AKP ve MHP’nin hazırladığı ve 31 Mart’ta TBMM Genel Şurası’nda kabul edilen “Milletvekili Seçim Kanunu ve Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Kanunun yürürlüğe girmesiyle yüzde 10 olarak uygulanan ülke seçim barajı yüzde 7’ye indi.
Yeni düzenlemeye nazaran, ittifakın aldığı oy toplamı ülke barajını geçtiği takdirde, seçim etraflarında milletvekili hesabı ve dağılımı, ittifak içinde yer alan her bir partinin o seçim etrafında almış olduğu oy sayısı dikkate alınarak yapılacak.
Kanunla birlikte, ittifakı oluşturan siyasi partilerin her birinin çıkaracağı milletvekili sayısı, her seçim bölgesinde ittifak içinde elde ettiği oy sayısı temel alınarak genel D’Hondt uygulamasıyla belirlenecek.
D’Hondt uygulamasında partilerin bir seçim bölgesinde aldığı oy ölçüsü, o bölgenin milletvekili sayısına ulaşana kadar 1’den başlayarak bölünüyor. Bunun sonucunda elde edilen sayılar en çoktan en aza sıralanıyor ve milletvekili sayısı dağıtılıyor. Bu hesaplama sonucunda bölgedeki milletvekili sayısına ulaşılana kadar sürüyor.
İttifaklar yeni maddeden nasıl etkilenecek?
To view this görüntü please enable JavaScript, and consider upgrading to a web browser that supports HTML5 video
Meclis kümesi seçime girmek için kâfi değil
Seçime katılma yeterliliği elde eden parti, Siyasi Partiler Kanunu’nda öngörülen ve parti tüzüğünde belirtilen mühletler içinde ilçe, vilayet ve büyük kongrelerini üst üste iki sefer yapmamışsa seçime katılma yeterliliğini kaybedecek.
TBMM’de küme kurmuş olmak, seçime katılabilmenin kâfi koşulundan biri olamayacak.
Seçim heyetlerinin yapısı
İl seçim konseylerinin yapısında değişiklikler yapılacak. Vilayet seçim heyeti, 1 lider, 2 asıl üye ile 2 yedek üyeden oluşacak. Vilayet seçim konseyi lideri ve asıl üyeleri ile yedek üyeleri, 2 yılda bir ocak ayının son haftasında, vilayet merkezinde vazife yapan, kınama yahut daha ağır disiplin cezası almamış, en az birinci sınıfa ayrılmış ve birinci sınıfa ayrılma niteliklerini kaybetmemiş yargıçlar ortasından, isimli yargı birinci derece mahkemesi adalet komitesince isim çekme suretiyle tespit edilecek.
Seçmen kütüğü üzerinden güncelleme
Sandık Şurası’na üye bildirme hakkı olan bir parti, oluru olmadan öteki bir parti üyesini sandık şurası üyesi olarak gösteremeyecek.
Mahalli yönetimler genel seçimlerinde, yerleşim yeri adresine nazaran oluşturulan seçimin başlangıç tarihinden 3 ay evvelki seçmen kütüğü üzerinden güncelleme yapılacak. Kütük düzenlemesi nedeniyle seçmen hiçbir formda oy kullanma hakkından mahrum bırakılmayacak. Adresi kapanmış olması sebebiyle adres kayıt sisteminde görünmeyenlerin, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’nün adres kayıt sisteminde bulunan en son geçerli adres bilgileri temel alınacak.
Başbakan ibaresi çıkarıldı
Yürürlüğe giren düzenleme ile birlikte, Seçim Kanunu’ndaki ‘Başbakan’ ibareleri çıkartıldı.
ANKA, DHA, DW/JD, CÖ
