Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile resmi ziyaret için Ankara’da bulunan İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog yaklaşık 2,5 saat süren görüşmenin akabinde ortak basın açıklaması yaptı.
Her iki önder de, bu ziyaretin Türkiye-İsrail ilgilerinde yeni bir dönüm noktası olacağını söz ederek, diyaloğun süreceği bildirisini verdi. Herzog’un ziyareti, 2008 yılından beri İsrail’den Türkiye’ye gerçekleşen üst seviye birinci ziyaret olma özelliği taşıyordu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, İsrail Cumhurbaşkanı Herzog’un “tarihi” ziyaretinin “Türkiye-İsrail ilgilerinde yeni bir dönüm noktası olacağına” inandığını söyledi. Erdoğan, “Müşterek maksadımız ülkelerimiz ortasında ortak çıkara dayalı, karşılıklı hassasiyetlere hürmet temelinde siyasi diyaloğun yine canlandırılmasıdır” sözlerini kullandı.
Erdoğan, “Bölgemizde barış, huzur ve birlikte yaşama kültürünün tekrar hakim kılınmasına katkı sağlamak bizim elimizdir. Müspet bir gündem üzerinden ikili işbirliği ve bölgesel diyaloğumuzu ilerletebildiğimiz ölçüde, fikir ayrılığı yaşadığımız bahisleri ele almak da kolaylaşacaktır” dedi.
Bu diyaloğun devam edeceğini tabir eden Erdoğan, Dışişleri Bakanı ile Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakanı’nın İsrail’i ziyaret edeceğini belirtti.
Enerji alanında iş birliği mesajı
“Başta ekonomik ve ticari alakalar olmak üzere çeşitli alanlarda işbirliği potansiyelimizi hayata geçirmemiz bilhassa ehemmiyet taşıyor” diyen Erdoğan, iki ülke ortasındaki ticaret hacminin salgına karşın yaklaşık yüzde 36 artarak, geçen sene 8,5 milyar dolar düzeyine çıktığını, 2022 yılında bu sayının 10 milyar dolara çıkacağına inandığını söz etti.
“Enerji ve güç güvenliği alanlarında yürütülecek projelerde iş birliğine hazır olduğumuzu Sayın Devlet Liderine tabir ettim” diyen Erdoğan, bölgede yaşanan gelişmelerin, güç güvenliğinin ehemmiyetini bir kere daha ortaya koyduğunu söyledi.
Enerji alanındaki iş birliğinin yine hayata geçirilebileceğinin altını çizen Erdoğan, “Enerji ve Olağan Kaynaklar Bakanımızın İsrail ziyaretini de önemsiyorum. Türkiye olarak daha evvel başlatılmış olan güç noktasındaki işbirliğini tekrar hayata geçirmek için bu bir fırsattır diye düşünüyorum. Şu anda bizim elimizde 4 tane sondaj gemisi var. 2 tane sismik araştırma gemimiz var. Karadeniz’de, Akdeniz’de bu çalışmaları işbirliğimizle planlamak suretiyle hayata geçirebiliriz” halinde konuştu.
İki devletli tahlile vurgu
Erdoğan, görüşmede Filistin probleminin de ele alındığını belirterek, “Görüşmemizin temel ögelerinden biri tabiatıyla Filistin sorunuydu. Sayın Herzog ile hususa dair yaklaşımımızı ve hassasiyetlerimizi açıkça paylaştık. Bölgede gerginliğin azaltılmasına, iki devletli tahlil vizyonunun korumasına verdiğimiz ehemmiyeti tabir ettik. Kudüs’ün tarihi statüsü ile Mescid-i Aksa’nın dini kimliğine, kutsiyetine atfettiğimiz kıymetin altını çizdik” sözlerini kullandı.
Herzog, bugün Erdoğan tarafından merasimle karşılandı
Herzog: Ülkelerimiz ortasındaki bağlarda değerli bir an
İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog da, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a teşekkür ederek “Benim buradaki ziyaretim İsrail Cumhurbaşkanı olarak vazifeye başladığım andan itibaren başlatmış olduğunuz diyaloğun devamıdır. Bu an ülkelerimiz ortasındaki bağlarında çok değerli bir andır” dedi.
“Amacımız ülkelerimiz ve halklarımız ortasında dostça münasebetlerin temellerini atmaktır” diyen Herzog, “İlişkilerimiz son vakitlerde ne yazık ki bir çeşit çorak bir devrinden geçmiştir. Artık, ülkelerimiz ortasındaki bağın karşılıklı hürmet ruhunu yansıtan aksiyonlarla değerlendirileceğine ve hepimizin ortak sorunu olan bölgesel ve global zorluklarla daha güzel başa çıkmamızı sağlayacağına inanıyorum. İsrail ve Türkiye, sizin de dediğiniz üzere, hepimizin “ev” dediğimiz bu bölgede dramatik tesiri olan birçok alanda işbirliği yapabilir ve yapmalıdır” biçiminde konuştu.
Nazım Hikmet’in “Yaşamaya Dair” isimli şiirinden dizeler okuyan Herzog, iki ülke ortasındaki “anlaşmazlıkları” da çözmeye çalışacaklarını söyledi. Herzog şöyle konuştu: “Geçmişin yükü hiçbir vakit zaten kaybolmaz lakin biz – iki halkımız, iki ülkemiz – her alanda derinlemesine bir diyalog içerecek bir itimat ve hürmet seyahatine çıkmayı seçiyoruz. Her bahiste anlaşamayacağımız konusunda peşinen anlaşmak zorundayız. Bizimki üzere güçlü geçmişi olan bir bağda bu durum doğaldır. Fakat fikir ayrılıklarımızı karşılıklı hürmet ve yeterli niyetle, birlikte geliştireceğimiz uygun düzenek ve kurumlarla, ortak bir geleceğe bakış açımızla çözmeyi amaçlayacağız.”
İsrail Cumhurbaşkanı Herzog ve Cumhurbaşkanı Erdoğan
Bakan Çavuşoğlu, 3 Nisan’da İsrail ve Filistin’e gidiyor
İsrail Cumhurbaşkanı Herzog’un ziyaretinin akabinde Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun da 3 Nisan’da İsrail ve Filistin’i ziyaret edeceği öğrenildi.
DHA’nın diplomatik kaynaklardan edindiği bilgilere nazaran, İsrailli mevkidaşıyla görüşecek olan Bakan Çavuşoğlu’nun ziyarette iki ülke ortasında büyükelçi atanma süreçlerini değerlendirmesi bekleniyor. Çavuşoğlu’nun ziyaretinin akabinde Güç ve Olağan Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’in de ülkeyi ziyaret edeceği, iki ülke ortasında Doğu Akdeniz’deki güç arama faaliyetleri konusunda çalışmalar yapacağı öğrenildi.
İlişkilerde neden tansiyon yaşanmıştı?
İsrail’in Aralık 2008’de Gazze Şeridi’ne yönelik başlattığı Dökme Kurşun Harekatı, Türkiye-İsrail bağlantılarında yaşanan krizin tetikleyicisi olmuştu. Ankara, 22 Aralık 2008’de periyodun İsrail Başbakanı Ehud Olmert’i ağırlamış, Olmert ile devrin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’ın görüşmesinde, Türkiye’nin İsrail ve Suriye ortasındaki arabuluculuğu ile ilgili değerli aralıklar alınmıştı. Lakin bu ziyaretten beş gün sonra İsrail, Gazze’yi bombalamaya başlamıştı. Erdoğan’ın Olmert’in kendisini Ankara’da bu mevzuda bilgilendirmemesine gösterdiği sert reaksiyon ise iki ülkeyi yıllar süren bir gerginliğe yol açmıştı.
İsrail’den Türkiye’ye Cumhurbaşkanı seviyesinde 2003 yılındaki son ziyarette, periyodun İsrail Cumhurbaşkanı Moşe Katsav, devrin Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer’e konuk olmuştu.
DW, DHA/JD, SSB
© Deutsche Welle Türkçe
