina Fassbender/AFP/Getty Images
Yeşiller kilit parti konumunda
Mevcut koalisyonun küçük ortağı FDP’nin uğradığı oy kaybı, koalisyonun da sonunu getirmiş oldu. Resmi olmayan birinci sonuca nazaran CDU ve FDP’nin çıkardığı milletvekillerinin sayıları iki partinin tekrar hükümeti kurmasına yetmiyor. Ayrıyeten FDP’nin barajın altında kalması riski de kelam konusu. Bu durumda Yeşiller’in kurulacak hükümette belirleyici bir rolü olacak.
Wüst’ün Başbakan olarak kalma mümkünlüğü büyük
Resmi olmayan sonuçlara nazaran en fazla oyu alan CDU’nun Başbakan adayı Hendrik Wüst, geçen yılın ekim ayından bu yana eyalet başbakanı olarak vazife yapıyor. 2017 yılında eyalet parlamentosu seçimlerini kazanan CDU, Hür Demokrat Parti (FDP) ile Armin Laschet liderliğindeki koalisyon hükümetini kurmuştu. Wüst, CDU’dan Angela Merkel’in yerine başbakan adayı olduğu için istifa eden Laschet’ten sonra KRV Başbakanlığına getirilmişti.
Koalisyon olasılıkları
Wüst liderliğindeki CDU seçimi birinci parti olarak tamamdı, lakin aldığı oy tek başına hükümeti kurması için kâfi değil. Resmi sonuçların açıklanmasının akabinde Almanya’da “Sondaj görüşmeleri” olarak isimlendirilen, siyasi partilerle koalisyon müzakereleri öncesindeki ön görüşmelere başlanacak.
Siyasi gözlemcilere nazaran koalisyon görüşmelerinde yüzde 18,5 oy alan Yeşiller en tesirli parti olacak, CDU, Yeşiller, FDP’nin de yer aldığı bir koalisyon kurulabilir. Tıpkı kaynaklar ikinci yol olarak SPD liderliğinde Yeşiller ve FDP’nin koalisyonu kurabileceğini belirtiyor. CDU’nun hükümeti kuramaması durumunda bu türlü bir alternatifin de gündeme gelebileceği tabir ediliyor. Bir öbür koalisyon mümkünlüğü ise “Büyük koalisyon” olarak da tanımlanan SPD ve CDU iştirakinde bir hükümet.
Yeşiller’den yine milletvekili seçilen Berivan Aymaz’ın seçim afişleriFotoğraf: Berivan Aymaz
KRV seçimleri ülke siyasetine de tesir ediyor
KRV, 20 milyona dayanan nüfusuyla ülkenin en kalabalık eyaleti olması nedeniyle genel Almanya siyaseti açısından da değerli bir tartıya sahip. Bu nedenle KRV seçimleri “Küçük genel seçimler” olarak da isimlendiriliyor. KRV parlamentosunda 181 milletvekili vazife yapıyor. KRV’de iktidarı oluşturan parti yahut partiler, Federal Parlamento’da alınan kararları onaylayan son merci olan Eyaletler Meclisi’ndeki yapıyı da kıymetli ölçüde belirleyebiliyor. Böylelikle Federal Hükümet’in aldığı kararların uygulamaya geçmesinde de tesirli olabiliyor.
18 yaş üzeri yaklaşık 13,2 milyon seçmenin bulunduğu eyalette 29 parti seçime katıldı. Oy sayma süreçlerinin sabaha kadar sürmesi bekleniyor. KRV’de mektupla oy kullanılabildiği için bir çok seçmen sandığa gitmeden, oy pusulalarını postayla yolladı.
