Kuzey Kıbrıs Başbakanı Ersan Saner hakkında toplumsal medyaya sızdırılan özel bir görüntü, uzun müddettir siyasi krizin yaşandığı ülkede belirsizliklere bir yenisini daha ekledi. Türk siyasetçilerle yakın münasebetleri bulunan ve Ada’daki birçok kumarhanenin sahibi olan Halil Falyalı’nın polise teslim olmasının akabinde dolanıma sokulan görüntü, Kıbrıs’ın kuzeyindeki kirlenmeyi de gözler önüne serdi.
Organize hata örgütü önderi Sedat Peker’in basın sözcüsü olarak bilinen Emre Olur, Falyalı tarafından siyasilere şantaj yapmak için çekildiği ileri sürülen “kasetlerin” ellerine geçtiğini söylemişti.
Peki Kuzey Kıbrıs’ta siyaset bundan sonra nasıl şekillenecek? Görüntü skandalı, Ada’nın kuzeyindeki yasadışı yapılanmalar hakkında nasıl bir fikir veriyor?
“Siyasi kriz uzun müddettir var”
13 Ekim’de koalisyon hükümetinin istifasını Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’a sunan Ersan Saner,başbakanlık misyonunu vekaleten yürütüyordu.
Saner, Ulusal Birlik Partisi (UBP) Genel Lideri olan Ersin Tatar’ın 2020’de cumhurbaşkanı seçilmesinin akabinde UBP Genel Başkanlığını vekaleten yürütmüş, bu devirde Demokrat Parti ve Yine Doğuş Partisi ile kurdukları koalisyon hükümeti ile Başbakan olarak atanmıştı.
Saner’in istifasından evvel ülkede azınlık hükümeti vazife yapıyordu.
DW Türkçe’ye konuşan Kıbrıs’ta yayınlanan Yenidüzen Gazetesi’nin Genel Yayın Direktörü Cenk Mutluyakalı, ülkenin uzun müddettir “hükümetsiz” üzere yönetildiğini vurguluyor. “Zaten mevcut hükümetin konseyimi da daha çok Türkiye’nin burada tasarladığı, inşa ettiği bir olaydı. İpuçları bu istikametteydi. Doğrusu o sistem de çöktü” sözlerini kullanan Mutluyakalı, Başbakan’ın kendi partisinin kurultayında seçilmeden atanması, hükümetin güvenoyu alabilmesi için muhalefet partilerinden üç milletvekilinin istifa ederek hükümete bağımsız olarak dayanak vermesi ve buna karşın çoğunluğun elde edilememesi, hükümeti oluşturan partilerden istifaların yaşanması üzere gelişmelerin Kıbrıs’ta siyasi krizi büyüttüğünü söz ediyor.
Yenidüzen Gazetesi’nin Genel Yayın Direktörü Cenk Mutluyakalı
Kıbrıs’ın şu anda hem siyasi hem de ekonomik olarak önemli problemler yaşadığını söz eden Mutluyakalı, görüntü skandalının da siyasi ahlak ve mafya-siyaset bağlantısı açısından Ada’daki hukuk dışı yapının yarattığı çürümüşlüğü çok daha besbelli formda ortaya koyduğunu söylüyor.
Kuzey Kıbrıs’ta Meclis kâfi sayıya ulaşmadığı için bir haftadır toplanamıyor. Perşembe günü yapılması beklenen Genel Heyet da gerçekleştirilemedi. Cumhurbaşkanı’nın ise 60 günlük mühlet içinde erken seçim ilan etme yetkisi var. Fakat bu yetkiyi kullanmayan Ersin Tatar, mevcut durumda Meclis’te rastgele bir partinin aritmetik olarak hükümet kurma mümkünlüğünün olmadığını belirtse de adım atmak için 31 Ekim’de yapılacak UBP Kongresi’ni bekleyeceğini açıkladı.
“Anayasa uygulanmıyor”
DW Türkçe’ye konuşan Kıbrıs Türk Barolar Birliği Lideri Hasan Esendağlı’ya nazaran de bu durum Anayasa’ya karşıtlık teşkil ediyor.
Esendağlı, “Hükümetin istifa etmesinin ardından yapılması gereken şey, Cumhurbaşkanı’nın yeni hükümetin kurulması için bu hükümeti kurabileceğini düşündüğü bir milletvekiline bu misyonu vermesidir. Artık Cumhurbaşkanı bu vazifesi vermiyor, vermeyeceğini açıklıyor. Anayasal bu yetkisini kullanmayacağını söylüyor” diyor.
Diğer yandan Cumhurbaşkanı’nın Anayasa’da yer alan erken seçim kararı alma yetkisini de kullanmadığını söz eden Esendağlı, “Meclis çoğunluğunu içeren bir hükümetin sağlanamayacağına ait görüşler var. Buna karşın seçim kararı alınmıyor. Bunları kim yapıyor ya da yapmıyor? İşte bu anayasal kuralları, anayasal kararları uygulamakla ve sistemi, sistemin çarklarını döndürmekle yükümlü olan en üst makamlar. İçinde bulunduğumuz tıkanıklık bu ve izah edilebilmesi mümkün değil” diye konuşuyor.
Video skandalı ise Ersan Saner’in genel başkanlığına adaylığını koyduğu UBP Kongresi’nin öncesinde geldi.
Skandalın akabinde Başbakan’ın vekaleten yürüttüğü vazifesini devredeceği argümanları gündeme gelse de Saner, vazifesi bırakmadı, “kurgulanmış görüntü ile berbat bir kişilik suikastının gayesi olduğunu” öne sürdü ve “Yeraltı dünyası ile işbirliği yapıldığına dair saptamalar var” dedi.
Saner istifa edecek mi?
Cenk Mutluyakalı ise Başbakan’a yakın kaynaklara nazaran Saner’in istifa etmesinin daha yükte bir görüş olduğuna işaret ediyor. Mutluyakalı, “Milletvekilliği dahil siyasetten çekilmesi istikametinde bir görüş olduğunu söylüyorlar. Ve kurultayda da adaylığının çekilmesi istikametinde bir görüş olduğunu söylüyorlar ancak şimdi resmi bir açıklama yok” diyor.
Söz konusu görüntü, Ada’daki birçok kumarhanenin sahibi olan Halil Falyalı’nın polise teslim olmasının akabinde sirkülasyona sokuldu.
Hasan Esandağlı, “çok yakışıksız bir saldırı” olarak tanımladığı görüntü paylaşımının ülke hakkında telaş verici işaretler verdiği görüşünde.
Kıbrıs Türk Barolar Birliği Lideri Hasan Esendağlı
“Bu bize, ülkedeki siyaset kurumunun, hükümetin yahut benzeri etkinlikteki kurum yahut şahısların bu biçimde şantaj ögeleriyle tesir altında kalabileceğine ait çok önemli ve kaygı verici bir bildiri veriyor” diyen Esendağlı, şöyle devam ediyor:
“Yani bu ülkede kimler faal, kimlerin kelamı geçiyor? Ülkeyi meşru olarak yönetmekle yükümlü ve bu tezde bulunan siyasalların bu bireylerle olan irtibatı, ilgisi ne formdadır üzere birtakım soru işaretleri çıkıyor ortaya.”
Cenk Mutluyakalı’ya nazaran de Kuzey Kıbrıs’ta ülkenin memleketler arası manada tanınmamışlığından, demokrasi meselesinden da kaynaklı hukuk dışı bir yapı kelam konusu.
“Yılların birikimini kusuyor”
Demokrasisine çok açık müdahale edilen, demokrasi, irade ve yatırım sorunu olan, toprağı ve mülkiyeti tartışmalı olan bir yerde bu tıp yapılanmaların ortaya çıkabileceğine vurgu yapan Mutluyakalı, “Hem memleketler arası siyasetin hem hukukun dışında kalmış olmak hem de neredeyse Türkiye’nin art bahçesi üzere pozisyonlanmak, yasadışı sanal bahisin, gazinoların ya da diğer kirli alakaların burada ağırlaşmasına neden oldu. Yılların birikimini kusuyor artık Ada aslında. İşin özeti bu” diyor.
Sedat Peker’in iddiaları
Organize hata örgütü önderi Sedat Peker, Mayıs ayında YouTube üzerinden yayınladığı yedinci görüntüsünde, eski Başbakan Binali Yıldırım’ın oğlu Erkam Yıldırım ile birlikte uyuşturucu ticareti yaptığı argümanıyla Halil Falyalı’yı amaç almış, “Tüm para transferi Kıbrıs’tan dönüyor” demişti.
“Darp, adam kaçırma ve zorla alıkoyma” tezleriyle aranan Halil Falyalı, 15 Ekim’de Kuzey Kıbrıs’ta Girne Polis Müdürlüğü’ne giderek teslim oldu.
Sedat Peker’in basın sözcüsü olarak bilinen Emre Olur ise 19 Ekim’de toplumsal medya üzerinden yaptığı açıklamada, Falyalı tarafından siyasilere şantaj yapmak için çekildiği ileri sürülen “kasetlerin” ellerine geçtiğini söyledi. Olur, “Üç sene evvel Eray Kenanoğlu yasadışı bahis işi yüzünden vurulmuştu. Halil Falyalı’nın baskısıyla Sn. Reis Sedat Peker’i bu belgeye katanlar Halil Falyalı’nın şantaj kasetlerinin Sn. Reis Sedat Peker’in eline geçeceğini hesaba katamamışlar. Allah çok büyük, kıssa devam ediyor” diye yazdı.
Yaşanan gelişmelerin akabinde Kuzey Kıbrıs’ta politikler ya da temsil gücü olan isimlerle ilgili yeni görüntülerin sızdırılacağı tasası hâkim.
Pelin Ünker
© Deutsche Welle Türkçe
