Dolar kurundaki yükseliş Türkiye’de gerçek fiyatların erimesine yol açtı Minimum fiyatlı memur ve emeklinin bu Bostancı Escort yıl aldığı artırımlı maaşlar dolar üzerinden hesaplandığına geçen yılki maaşların gerisinde kalıyor
Türkiye üzere dış finansmana bağımlı ülkelerde dolardaki yükseliş her vatandaşı yakından ilgilendiriyor Kur artışları maliyetler üzerinden enflasyonu tırmandırırken Anadolu Yakası Escort minimum fiyat ve başka fiyatlar gerçek manada eriyor
Türkiye’de çalışanların yarısından fazlasını ilgilendiren minimum fiyat görüşmeleri Aralık 2021’de kur ve enflasyon artışlarının gölgesinde yapılmıştı
Asgari fiyat eridi
İlk toplantısını 1 Pendik Escort Aralık’ta yapan Minimum Fiyat Tespit Komitesi dördüncü toplantı sonrasında 16 Aralık’ta bu yıl için minimum fiyatı 4 bin 253 lira 40 kuruş olarak belirlediklerini açıklamıştı Bu sayı Türk Lirası TL bazında yüzde 50’ye yakın bir artış manasına geliyordu
Ancak kur artışları bu artırımın erimesine yol açtı
Geçen yıla 7 43 TL’den başlayan dolar kuru Mart 2021’de 8 TL’yi görmüş uzun müddet bu düzeylerde süreç gördükten sonra ekimde 9 TL geçmişti Kasım 2021’de 11 TL civarına ulaşan dolar kuru 20 Aralık’ta 18 TL’yi geçerek tüm vakitlerin rekorunu kırmıştı
2021 yılında taban fiyat 2 bin 825 TL 90 kuruş düzeyindeydi Tıpkı yıl ortalama dolar kuru ise 8 86 olarak gerçekleşti Buna nazaran minimum fiyatın karşılığı 319 1 dolar ediyordu
Dolar kuru 17 20’nin üzerinde
Doların rekor düzeyleri görmesinin akabinde 21 Aralık 2021’de Kur Muhafazalı Mevduat uygulaması devreye alındı Uygulamayla birlikte dolar Aralık sonunda 10 11 TL düzeylerine kadar çekilse bunun tesiri uzun sürmedi Bu yıla 13 4 TL düzeyinden başlayan dolar kuru yılbaşından bu yana yüzde 28 yükseldi Mart’ta 14 Mayıs’ta 16 TL’yi geçen kur dün 17 20 düzeyinin üzerinden süreç gördü
Son bilgilere nazaran bu yıl ortalama dolar kuru 14 51 düzeyinde bulunuyor Buna nazaran 4 bin 253 TL’lik taban fiyatın karşılığı 293 1 dolar ediyor Bu durum taban fiyatın geçen yıla nazaran 26 dolar az olduğuna işaret ediyor
Asgari fiyat dolar bazında erirken öteki fiyatlarda de durum farklı değil
Memur artırımı havaya uçtu
Ocak ayında emekli ve memura yılın birinci yarısı için enflasyon farkı ödemesi ve yüzde 7 5’lik toplu mukavele artırımı yapılmıştı
Buna nazaran yıl başında aile yardımı ödeneği dahil en düşük memur maaşı 4 bin 881 TL’den 6 bin 429 TL’ye en düşük memur emekli aylığı da 3 bin 276 TL’den 4 bin 289 TL’ye yükseltildi Lakin yılın birinci yarısı için yapılan artırım kur artışıyla havaya uçtu
Fotoğraf Emre Eser DW
Geçen yılın ikinci yarısında 4 bin 881 TL’lik en düşük memur maaşı 495 8 dolara denk gelirken 6 bin 429 TL’lik artırımlı maaş 443 dolar ediyor
En düşük memur emekli aylığı da artırım öncesinde 332 8 dolar ederken artırım sonrası 295 6 dolara denk geliyor
Buna nazaran yapılan artırıma karşın artan kur karşısında en düşük kademedeki memurun maaşı 52 8 dolar en düşük kademedeki memur emeklisinin aylığı da 37 2 dolar eridi
SSK ve Bağ Kur emeklisi için de durum değişmedi SSK 2000 öncesi en düşük emekli maaşı 2 bin 624 TL’den 3 bin 292 TL’ye çıktı Lakin dolar bazında 266 6 dolardan 226 9 dolara geriledi
2000 sonrası SSK emekli maaşı bin 626 TL’den 2 041 TL’ye çıkarılırken bu maaşı alanlar dolar bazında 24 6 dolar kaybetti
Bu yılın başında 2 bin 350 TL’den 2 bin 949 TL’den yükseltilen Bağ Kur esnaf emeklisi maaşı da dolar bazında 238 7 dolardan 203 dolara indi
Doktor ve polis de zararda
Öte yandan geçen yıl 8 bin 277 TL’lik 1 4 derecesinde avukat maaşıyla 841 dolar alınırken bu yıl artırımlı 10 bin 551 TL’lik maaşla 727 dolar alınabiliyor
Yılbaşında 1 4 derecesinde uzman tabip maaşı 2 bin 773 TL artışla 10 bin 93 TL’den 12 bin 866 TL’ye çıkarken dolar bazında 1025 3 dolardan 866 7 dolara indi Bu maaşı alan tabiplerin kur kaybı yaklaşık 159 dolar oldu
8 1 derecesinde polis memuru maaşı 7 bin 431 TL’den 9 bin 473 TL’ye çıktı lakin maaştaki 2 bin 42 TL’lik artış dolar bazında 102 dolar ziyana döndü
1 4 derecesinde öğretmen maaşı ise yılbaşında 6 bin 586 TL’den 8 bin 594 TL’ye çıkarılmıştı Artırım öncesinde öğretmen maaşıyla 669 dolar alınıyorken artırımlı maaşla 592 3 dolar alınabiliyor Öğretmen maaşının da 76 7 doları kur farkına gitti
Kur da enflasyon da artacak
Ekonomistler dünyadaki merkez bankalarının faiz arttırımına gittiği bu periyotta dolar TL’de yükselme eğiliminin artacağına işaret ediyor Maaşlar bir yandan kur artışıyla erirken başka yandan yükselen enflasyondan da olumsuz etkileniyor Mayıs bilgilerine nazaran yıllık enflasyon yüzde 73 5 artarken tıpkı devirde Üretici Fiyat Endeksi’ndeki artış yüzde 132 2 oldu Üretici fiyatlarındaki yüksek seyrin gelecek aylarda artan maliyetler üzerinden tüketici enflasyonuna yansıması bekleniyor
Kur artışlarının tesiriyle aralık ayından bu yana besin elektrik doğal gaz ve akaryakıt başta olmak üzere temel muhtaçlık hususlarının fiyatları katlandı Yılbaşında vergi harç ve cezalar zamlanırken Temmuz ayında yapılması beklenen ÖTV artışı da erkene çekildi Böylelikle kur artışıyla maaşı tırpanlanan ücretliler daha yüksek maliyetle karşı karşıya kaldı
