Ankara’da sıklıkla sorulmaya başlayan Cumhur ile Millet ittifaklarına alternatif bir ittifakın kurulup kurulmayacağı sorusuna cevap TBMM’de 4 sandalyesi olan Türkiye Personel Partisi’nden (TİP) geldi. Son devirde HDP ve Sol Parti başta olmak üzere tüm sol siyasi partiler ve demokratik kitle örgütleriyle görüşmeler yapan TİP, Millet İttifakı’nın oylarını bölmeden alternatif bir “sol ittifak” oluşturmaya çalışıyor.
Keskin muhalefet yapmadığı gerekçesiyle CHP’den ayrılarak TİP’e geçen Sera Kadıgil, TİP’in neden sol ittifak için harekete geçtiğini ve muhalefetteki “oylar bölünecek” tedirliğini gidermek için nasıl bir yaklaşım ortaya koyduklarını DW Türkçe’ye anlattı.
İttifakın bileşenleri belirli değil
Türkiye’de bir üçüncü ve sol bir ittifakın elzem olduğunu düşündüklerini söyleyen Parti Sözcüsü Kadigil, “Bunun yalnızca Türkiye’nin sol, sosyalist kesitleri için değil geri kalan geniş tüm muhalefet kesitleri için de gerekli olduğunu düşünüyoruz. Mevcut saray rejiminden kurtulmanın bir yolu da sol ittifakı büyütmekten geçiyor” diye konuştu. Kadıgil, ittifakın hangi partileri kapsayacağının tam olarak ortaya çıkmadığını, lakin HDP’nin 27 Eylül’de kamuoyuyla paylaştığı tavır belgesininise kendileri için çok kıymetli olduğunu söyledi.
HDP, açıkladığı evrakta 2023’te yapılması planlanan parlamento seçimlerine ittifaklardan bağımsız gireceğini duyurmuş, cumhurbaşkanlığı seçiminde de Millet İttifakı’nın çıkaracağı ortak aday için “ilkelerde uzlaşı” daveti yapmıştı.
HDP’nin tavır evrakında ortaya koyduğu üzere Türkiye’de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan idaresindeki iktidardan kurtulmak isteyen geniş bir bölümün olduğunu söyleyen Kadıgil’in sol ittifakla öncelikli maksatlarını “Saray rejiminden kurtulmak isteyen Gelecek Partisi de var, EMEP de var, TİP de var. Biz farklı siyasi oluşumlarız, değişik siyasi fikirlerimiz var ancak hengame edecek arenamızı yitirdik. Sağlıklı bir tartışma ortamını yine kurmak istiyoruz” kelamlarıyla açıkladı.
“Erdoğan idaresinin gitmesini ‘kurtuluş’, sonrasını da ‘kuruluş’ olarak tanımladıklarını” tabir eden Kadıgil, sol ittifakta bir çatı parti olmayacağını lisana getirdi. Kadıgil, “20 yıldır maruz kaldığımız bu denli berbatlığı restore etmek için kuruluş basamağına muhtaçlığımız var. İşte tam da burada zati bu ülkenin soluna, sosyalistlerine şiddetle gereksinim görüyoruz. Kapımızdaki model TİP ismine konuşuyorum. İşte bir çatı parti olsun da hepimiz de onun kontenjanlarından girelim üzere bir şey değil. Biz, seçime girme yeterliğine sahip bir partiyiz. Ve unsurlar çerçevesinde ortak hareket edebileceğimiz partilerle bir ittifak halinde seçime girme muradımız var açıkçası” diye konuştu.
“Asla oy bölmeyeceğiz”
Peki bu türlü bir ittifak, CHP ve ÂLÂ Parti’nin öncülüğünde kurulmuş olan Millet İttifakı’nı nasıl tesirler, oylar bölünür mü?
Seçmende bu türlü bir tedirginliğin olduğunu belirten Kadıgil, fakat “Asla oyları bölmeyeceğiz. Asla Erdoğan’ın iktidarda kalmasına dönük bir hal içinde olmayacağız” cevabını verdi.
Bu noktada sol ittifak için tıpkı HDP’nin daha evvel öngördüğü üzere parlamento seçimlerinde ittifaklardan farklı hareket etmek, cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ise muhalefetin belirleyeceği ortak adayı desteklemek prensibini uygulamak öngörülüyor. Oyları yalnızca parlamentoda böleceklerine vurgu yapan Kadıgil, “Yani biz şu anda 4 milletvekiliysek umut ediyorum ki seçimlerden sonra 24 milletvekili olarak parlamentoda olacağız. Burada da oy böleceğimiz kanaatinde olan arkadaşlar bence şimdiye kadarki faaliyetlerimize bakabilir” formunda konuştu.
Kadıgil, bu ittifakın Millet İttifakı’yla, dahası CHP’yle ayrıştığı noktayı ise “CHP’nin kurduğu ittifak bence değerli, lakin yapısı itibariyle baktığınızda en solunda CHP’nin durduğu ve kendi sağıyla oluşturduğu bir ittifak aslında. Fakat bir de CHP’nin daha solunda kalan toplum bölümleri var. Biz öncelikle bunlarla birarada olmak istiyoru” diye anlattı.
Sol ittifak, bilhassa siyasetten dışlanmış kısımları içine alma maksadını taşıyor. Bu kesitlerin başında bayan, etraf, LGBTİ+ bireylerin hakları için çalışanların yanı sıra işsizler ve işçiler geliyor. HDP’li yetkililer ise tüm siyasi partiler ile demokratik kitle örgütlerinin demokratik bir yerde buluşması için her kısımla buluştuklarını söylüyor. Siyasi partilerle birinci çeşit görüşmeleri yapan HDP, görüşmeleri bir tıp daha sürdürecek. Lakin bu görüşmelerin “sol ittifak” için olduğu biçimindeki yorumları şimdi erken bulan HDP idaresi, asıl maksatlarının toplumsal muhalefeti güçlü tutmak olduğuna vurgu yapmakla yetiniyor.
“Oylar hissedilir derecede etkilenmez”
Kadıgil’in sol ittifakın Millet İttifakı’nın oylarını bölmeyeceği tarafındaki kelamlarını kamuoyu araştırmacısı ve siyasal bağlantı uzmanı İbrahim Uslu da “mantıklı” buluyor. HDP’nin evvelki seçimlere bağımsız girdiğini ve Türk solu tarafından büyük dayanak gördüğünü hatırlatan İbrahim Uslu, Millet İttifakı’nın mevcut durumda esasen HDP başta olmak üzere öteki sol partilerden oy almadığını söyledi.
Uslu, paralel biçimde HDP ve öbür sol cepheye oy veren seçmenin de aslında Millet İttifakı’na oy vermeyeceğini öngörüyor. Uslu, “HDP, 2023 seçimlerine bağımsız gireceğini açıkladı. Bu noktada kendi seçmeninden oy alacak. Lakin elbette ki bir bütün olarak sol taban cumhurbaşkanlığı seçiminde kritik rol oynayacak. O denli anlaşılıyor ki; o taban Millet İttifakı’nın çıkaracağı adayı merakla bekliyor. Cumhurbaşkanlığı seçiminde değişecek dinamikleri bir kenara koyduğumuzda solun bir ittifak halinde parlamento seçimlerine girmesi Millet İttifakı’nın oylarında hissedilir bir değişiklik yaratmaz” diye konuştu.
Sol ittifakın fiilen var olduğunu, kurulması durumunda ise resmiyete dönüşeceğini belirten Uslu, “Defacto ittifak resmi bir hale gelecek. Türk solu hukukî kişiliğini, varlığını ortaya koymanın yanı sıra daha geniş seçmen kısmına ulaşma imkanını da kendisine yaratmış olacak” yorumunu yaptı.
2018 seçimlerine HDP listesinden giren Türkiye Personel Partisi’nden (TİP) iki isim Erkan Baş ve Barış Atay, milletvekili seçildikten üç ay sonra HDP’den ayrılıp TİP’e geçince yaklaşık 50 yıllık bir ortadan sonra TİP’in tekrar TBMM’de temsil edilmesini de sağlamışlardı. Sonrasında HDP’den ayrılan Ahmet Şık ile CHP’den ayrılan Sera Kadıgil de TİP’e katılınca TİP’in meclisteki sandalye sayısı dörde yükseldi.
Hilal Köylü / Ankara
© Deutsche Welle Türkçe
