Avrupa Birliği AB İngiltere ve Kanada’dan gelen yaptırımlar sonrası mal varlıkları için inançlı limanlar arayan Escort bayan Rus oligarkların Türkiye üzere ülkelere yönelebileceği haftalardır tartışılıyor
İngiliz hükümetinin el koyduğu Chelsea Futbol Kulübü’nün sahibi Rus milyarder Roman Abramoviç’in iki muhteşem yatını Türkiye kara sularına demirlemesi Batı’nın yaptırımlarına karşı Bayan escort varlıklarını Türkiye’ye taşıyabileceği tezlerini kuvvetlendirdi
Yatırım yapacak iddiaları
Reuters haber ajansına konuşan kaynaklar Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin ile teması olduğu sav edilen Rus oligarkın Türkiye’ye yatırım yapacağını öne sürdü Escort Tezlere nazaran Abramoviç Türkiye’de hem varlık satın almayı hem de iş ve yatırım yapmayı planlıyor
Abramoviç’in 600 milyon dolar bedelinde ve 140 metre uzunluğundaki Solaris isimli üstün lüks yatı evvelki gün Bodrum’a demir atmıştı Dün de ikinci bir yat daha Türkiye karasularına ulaştı
Uzunluğu 162 5 genişliği 23 metre olan Eclipse isimli muhteşem yat Marmaris Limanı’na demirledi
Marmaris Limanı’na demirleyen Eclipse
Reuters ‘in haberinde Abramoviç’in yanı sıra öteki Rus zenginlerin de yatırım için Türkiye’yi değerlendirdiği kaydedildi
Türkiye ise ilkesel olarak Batı’nın yaptırımlarına katılmayacağını açıklamıştı
Peki Batı ülkelerinin yaptırım listesine eklenen Abramoviç’in ve öbür muhteşem güçlü Rus iş insanlarının yatırımlarını Türkiye’ye taşımasının ne üzere sonuçları olur
Türkiye’nin prestijini zora sokar
DW Türkçe’ye konuşan CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer Batı’nın Avrupa Birliği’nin milletlerarası kuruluşların ABD ve birçok ülkenin ambargo uyguladığı mal varlıklarına el koyduğu isimlerin Türkiye’de serbestçe dolaşması mal varlıklarını burada koruyabilmesi ve hatta ticari bağlantılarını Türkiye üzerinden sürdürebiliyor olması durumu şu anda tahminen kısa vadede Türkiye için kâr üzere gözükse de uzun vadede Türkiye’nin prestijini zora sokacaktır diyor
Abramoviç’in geçen hafta özel jetiyle Moskova’dan İstanbul’a gittiği de tespit edilmişti Hava yolu takip sisteminin dataları kelam konusu jetin İstanbul ve Moskova ortasında üç gün içinde iki uçuş gerçekleştirdiğini tespit etmiş Abramoviç İstanbul uçuşu öncesinde Tel Aviv’de havaalanında fotoğraflanmıştı
Offshore üzerinden yatırımlar
Organize Cürüm ve Yolsuzluk Raporlama Projesi’ne OCCRP nazaran Roman Abramoviç’in çeşitli ülkelerdeki bilinen varlıklarının toplam pahası 8 milyar doları geçiyor OCCRP’ye nazaran Abramoviç’in üstün yatı Solaris Bermuda merkezli bir offshore şirket olan Beautiful Seascapes Limited’e kayıtlı Rus milyarderin ayrıyeten öteki bir vergi cenneti olan Jersey’e kayıtlı bir offshore şirket üzerinden bir Airbus M SOLA helikopteri var Memleketler arası raporlamalara nazaran offshore şirketler üzerinden çok fazla yatırımı olduğu iddia edilen Abramoviç’in Türkiye’ye mahallî bir ortakla bu şirketler üzerinden yatırım yapıp yapmayacağı ise bilinmeyen
İran ambargosu benzetmesi
Çakırözer İran’a uygulanan ABD ambargosu sırasında Türkiye’de yaşananları hatırlatıyor
AKP hükümetleri buna benzeri bir ambargo fırsatçılığını bundan 10 yıl evvel İran’a yönelik ABD ambargosunu delerken de denedi diyen Çakırözer bunun sonrasında Türkiye’nin başına ‘çok büyük işler açtığını’ vurguluyor Çakırözer Hala devlet bankamız Halkbank ABD mahkemelerinde yargılanmakta bürokratlarımız orada mahpus yatmak zorunda kaldı Bakanlarımızın ismi rüşvetçi çıktı Bu iktidar yolsuzluklarla anılan bir iktidar oldu diye konuşuyor
İşin hukuksal boyutunun yanı sıra insani boyutunun da olduğunu vurgulayan Çakırözer Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesinden yaklaşık 3 5 milyon kişinin ülkesinden ayrılmak zorunda kaldığını ve binlerce sivilin hayatını kaybettiğini söylüyor Çakırözer Çok büyük trajedi çok büyük acılar yaşanıyor Bu acılar trajediler nedeniyle konan ambargolardan faydalanmaya çalışan bir ülke algısı Türkiye’ye yakışmaz sözlerini kullanıyor
Türkiye esasen yakın nezaret altında
DW Türkçe’ye konuşan ekonomist Doç Dr Cihan Bolgün de Türkiye’ye Rusya’dan sıcak para girişi olabileceğini lakin kayıt altında girerse Batı’nın yaptırımları sebebiyle bunun Türkiye’yi güç duruma sokabileceğine dikkat çekiyor
Bolgün Türkiye’nin 1991’den beri üyesi olduğu Kara Paranın Aklanmasının Önlenmesine Ait Mali Çalışma Kümesi FATF tarafından geçen yıl gri liste ye alındığına işaret ediyor Bolgün Kara para aklama terörün finansmanı konusunda birtakım riskleri içermesi noktasında Mali Çalışma Kümesi ülkeleri yakın nezaret altına tutuyor Münasebetiyle bu işin bir istikameti oradan gelecek olan paraların yasal olarak tabi ne formda kazanıldığı ve ne formda değerlendirileceği konusu sistem içinde dünyanın dikkatini çekecektir diyor
Türkiye’ye Rus oligarklar tarafından yapılabilecek mümkün yatırımlara ait ikinci bir sıkıntıya değinen Bolgün Amerika’nın kendi vergi mevzuatı açısından FATCA diye bilinen yabancı hesapların vergi ahengine ait bir yasası var çıkarların vergilendirilmesiyle ilgili Olağan bu Rus oligarkların Amerika ile olan mali işlerinin ne biçimde gerçekleşmiş olduğunu geçmişte bilmiyoruz diye konuşuyor
Türkiye’nin kara paranın önlenmesi terörün finansmanının önlenmesi hususlarında üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmediği alması gereken tedbirleri almadığı için FATF tarafından gri liste ye alındığını hatırlatan Utku Çakırözer de İktidarın alışılmış ki sıcak para beklentisi olabilir Lakin bunun ileride başımızı belaya sokacak külfete sokacak sonuçlarını kesinlikle dikkate alması gerekir diyor
Cari açık artarken yatırımlar düşüyor
Türkiye’ye 2021 yılında 10 47 milyar dolar bu yılın ocak ayında ise 245 milyon dolarlık kaynağı bilinmeyen para girişi oldu
Doç Dr Bolgün Türkiye’nin cari açığı kapatma gereksiniminin arttığına dikkat çekiyor Cari açığın artan güç fiyatları nedeniyle yıl sonunda 30 milyar dolara çıkabileceğine işaret eden Bolgün güç açığının yıllık yaklaşık 48 50 milyar dolara dayandığını buna rağmen portföy yatırımlarında bilhassa yılbaşından itibaren yeniden 1 milyar dolara yakın çıkış olduğunu söylüyor Bolgün direkt yatırım ismi altında ise büyük ölçüde yabancılara konut satışlarının gerçekleştiğini belirtiyor
Mal varlıkları donduruldu
Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı sonrası Devlet Lideri Vladimir Putin ile yakın bağları olduğuna inanılan Rus milyarder Abramoviç çok sayıda muhteşem varlıklı Rus’la birlikte yaptırım listesine eklendi İngiltere Rus milyardere 10 Mart’ta mal varlıklarının dondurulması ve seyahat yasağı da dahil olmak üzere yaptırımlar getirdi 11 Mart’ta Kanada ve 15 Mart’ta Avrupa Birliği Abramoviç’i yaptırım listesine ekledi
Abramoviç ise Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin ve hükümetine yakın olduğu istikametindeki tezleri şiddetle reddediyor
Roman Abramoviç kimdir
55 yaşındaki Rus milyarder eski bir parlamento üyesi ve 2000’den 2008’e kadar Çukotka bölgesinin valisiydi Çelik sanayisi devleri Evraz ve Norilsk Nickel’de pay sahibi olan Abramoviç Rus petrol şirketi Sibneft’teki yüzde 73’lük payını 2005 yılında devlete ilişkin Gazprom’a 12 9 milyar dolara sattı
Forbes ‘ın yayınladığı listeye nazaran 2021 yılında 14 5 milyar dolarlık servetiyle dünyanın en varlıklı 142’inci bireyi olan Roman Abramoviç kamuoyu tarafından daha çok İngiltere Premier Lig takımlarından Chelsea’nin sahibi olarak biliniyordu
Şu ana kadar Abramoviç’e ilişkin en az sekiz yata el konuldu Gemicilik faaliyetlerini ve trafiğini izleyen bilgi uzmanları bu sayıdan daha fazlasının memleketler arası sularda ilerlediğini belirtiyor
Pelin Ünker
Deutsche Welle Türkçe
