Macaristan’da pazar günü parlamento seçimleri yapılacak. Kamuoyu yoklamaları Başbakan Viktor Orban liderliğindeki milliyetçi Fidesz Partisi’nin kıl hissesi önde olduğunu gösterse de, çok sayıda kararsız seçmenin bulunması 2010 yılından bu yana iktidarda bulunan Orban’ın seçimi kaybedebileceğine işaret ediyor.
Başbakanlıkta dördüncü periyot için yarışan 58 yaşındaki Orban, bu seçimlerde altı muhalefet partisinin oluşturduğu ittifaka karşı çaba veriyor. Macaristan için Birlik ittifakının liderliğini Macaristan’ın güneyindeki Hodmezövasarhely kentinin Belediye Lideri Peter Marki-Zay yürütüyor. Farklı siyasi çizgilerdeki altı partiden oluşan ittifak, Orban’ın iktidarına ve Orban’ın sözüyle “liberal olmayan” manasına gelen “illiberal” demokrasiye son vermeyi hedefliyor.
Ukrayna’daki savaşa yönelik tutum
Seçim kampanyaları sırasında gündemde olan yolsuzluk, Macaristan-Avrupa Birliği münasebetleri üzere hususlar Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik hücumları ile geri planda kaldı. Macaristan Başbakanı Orban, Rusya’nın Ukrayna’yı işgale başlamasını kınayan açıklamalar yaptı, fakat Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’e yönelik şahsî tenkitlerden kaçındı. Güç bölümünde yaptırımlara da karşı çıkan Orban, Macaristan üzerinden Ukrayna’ya silah sevkiyatı yapılmasına da onay vermedi.
Muhalefet başkanı Marki-Zay ise Orban’ı Putin’e karşı ölçülü bir siyaset izlediğini öne sürerek, Avrupa Birliği (AB) ve NATO içinde “liberal olmayan” bir devlet oluşturmak için Rusya Devlet Lideri’ne benzemeye çalışmakla suçluyor.
Muhalefet önderi Peter Marki-Zay
Anketlerde Orban kıl hissesi önde
Ancak kamuoyu yoklamaları Orban’ın izlediği siyasetin seçmen tarafından benimsendiğini, Rusya’nın işgale başlamasından bu yana Orban’ın da oylarının arttığını gösteriyor. Kamuoyu araştırma şirketi Median tarafından yapılan bir araştırma Orban’ın partisi Fidesz’in oylarının şubat sonuna kıyasla bir puan artarak, yüzde 40’a yükseldiğini ortaya koydu. Sol ve sağ çizgideki partilerin oluşturduğu ittifak ise anketlere nazaran oyların yüzde 32’sini alıyor. Ancak seçmenlerin yüzde 20’sinin kararsız olduğu belirtiliyor. Niyet kuruluşu IDEA’nın Perşembe günü açıkladığı anket sonuçları ise kararsız seçmeninin oranın yüzde 6 olduğunu, Fidesz’in yüzde 41 ittifakın kıl hissesi önünde olduğunu gösterdi.
Macaristan’da 12 yıldır iktidarda bulunan, göçmen aykırısı Orban’ın ülkeyi giderek daha otoriter bir biçimde yönetmeye başlaması muhalefetin tenkitlerine yol açıyor. Orban, basın özgürlüğü alanındaki kısıtlamaları, LGBTİ+ bireylere yönelik ayrımcı uygulamaları nedeniyle Avrupa Birliği tarafından da eleştiriliyor.
Ukrayna’daki savaş öncesinde de ülkede artan enflasyon ve hayat pahalılığı en kıymetli sıkıntılar ortasında bulunuyordu. 2004 yılından bu yana AB üyesi olan Macaristan’da hükümetin demokratik unsurlara uymaması nedeniyle Macaristan, AB’nin korona yardım fonundan yararlanamamıştı.
“Homofobik yasa” için referandum
Ülkede Pazar günü ayrıyeten muhalefetin “homofobik yasa” olarak nitelendirdiği, AB’nin de sert tenkitlerine neden olan 18 yaşından küçükleri eş cinselliğe ve cinsiyet değişikliğine “teşvik etmeyi” yasaklayan tartışmalı yasal düzenleme de halk oylamasına sunulacak. İnsan hakları savunucuları ve LGBTİ haklarını savunan sivil toplum kuruluşları, protesto için referandumda geçersiz oy kullanma daveti yapıyor.
Nüfusu 9 milyon 700 civarında olan Macaristan’da yaklaşık 8 milyon seçmen bulunuyor.
AFP, rtr/JD, AI
© Deutsche Welle Türkçe
