Almanya’da muhalefetteki Sol Parti’nin soru önergesine verilen karşılığa nazaran, Merkel başbakanlığındaki evvelki hükümet giderayak dünyadaki kriz ve savaşlara müdahil ülkelere rekor seviyede silah ve askeri teçhizat satışına onay verdi. Buna nazaran Aralık başında vazifesi devreden, Hristiyan Birlik (CDU/CSU) ile Toplumsal Demokrat Parti’den (SPD) oluşan koalisyon, son dokuz gününde yaklaşık 5 milyar euro kıymetinde askeri materyal ihracatını onayladı. Böylelikle 2021’de onaylanan silah ve askeri teçhizat ihracatının hacmi 9 milyar euroyu aştı.
Sol Parti üyesi Sevim Dağdelen’in mevzuyla ilgili bir soru önergesine İktisat Bakanlığı’nın verdiği karşılıkta Alman askeri teçhizatı alan ülkelerin başında açık ortayla Mısır geliyor. Mısır’a, Yemen ve Libya’daki rolü nedeniyle ve ülkede yaşanan insan hakları ihlallerinden ötürü ağır tenkitler yöneltiliyor.
Almanya, iki sene evvel, 2019 yılı silah ve askeri teçhizat alanındaki ihracatında 8 milyar euroyu aşarak o devir bir rekor kırmıştı. Bu yıl bunun 1 milyar euro ile aşıldığı dikkat çekiyor.
Üç savaş gemisi ile 16 hava savunma sistemi
Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) üyesi Angela Merkel’in başbakan olduğu ve Toplumsal Demokrat Parti’li (SPD) şimdiki Başbakan Olaf Scholz’un da Başbakan Yardımcısı ve Maliye Bakanı olduğu hükümetin bu ay başında vazifesi devretmeden kısa mühlet evvel üç savaş gemisi ve 16 hava savunma sistemi satışına onay verdiği ortaya çıkmıştı. 8 Aralık’ta yeni başbakanın misyona başlamasından yalnızca bir gün evvel periyodun İktisat Bakanı Peter Altmaier mevzuyla ilgili meclisi bilgilendirmiş, lakin meblağ konusunda ise ayrıntı vermemişti.
Diehl Defence tarafından geliştirilen silah sistemi
Sol Parti’li Sevim Dağdelen’in soru önergesine verilen aktüel yanıtta hususla ilgili detaylar dikkat çekiyor. Merkel hükümetinin, vazifesi devretmesinden kısa müddet öncesinde Kahire idaresine 4 milyar 340 milyon euro bedelinde silah ve askeri teçhizat ihracatına onay verildiği anlaşılıyor.
29 Kasım tarihli diğer bir karşılıkta kelam konusu sayı yalnızca 180 milyon olarak belirtilmişti. Hasebiyle evvelki hükümetin yalnızca son dokuz gününde 4 milyar eurodan fazla askeri teçhizat ve silah ihracatına müsaade edildiği anlaşılıyor. Böylelikle şimdiki Başbakan Scholz’un evvelki Başbakan Merkel ile birlikte son günlerinde ihracatına müsaade verdiği ölçü bütün yıl zarfında onay verilen ihracatın tamamına yaklaşmış oldu. Son ihracat müsaadesinin verildiği devirde, Merkel hükümetinin yalnızca vekaleten vazifede olması da dikkat çekiyor. Kendisinden sonra iktidara gelecek koalisyonun farklı bir karar vereceği ve farklı bir siyasi tavır içinde olduğu biliniyorsa, hükümetlerin misyonlarının son devrinde kapsamlı kararlara imza atabiliyor.
Önceki hükümette de yer alan Scholz sorumlu
Şimdiki Toplumsal Demokrat Parti (SPD), Yeşiller ve Hür Demokrat Parti’den (FDP) oluşan üçlü koalisyon hükümetine başbakanlık eden Olaf Scholz, evvelki hükümette de Başbakan Yardımcısı ve Maliye Bakanı olarak vazife yapıyordu. Münasebetiyle Scholz’un da evvelki Büyük Koalisyon hükümetinin son günlerinde onay verdiği savaş gemileri ve hava savunma sistemleri satışından sorumlu olduğu belirtiliyor.
Almanya’da Thyssenkrupp Marine Systems ve Diehl Defence üzere şirketlerin geliştirdiği ve ürettiği bu tıp kıymetli askeri gereçlerin satışlara onay Almanya Federal Güvenlik Kurulu’ndan geçerek yürürlüğe giriyor. Bu Konsey’de de başbakan dışında ortalarında maliye bakanlığının da bulunduğu toplam yedi bakanlık yer alıyor. Hasebiyle o periyotta Maliye Bakanı olan Scholz’un da Mısır’a yapılan kelam konusu büyük satıştan sorumlu olduğu tabir ediliyor.
Söz konusu ihracat onaylarının ortaya çıkmasına vesile olan önergeyi veren Sol Parti Federal Meclis Milletvekili Sevim Dağdelen, Olaf Scholz’u sert biçimde eleştirdi ve “Sadece vekaleten misyonda olan bir hükümet üyesi olarak hilekarlık yapmakla kalmadı, tıpkı vakitte partisinin diktatörlüklere ve otoriter rejimlere yönelik tenkidinin sonuçsuz kaldığını da ortaya koymuş oldu” diye vurguladı. Dağdelen’e nazaran Scholz bu tavrıyla yeni kurulan üç partili koalisyonu da “ağır bir ipotek altına almış” oldu.
Sosyal Demokratlar ile Yeşiller ve Hür Demokratlardan oluşan yeni hükümet, silah ve askeri teçhizat ihracatında daha sıkı bir siyaset yürütmeyi hedeflediğini duyurmuştu. Üç partinin maksatlarının yer aldığı koalisyon kontratındaki bu tavrın yasal düzenlemelerle net bir çerçeveye kavuşturulması bekleniyor. Yeni askeri ihracat siyaseti, özetle Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkeler ve NATO üyeleri dışındaki devletlere genel olarak askeri teçhizat ve silah ihracatını sınırlamayı öngörüyor.
Yeni hükümetten 3 bin 679 euroluk askeri satışa onay
Almanya’da savunma sanayii ihracatının denetlendiği ana bakanlık olan İktisat Bakanlığının yeni hükümette değiştirildi. İktisat ve İklim Müdafaa Bakanlığı ismini alan ve yetkileri değiştirilen bakanlık savunma ihracatı konusunda kısıtlamalardan yana olan Yeşiller partisinin elinde bulunuyor. Dağdelen’in soru önergesine yeni Bakan Robert Habeck ismine verilen yanıtta, “önceki hükümetin bu icraatı ile ortaya ara konulduğu” vurgulanırken, yeni hükümetin de birinci haftasında yalnızca 3 bin 679 euro bedelinde satışa onay verdiği ve bunların yapıldığı ülkelerin de AB, NATO yahut onunla muadil sayılan Avustralya, Avusturya, İsveç ve Slovenya olduğu bildirildi.
dpa/ETO,JD
© Deutsche Welle Türkçe
