ABD’nin Rusya’dan petrol ithalatını yasaklamaya bir adım daha yaklaşmasıyla petrol fiyatlarında yükseliş sürerken yılbaşından bu Bakırköy Gecelik Escort yana akaryakıtta bir artırım furyası yaşayan Türkiye’de fiyat artışları sürat kazandı
ABD’denRusya’ya şimdi bir ambargo gelmese de açıklama hafta başında global petrol fiyatlarını artırmaya yetti Geçen haftayı 110 doların üzerinde Bakırköy suriyeli escort tamamlayan Brent petrol haftaya 30 dolar birden artışla 14 yılın tepesinde başladı Bugün 128 doların üzerinde seyreden fiyatlar Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden bu yana yüzde 30’un üzerinde yükseldi
Zam yağmuru
Küresel Bakırköy yeni escort fiyat artışları güçte dışa bağımlı olan Türkiye’de ise ekonomik riskleri artırıyor Türkiye doğal gazda yüzde 99 1 petrol ve eserlerinde yüzde 92 4 dışa bağımlı
Akaryakıtın yılbaşından bu yana yüzde Bakırköy travestileri 55’e yakın zamlandığı Türkiye’de en son bugün akaryakıtın litre fiyatı 57 kuruş motorin 1 lira 44 kuruş artırıldı
Son beş günde akaryakıta 2 67 lira motorine 5 12 lira artırım Bakırköy esc geldi
Çarşamba günü yeni bir artırım gündemde
Peki Türkiye’nin rezervleri hangi seviyede hangi siyasetler bu görünüme neden oldu
DW Türkçe’ye konuşan güç siyasetleri uzmanı Necdet Pamir Türkiye’nin kalan üretilebilir petrol rezervlerinin 340 milyon varil yani 48 1 milyon ton düzeyinde olduğuna dikkat çekiyor
Resmi bilgilere nazaran 2020’de 3 1 milyon ton petrol üreten Türkiye’de yıllık tüketim 33 5 milyon tona ulaşıyor Pamir’e nazaran üretim Türkiye’nin gereksinimine yanıt vermekten hayli uzak
Pamir Türkiye yüklü olarak tükettiği gücün yüzde 27’sini doğal gazla karşılıyor Burada yüzde 99 dışa bağımlı Türkiye tükettiği gücün birincil güç tüketiminde yaklaşık yüzde 29’unu petrolle karşılarken burada da yüzde 92 dışa bağımlı Yüzde 17 civarında da taş kömürü var Burada da yüzde 97 dışa bağımlı bilgisini veriyor
Nedeni yanlış güç politikaları
Meslekte 40’ıncı yıla giren Necdet Pamir Türkiye’nin güçte dışa bağımlığının yanlış güç siyasetlerinden kaynaklandığı görüşünde
Hem yenilenebilir güç kaynaklarını kullanarak hem gücümüzü daha verimli devreye sokarak biz çok daha uygun bir pozisyonda olabilirdik diyen Pamir Türkiye’nin 2021 yılında elektrik gücü tüketim ölçüsünün 330 milyar kilovat saat olduğunu yıllık güneş gücü potansiyelinin ise 400 milyar kilovat saati bulurken bunun yalnızca yüzde 3’ünün devreye sokulduğunu söylüyor Misal biçimde rüzgâr gücü potansiyelinin de yüzde 2’sinin devreye alındığına dikkat çeken Pamir güç verimliliğine ait adımların atılması halinde Türkiye’nin şu an tükettiğinden yüzde 25 daha az güç tüketebileceğini fakat bu adımların atılmadığını vurguluyor
Öte yandan Pamir son periyotta güç alanında yapılan özelleştirmelere dikkat çekiyor Türkiye’nin elektrik üretiminin yalnızca yüzde 16’sının kamunun elinde olduğunu tabir eden Pamir benzeri durumun petrolde de olduğunu aktarıyor Pamir Tüpraş ve Petrol Ofisi Deniz Nakliyat Petkim katma pahası yüksek eserler elde edebileceğiniz karlı alanların hepsi özelleştirilmiş Artık elde kalan Türkiye Petrolleri ve BOTAŞ var Bunların hepsi tek çatı altında Türkiye Petrolleri’ne bağlıydı Olması gereken yine böyle diyor
Eski Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak
Türkiye Petrolleri’nin içi boşaltıldı
Türkiye Petrolleri’nin sondaj ve kuyu tamamlama kümelerinin da kapatıldığını vurgulayan Pamir kurumun içinin boşaltıldığı ve kurumsal belleğinin silindiği görüşünde Türkiye Petrolleri ve BOTAŞ’ın Varlık Fonu’na devredilerek özelleştirme sürecine hazırlandığını lisana getiren Pamir Türkiye’nin kaynakları var ancak maalesef ziyan ediyor Bu ellerde ziyan ediyor Türkiye Petrolleri ve BOTAŞ Hasebiyle bunların tekrar kamu erki eliyle yönetilmesi gerektiğine inanıyorum diye ekliyor
Dün Kasım 2015 ila Temmuz 2018 ortasında Güç Bakanlığı misyonunu yürüten Berat Albayrak’ın ‘Burası Çok Kıymetli Güçten İktisada Tam Bağımsız Türkiye’ isimli kitap çıkardığı ve kitabın Cuma günü satışa sunulacağı duyuruldu
Ancak Pamir’e nazaran Albayrak’ın bakanlığı da dahil AKP periyodunda Türkiye’nin güçte dışa bağımlılığı arttı
Yabancı şirketlere teslim edildi
Doğu Akdeniz’deki arama faaliyetleri için Kamu İhale Kurumu kapsamı dışında ihaleler yapıldığını gemilerin dışarıdan alındığını ve yabancı şirketlerin işçisiyle çalışıldığını anlatan Pamir Bir taraftan tam zıddını yapıp yerli yabancı tekellere bilhassa yabancılara bir şeyleri devrederken onlardan hizmet alımı ismi altında onlara milyarlarca dolar para öderken bir de bunu yerli ve ulusal diye pazarlıyorsunuz cilalıyorsunuz diyor
Albayrak’ın bakanlığı periyodunda Karadeniz’de bulunan doğal gaz rezervlerinin ithalata bağımlılığı azaltacağı belirtilmişti
Pamir Şimdi bakıyorsunuz Karadeniz’deki iş birkaç ay evvel anahtar teslimi Schlumberger Subsea 7 ve Wood Mckenzie iştirakine verildi Bu mu yerli ve ulusal O yetmedi denizin tabanına döşenmesi gereken 170 kilometrelik boru sınırı ve devamındaki tesisler tekrar anahtar teslim İtalyan şirketine verildi diye konuşuyor
Enerjinin stratejik bir alan olduğunu vurgulayan Pamir Görüyorsunuz dünyadaki bütün arbede gürültü Ukrayna Rusya çatışmasının bize nazaran gösterdiği üzere büyük oranda güçle ilintili tabirlerini kullanıyor
Enerji siyasetleri uzmanı Necdet Pamir
BOTAŞ Genel Müdürü Burhan Özcan Türkiye’nin 4 5 milyar metreküp doğal gaz stoku olduğunu açıklamıştı Pamir’e nazaran ise stoklar 1 2 milyar metreküp civarında
Anlaşmalar petrole endeksli
Türkiye’nin doğal gaz ithalatı için Rusya İran ve Azerbaycan ile uzun vadeli mutabakatları olduğunu söz eden Pamir mutabakatların kimi petrol eserleri fiyatlarına endeksli olduğunu münasebetiyle petrol fiyatları arttıkça doğalgaza ödenen paranın da arttığını söylüyor
Türkiye’nin arz güvenliği ve kaynak çeşitliliği açısından spot piyasadan da doğal gaz aldığına değinen Pamir buradaki fiyatların da olağandışı biçimde yükseldiğini bu nedenle Türkiye’nin doğalgaz faturasının artacağını vurguluyor Pamir’in verdiği bilgiye nazaran spot piyasada fiyatlar 2020 yılında bin metreküp başına 100 doların altındayken şimdilerde 3500 dolarlara geldi
Hafta başında ABD’nin Rusya’ya yönelik petrol ambargosu planlarıyla rekor düzeylere yükselen doğal gaz vadelileri bu sefer Rusya’dan gelen Kuzey Akım 1 tehdidi ile süratli yükseldi
Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak Avrupalı siyasalların Rusya’yı Kuzey Akım 1’den gaz akışına ambargo uygulamaya ittiklerini tez etti Avrupa’da gösterge olarak kabul edilen Hollanda TTF 1 ay vadeli doğalgaz fiyatları yüzde 30’a varan yükselişle megavat saat başına 270 Euro’ya tırmandı
Doğal gaza artırım gelecek
DW Türkçe’ye konuşan TMMOB Makina Mühendisleri Odası Güç Çalışma Kümesi Lideri Oğuz Türkyılmaz da artan fiyatların Türkiye’de elektrik ve doğalgaza da artırım olarak yansıyacağına işaret ediyor
Türkyılmaz Rusya Federasyonu yapılan Türk Akımı mutabakatında gaz fiyatları üç ayda bir gözden geçiriliyor ve gözden geçirilirken yüzde 70 oranında milletlerarası Hollanda TTF endeksine bağlı Hollanda endeksi bu kadar üst zıplayınca doğalgaz alım fiyatları da artmış olacak İlaveten Türkiye doğalgazın bir kısmını de spot piyasadan alıyor ve spot piyasadan sıvılaştırılmış doğalgaz alıyor O fiyatlarda da bir yükselme kelam konusu Bu da doğalgaz fiyatlarını artıracak diyor
Türkiye’de artan akaryakıt fiyatlarında kur artışları ve aralık ayından bu yana alınan Özel Tüketim Vergisi de hisse sahibi
Oğuz Türkyılmaz akaryakıt ve mazot fiyatlarının 40 67 gün içinde yüzde 44 ile 54 ortasında arttığını söylüyor Türkyılmaz 1 Ocak 2021’den bugüne ise akaryakıtın pompa fiyatının yüzde 162 5 mazot pompa fiyatının yüzde 197 9 yani yüzde 200’e yakın oranda arttığını tabir ediyor
ABD’nin açıklamasının politik amaçlı olduğunu lisana getiren Türkyılmaz’a nazaran savaşın kendisi petrol fiyatlarını üst gerçek ittiği üzere Amerika’nın bu hareketi da fiyatlarda artışa neden olacak
Pamir de Rusya Ukrayna krizi tırmandıkça fiyatların daha da yükseleceği ve bunun da güç ithalatı faturasını artıracağı görüşünde
Enerji faturası 70 milyar doları bulabilir
Pamir 2021’de güç ithalat faturamız 28 8 milyardan 51 milyar dolara çıkmış Artık bu sene ne olur diye baktığımızda şu gidişat devam ederse petrolde 110 115 dolarlar civarında bir yıllık ortalama fiyat olursa 65 ila 70 milyar dolar üzere bir fatura ödeyeceğiz Yani bu sürdürülebilir bir şey değil diyor
Türkiye’de geçen yıl elektrik üretiminin üçte birinin doğalgazla karşılandığına dikkat çeken Türkyılmaz da Aynı trendin bu sene de devam etmesini bekliyoruz Doğal gazlı elektrik üretim santrallerindeki yüksek maliyetten ötürü elektrik fiyatlarında da artış kelam konusu olabilir diye konuşuyor
Enerjide artan maliyetler tarımdan başka üretim kollarında maliyetleri artırıp tüm kesimlerde vatandaşa artırım olarak geri dönüyor
Enflasyon artacak
Oğuz Türkyılmaz öncelikle kent içi ve kentler ortası ulaşım maliyetlerinin artacağına işaret ediyor Türkyılmaz Kent içi ulaşımdan sorumlu Ankara’daki EGO İstanbul’daki İETT İzmir’deki ESHOT üzere belediye kuruluşları haklı olarak isyan ediyorlar Diyorlar ki ‘maliyetlerimiz çok arttı biz kamusal hizmet veriyoruz fiyatlardaki KDV ve ÖTV oranları düşürülsün’ Kentler ortası ulaşımda da maliyetleri artacak Aslında otobüs fiyatları neredeyse uçak fiyatlarına yaklaştı Daha da artması kelam konusu diyor
Artan güç fiyatlarına bağlı lojistik maliyetlerin de artacağını vurgulayan Türkyılmaz üretim bölgelerinden tüketim bölgelerine taşınan ziraî eserler ya da sanayi eserlerinin taşıma maliyetlerinin artacağını bunun da enflasyonu daha üst düzeye taşıyacağını lisana getiriyor
Pelin Ünker
Deutsche Welle Türkçe
