Kripto para platformu Thodex ile ilgili binlerce kişinin dolandırıldığı teziyle başlatılan soruşturma devam ederken bir yıl sonra mağdurlarla uzlaşmaya gidilmek istenmesi pek çok soru işaretini beraberinde getirdi.
Kırmızı bültenle aranan şirket sahibi Faruk Fatih Özer ismine mağdurlara şikayetlerini geri çekmeleri karşılığında ödeme yapılmaya başlandı.
İçişleri BakanıSüleyman Soylu’nun, firari Özer hakkında “Nerede olduğunu biliyoruz. Alacağız inşallah” demesinden bu yana yaklaşık bir yıl geçmesine karşın Özer, Türkiye’ye getirilemedi.
Mağdurların şikayetlerinden vazgeçmesi ise şimdi iddianamesi hazırlanmayan soruşturmaya tesir edecek. Maddi kayıpların karşılanması Özer’in, “nitelikli dolandırıcılık” hatasından ceza alsa bile bir ceza indiriminden yararlanacağı manasına geliyor.
Ailenin avukatı: Ortada dolandırıcılık yok
DW Türkçe’ye konuşan ve firari Faruk Fatih Özer’in ailesinin avukatı olduğunu belirten Sevgi Erarslan, iki hafta içinde iddianamenin çıkmasını beklediklerini, bu mühlet zarfında soruşturma belgesinde yer alan mağdurların tümüne ödeme yapmayı istediklerini söylüyor. Belgeye Mali Hataları Araştırma Şurası (MASAK) raporlarının gelmesiyle dahil olduğunu belirten avukat, savunmalarını ortada bir dolandırıcılık cürmünün olmaması üzerinden yapacaklarını tabir ediyor.
Avukat Erarslan’ın verdiği bilgiye nazaran Özer hakkında İstanbul’da savcılığa şikayette bulunup soruşturma evrakına giren kişi sayısı 2 bin 27.
Erarslan, şimdiye dek “zarar”larının giderilmesi talebiyle 2 bini aşkın mail aldıklarını belirtiyor. Evrakta yer alan müştekilerin yaklaşık 800’üne ulaştıklarını lisana getiren Erarslan, bunların yarısından birçoklarına ödeme yaptıklarını söylüyor. Bu bireylere yapılan toplam ödemeyle ilgili saklılık gerekçesiyle bir sayı vermeyen Erarslan, “MASAK raporunda belirlenen bir bedel var. Biz bu bedelin yüzde 20’sine yakınını gerçekleştirmiş durumdayız” diyor.
Özer Ailesi’nin avukatı Sevgi Erarslan
Ödemelerin hukuksal tabanı ne?
Ancak ödemelerin tüzel tabanına ait soru işaretleri var.
Nisan 2021’de İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı, Thodex platformunu kapatan Özer’in yaklaşık 400 bin kişiyi mağdur ederek 2 milyar dolarla yurtdışına kaçtığı teziyle soruşturma başlatmıştı. Arnavutluk’a kaçtığı tespit edilen Özer hakkında kırmızı bülten çıkarılmış, Adalet Bakanlığı, Özer’in ve şirketinin hesaplarına önlem konulduğunu duyurmuştu.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu da o devir gazetecilere yaptığı açıklamada, Thodex platformunun sahibi Fatih Faruk Özer’in Türkiye’deki bankalarda üç başka hesapta bulunan 31 milyon lirasına el konulduğunu açıklamıştı. Soylu ayrıyeten Thodex soruşturmasına nazaran yurt dışına çıkarıldığı tez edilen şirket portföyünün 2 milyar dolar değil 108 milyon dolar olduğunu söylemişti.
Peki mağdurlara ödenen paranın kaynağı ne ve hangi hesaplar üzerinden yapılıyor?
Paranın kaynağı açıklanmıyor
Erarslan, yapılan ödemelerin kaynağının açıklanmasının müvekkil avukat kapalılığı çerçevesinde hukuka alışılmamış olduğu savunuyor ve “Türk Borçlar Kanunu’nda bile birinin borcunu üçüncü bir şahıs ödeyebilir. Zati benim aldığım vekalet de müştekilerin ziyanlarını karşılamak üzere vekaleten bu işlerin halledilmesi ile ilgili. Bunun bir yasal yeri olmasa zati savcılık bize müzekkere yazmaz. Hukuka karşıt bir yanı katiyen yok” demekle yetiniyor.
Diğer yandan Erarslan, “Bir dolandırıcı olarak anılan, yurtdışına ‘kaçtığı’ belirtilen, hakkında kırmızı bülten çıkarılan bir kişinin kalkıp da ödeme yaptığı görülmemiş. Biz çok samimiyiz” kelamlarıyla paranın kaynağı hakkında fikir veriyor.
Eraslan’ın verdiği bilgiye nazaran ödemeler için MASAK’ın zımnî olduğu belirtilen raporunda yer alan ziyanla şikayette bulunan kişinin istediği sayı ortasında bir yerde uzlaşılıyor.
Düşük bedel üzerinden hesaplanıyor
Sosyal medya ağı Telegram’da mağdurlar tarafından oluşturulan kümelerde ise insanlara alacaklarının platform kapatılmadan evvelki TL pahasının yüzde 50’sinin önerildiği tez ediliyor. Bu kümelerdeki bildirilerde mağdurlar, avukatlara da yüzde 10 kurul vermek zorunda olacaklarını, TL’nin de yüzde 50 paha kaybına uğradığı düşünüldüğünde paralarının yaklaşık yüzde 25’ine razı olmak durumunda kalacaklarını belirtiyor.
Kripto bedeli yüzde 50 düştüğü için düşük kıymet üzerinden hesaplamalar yapılabildiğini belirten Erarslan, bunun da ödemelere “şüphesiz” olumsuz tesiri olduğunu lakin bu mevzuda mağdurlarla pazarlıklar yürüterek ortak bir sayıda anlaştıklarını lisana getiriyor.
Ödenen sayının platform kapatılmadan evvelki değil de bugünkü bedel üzerinden hesaplanmasını Erarslan, “Zaten bu risk piyasası, yüzde 100 de kazanabilirsiniz, büsbütün de kaybedebilirsiniz. Mesela benim de o vakit koyduğum paradan artık bir eser kalmayabilirdi” kelamlarıyla savunuyor.
Devlet memuru olduğu için ismini gizleyen bir Thodex mağduru ise DW Türkçe’ye yaptığı açıklamada, “Ben sonuna kadar gitmek istiyorum. Benim param o vakit 40 bin dolar yapıyordu. Şimdinin yaklaşık 600 bin lirası. Görüştüğüm avukat MASAK’da görünen fiyatın yarısını öneriyor. Bana düşen meblağdan da yüzde 10 komite istiyor” diyerek katiyen anlaşmayacağını söz etti.
Avukat Erarslan ise MASAK raporundaki hesaplamaların nasıl yapıldığı konusunda ayrıntı vermek istemedi.
Thodex’in kurucusu Faruk Fatih Özer
“Ödeme için MASAK’ı bekledik”
Ödemelerin neden yaklaşık bir yıl sonra gerçekleştiği ile ilgili ise Erarslan, bu mevzuda bir hesaplama yapabilmek için MASAK raporlarını beklediklerini söylüyor. Erarslan, “Çünkü bu raporda müştekilerin ziyanı kalem kalem gösterilmiş vaziyette. Soruşturma kapsamında şirketin bütün serverlarına, dokümanlarına, kayıtlarına el konulduğu için daha evvelce denetim edip yatıralım üzere bir durum kelam konusu olamazdı” argümanında bulunuyor.
Kendilerine başvuran herkesle mağduriyetlerini karşılamak üzere masaya oturacaklarını söz eden Eraraslan, 391 bin mağdur olduğunu ise kabul etmiyor. Erarslan, “Şu kadar üyesi vardı, o yüzden şu kadar mağdur diye bir şey yok. Eksi bedelde olanlar ya da hiç kıymeti olmayanlar da var. Bu mağdur sıfatının toplumda kullanılış stiliyle hukuktaki karşılığı tıpkı değil. Bu yüzden soruşturmalar kapsamında savcılıklar tarafından belirlenen sayılar üzerinden gidilmesi gerektiğini düşünüyorum” diyor.
DW Türkçe’ye konuşan ve birçok Thodex mağdurunun avukatlığını yürüten Oğuz Cihan Kılıç’a nazaran ise ödeme formu ve ölçüsü konusunda zahmetler var.
“Yavuz hırsız konut sahibini bastırır”
“Yavuz hırsız konut sahibini bastırır” diyen Avukat Kılıç, “Hukuki olarak bir uzlaşı olması için Yargıtay kararlarına nazaran için mağdurların ziyanlarının tamamının karşılanması gerekir” diyor.
Türk Ceza Kanunu’na nazaran yapılan ödemelerin uzlaşma kapsamında olmadığını belirten Kılıç, “Bu nedenle, yaptıkları ödemelerin hiçbir tüzel desteği yok. Burada hukukun dışında öteki bir şey döndüğü fikirinin asıl desteği burası” diye konuşuyor. Kılıç ayrıyeten “Zarar dediğiniz şey bir ekonomik faaliyetteki kar ziyan alakanızı tabir eder. Burada bir ziyan da yok. Burada insanların malları çalındı” diye ekliyor.
Dolayısıyla ortada bir borç değil, dolandırıcılık cürmünün olduğunu belirten Avukat Kılıç, bu nedenle tüzel olarak paranın kaynağının katiyetle belirtilmesi gerektiğini söylüyor. Kılıç, “şüpheli Faruk Fatih Özer’in bu paraları bir yıl boyunca işletip artık mağdurların kayıplarının gerçek pahasının yüzde 25’ini ödemesi cürmün devamı olacağından” paranın kaynağının bilinmesinin çok kıymetli olduğunun altını çiziyor.
Oğuz Cihan Kılıç, ödemenin bir anda, Faruk Fatih Özer’den rastgele bir açıklama gelmeden, kendisinin ya da şirketin avukatı olmayan bir kişi tarafından yapılmasına da kuşkuyla yaklaşıyor.
Fatih Özer kaçmadı iddiası
Erarslan ise dolandırıcılık suçlaması için kuvvetli kuşku olmadığı görüşünde. Erarslan ödemelerle ilgili kesin hedefin “burada bir dolandırıcılık olmadığını göstermek ve en sonunda da helalleşmek” olduğunu söylüyor.
Avukat Erarslan, şirket sahibi firari Faruk Fatih Özer’in kaçmadığını öne sürüyor. Özer’in Arnavutluk’a yatırımcı görüşmesi için gittiğini, havalimanına kendi aracıyla gidip valeye teslim ettiğini ve yanında vurgun denilen meblağdan uzak 30-40 bin liralık bir para bulunduğunu savunan Erarslan, “Yurt dışına kaçacak biri niçin kendi aracıyla havalimanına geliyor? Havalimanında kontuardan niçin geçiyor? Ve tek başına niçin yapıyor bunları? Zira iki gün sonra geri dönecek” diyor.
Thodex skandalının yaşandığı devirde bütün kripto varlıkların kıymetlerinin iki katına çıktığını ve siber hücumların arttığını söyleyen Erarslan, “Bir yerden sonra kasa açık vermeye başladı. Hatta kasanın açığı o kadar büyük boyutlara vardı ki, Faruk Fatih Özer ya yeterli bir yatırımcı bulup şirketi satacak ve bu kasa açığını kapatacaktı, ya da birden fazla insanın yaptığı üzere iflasını isteyip çok keyifli mesut dışarıda, burada hayatına devam edecekti” diye konuşuyor.
“Gitmeden öncede bu nedenle halk tabiriyle sistemin fişini çekmek zorundaydı” diyen Avukat, kırmızı alarm çıkartıldığı için Özer’in ülkeye dönmediğini öne sürüyor.
“Para müsaadesiz işletilemez”
Avukat Kılıç’a nazaran ise sistemin kapatılması bir hata teşkil ediyor. Kılıç, “Çünkü iradem dışında benim malıma erişimi engelliyor olması suçtur” diyor. Kasanın eksi durumuna düşmesinin belirtilmesinin de bir itiraf niteliği taşıdığını belirten Kılıç, bu tip şirketlerde yatırımcıların hesaplarının anahtarının şirkette olduğunu, lakin hesapların içindeki meblağın kullanıcıya ilişkin olduğunu ve o meblağların şahısların müsaadesi olmadan işletilemeyeceğini belirtiyor.
Thodex mağdurlarının avukatlarından Oğuz Cihan Kılıç
“Şirket sahibinin yaşayıp yaşamadığını bile bilmiyoruz” diyen Kılıç, bu kadar büyüklükte bir ödemenin yapılmaya başlandığı periyotta Faruk Fatih Özer’den hiçbir açıklama gelmemesine dikkat çekiyor.
Avukat Erarslan ise firari Faruk Fatih Özer’i “Kendisi basına karşı sessiz lakin geçtiğimiz sene içerisinde yaptığı kimi açıklamalar dava evrakında var” kelamlarıyla savunuyor.
Şirket hakkında, faaliyette bulunduğu dört yıl boyunca son tezler hariç rastgele birinden hiçbir cürüm argümanının bulunmadığını söyleyen Erarslan, “MASAK olsun, BDDK olsun, Maliye Bakanlığı olsun bu şirket daima denetlendi. Bu denetleme sürecinde de hiçbir hukuka ters faaliyet aslında bulunmadı” kelamlarıyla şirketi savunuyor.
“Kripto piyasasında denetleme yok”
Ancak Thodex mağdurlarının avukatı Kılıç’a nazaran Türkiye’de kripto piyasası özelinde bir denetleme düzeneği ve düzenleme yok. Kılıç, “Bundan ötürü da hiçbir yasal kontrol yok, hukuksal güvenlik yok, teminat yok. Ve bu türlü olunca da alışılmış isteyen istediği üzere at oynatabiliyor. Burada önemli bir türel güvenlik sorunu olduğu açık” diyor.
Faruk Fatih Özer’in firarının akabinde başlatılan soruşturma kapsamında şirketle kontağı olan 62 kuşkulu gözaltına alınmıştı. Gözaltına alınan 34 kişi özgür bırakılırken, ortalarında Thodex’in kurucusu Özer’in ağabeyi İtimat Özer ile kardeşi Serap Özer’in de bulunduğu altı kuşkulu “suç işlemek maksadıyla örgüt kurma”, “bilişim sistemleri banka ve yahut kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle dolandırıcılık” hatalarından tutuklanmıştı.
İki aile üyesi de dahil altı kuşkulu hala cezaevinde.
Siyasi bir hesap mı var?
Oğuz Cihan Kılıç, ülkedeki ekonomik şartların makus olmasından faydalanılıp aslında mağdur edilen insanlara varlıklarının yüzde 25’i ödenerek insanların iradesinin manipüle edilmek istendiği görüşünde.
Kılıç, “İnsanlar da bunu mecburen kabul etmek durumunda kalıyorlar. Çok da tüzel art planını sorgulamıyorlar ve ondan sonra siz burada insanların tüzel manada başlattıkları icra süreçlerini, alacak davalarını ortadan kaldırma yoluna gidiyorsunuz. Lakin ceza davasını ortadan kaldıramayacaksınız. Pekala o vakit bu ödemeleri neden yapıyorsunuz” diyor ve organize kabahat örgütü önderi olduğu savıyla yargılanan Sedat Peker’in Thodex ile ilgili açıklamalarını hatırlatıyor.
Avukat Kılıç, “Sonuç olarak kamuoyunun tanıdığı bir isimden değerli bir tez geliyor ve bu argümanlarla birlikte düşündüğümüzde ansızın ortaya çıkan ödeme durumunda ben yeterli niyet görmüyorum. Tam ödeme de değil bu daha çok ‘alın kardeşim yüzde ellisini ve susun’ üzere bir bakış açısı var. İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı’nı bir avukat olarak vazifeye çağırıyorum. Yazılı olarak da biz gerekli başvuruyu yapacağız” diye konuşuyor.
Soylu ve Çavuşoğlu ile ilgili tartışmalar
Thodex’in sahibi Fatih Faruk Özer’in 20 Nisan 2021’de yurtdışına kaçmasının akabinde Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ile fotoğraflarının ortaya çıkması tartışma yaratmıştı.
İki bakan da Özer’i tanımadığını belirtirken Çavuşoğlu, tartışma konusu fotoğrafın 26 Aralık 2019’da çekildiğini belirterek, Özer’in Kocaeli Milletvekili Saffet Sancaklı’nın oğlu Mert Sancaklı’ya verilen randevuya eşlik ettiğini tabir etmişti.
Süleyman Soylu ise toplumsal medya hesabından, “Bir yakınımız vasıtasıyla 23 Aralık 2019’da yazılımcı gençlere verdiğimiz randevuya eklemlenerek gelmiştir. Randevu listesinde ismi mevcut değildir ve yalnızca fotoğraf çekimi esnasında odaya alınmıştır” açıklamasını yapmıştı. Daha sonra Soylu ile Özer’in yer aldığı fotoğraftaki üçüncü ismin Soylu’nun yeğeni Hasan Berk Işık olduğu ortaya çıkmıştı.
Haziran 2021’de ise organize kabahat örgütü önderi olduğu teziyle yargılanan ve hakkında yakalama kararı bulunan Sedat Peker, İçişleri Bakanı Soylu’nun, yeğeni vasıtasıyla Arnavutluk’a kaçan Faruk Fatih Özer ile irtibat kurduğunu ve para aldığını öne sürmüştü.
Pelin Ünker / Serdar Vardar
© Deutsche Welle Türkçe
