Anayasa Mahkemesi, Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bağlı olan Mali Cürümleri Araştırma Heyeti’ne (MASAK) kamu kurum ve kuruluşları, gerçek ve hükmî bireyler ile hukukî kişiliği olmayan kuruluşlardan her türlü bilgi ve belgeyi isteme yetkisi veren Cumhurbaşkanlığı kararnamesini anayasaya karşıt bularak iptal etti. Mahkeme ayrıyeten, TBMM Lideri’nin Meclis’e istediği aracı alma yetkisini de anayasaya karşıt buldu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla 6 Ağustos 2019 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle, 1 Nolu Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nde değişiklik yapılmıştı. Kararnameyle MASAK’ın yetkileri yine düzenlenmişti.
Bu kapsamda MASAK’a “Kamu kurum ve kuruluşları, gerçek ve hukuksal bireyler ile hukuksal kişiliği olmayan kuruluşlardan her türlü bilgi ve belgeyi istemek” yetkisi de verilmişti. Bu yetkiyle birlikte MASAK, Ulusal İstihbarat Teşkilatı (MİT) üzere istediği kişi ve kurumdan hiçbir sınırlama olmadan istediği bilgiye ulaşma imkanı yakalamıştı.
CHP, kelam konusu düzenlemeyi anayasaya muhalif olduğu gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi’ne taşımıştı.
AYM’den MASAK’a yetki freni
Yüksek Mahkeme, 24 Şubat tarihli toplantısında iptal talebini görüştü. Mahkeme, MASAK’ın kurum ve bireylerden her türlü bilgileri isteyebileceği istikametindeki düzenlemeyi anayasaya alışılmamış bulurak iptal etti.
Alınan bilgiye nazaran, mahkemenin iptal münasebetinde, düzenlemedeki bilgilerin şahsî bilgileri de kapsadığı, buna ait rastgele bir garanti kararnamede olmadığı, bu bahiste MASAK’a geniş yetki verildiği belirtildi.
TBMM Lideri’nin sınırsız taşıt yetkisi de iptal
Öte yandan Anayasa Mahkemesi, 2020 ve 2021 yıllarına ait Merkezi İdare Bütçe Kanunu’nun birtakım hususlarının iptali talebini de görüştü. Mahkeme, TBMM’nin muhtaçlığı olan taşıtların cinsi ve fiyatının TBMM Lideri tarafından belirleneceği, bu bahiste Cumhurbaşkanı kararı aranmayacağı istikametindeki düzenlemeyi de iptal etti. Böylelikle TBMM TBMM Lideri’ne istediği aracı alma yetkisi veren düzenleme de anayasaya karşıt bulunmuş oldu.
Aynı yetki, bu yılki bütçe de Meclis Lideri’ne verilmişti.
Alican Uludağ
© Deutsche Welle Türkçe
